158 yıl önce New York'ta yaşanan bir faciaya dayanıyor öyküsü. O gün 40 bin dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları sağlayabilmek amacıyla bir tekstil fabrikasında greve başlıyorlar. Polis grevi engellemek amacıyla işçilere saldırıyor. İşçilerin bir kısmı fabrikaya sığınıyorlar. Kapılar kilitleniyor. Ardından çıkan yangında barikatları aşamayan 129 kadın işçi hayatlarını kaybediyor. Tarih 8 Mart 1857. Ve ertesi gün on bin kişi katılıyor cenaze törenine...
Bu facianın üzerinden 52 yıl geçtikten sonra ilk kez 1909'da gündeme getirilen "Dünya Kadınlar Günü" nihayet Ağustos 1910'da Kopenhag'da Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı'nda Clara Zetkin'in önerisiyle oybirliğiyle kabul ediliyor.
Önceleri ilkbaharda anılıyordu faciada ölenler. 1921'den itibaren 8 Mart tarihi sabitlendi.. 1960'ların sonlarında Amerika Birleşik Devletleri'nde de benimsendi. Ve nihayet Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak anılmasını kabul etti...
Türkiye'de ilk kadın eylemi 1921 yılında"Emekçi Kadınlar Günü" olarak yapildı. Daha sonra kapalı kapılar ardından sokaklara taşındı. 12 Eylül 1980 darbesi bu eyleme 4 yıl ara verilmesine neden oldu. Ve sonunda 1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından "Dünya Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya devam ediyor... Tarihçesi böyle "Kadınlar Günü"nün.
İLKLERİ GERÇEKLEŞTİRENLER
Öncü, yürekli ve unutulmaması gerekli kadınlarımızdan bir güldeste sunacağım sizlere. Ama öncelikle kadını yok sayan zihniyete de bir örnek vermek istiyorum. Okuduğum bir kitaptan not almıştım:
Osmanlı devletinde ilk nüfus sayımı 1831 yılında 2. Mahmut zamanında yapılmış. Ve yalnız erkeklerle, hayvanları kapsamış... Sonuç, sayım yapılabilen yerlerde Anadolu'da 2 buçuk milyon, Rumeli'de bir buçuk milyon erkek yaşıyor. Kadınlar yok!
İşte ilklerimiz ve anmak istediklerimiz:
Safiye Ali (1891-1952) İlk kadın doktorumuz...
Gazi Kara Fatma (1888-1933) Kurtuluş Savaşı kahramanı...
Fatma Aliye Hanım (1862-1936) İlk kadın çevirmen. Yazar ve toplum bilimci...
Nezihe Muhittin (1889-1958) Kadın örgütlenmesini siyasete taşıyan yazar...
Afife Jale (1902-1941) Şehir Tiyatroları sahnesine çıkan ilk Türk sanatçı...
Hudadat Şakir Hanım (Turalı) Türkiyenin ilk ses kraliçesi (1930)...
Afife Tanyeli (1901-1959) Bir yabancı şarkıyı (Ramona) ilk kez Türkçe sözlerle Fransa'da plak yapan şarkıcı (1930)...
Sabiha Gökçen (1913-2001) Dünyanın ilk kadın savaş pilotu...
Fahrelnisa Zeid (1901-1991) İlk kadın ressamlarımızdan...
Aliye Berger (1903-1974) İlk kadın gravür sanatçımız...
Sabiha Bengütaş (1904-1992) İlk kadın heykeltraşımız...
Selma Emiroğlu (1927-2011) İlk kadın karikatüristimiz...
Füreya Koral (1910-1997) İlk kadın seramik sanatçımız...
Benal Nevzat Arıman (1903-1990) İlk Türk kadın milletvekillerinden...
Suat Derviş (1903-1972) İlk kadın yazarlarımızdan...
Cahide Sonku (1916-1981) Tiyatro ve sinema sanatçısı. İlk kadın film yönetmenimiz...
Saadet İkesus Altan (1916-2007) İlk kadın opera yorumcusu. İlk şan pedagogu. Avrupa'da oynayan ilk opera sanatçımız...
Leyla Gencer (1928-2008) Dünya çapındaki opera sanatçımız...
Semiha Berksoy (1910-2004) İlk opera sanatçılarımızdan. Sinema, tiyatro sanatçısı ve ressam...
Bedia Muvahhit (1897-1994) Tiyatro ve sinema sanatçısı...
Bahriye Üçok (1919-1990) İslam tarihçisi ve siyasetçi. Suikaste kurban gitti...
Kadınlarımızdan bir güldeste paylaştım sizlerle. Hepsini rahmetle anıyorum... "Kadınlar Günü"nde tüm kadınlarımıza saygı ve sevgilerimi sunuyorum...