Denizde ve karada istila altındayız!

İstilacı sivrisinek son günlerde tüm ülkenin gündeminde. Bu konuyla ilgili pek çok şey yazıldı, söylendi.
Karada sivrisinek istilası devam ederken denizlerde de istilacı balık tehlikesi artıyor.
Peki bu istilacı türler nasıl istilacı oluyor?
Neden istilacı deniyor?
Ordu Üniversitesi Fatsa Deniz Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Aydın konuya çok güzel açıklık getirmiş. Aydın'ın açıklamasından anladığım kadarıyla bunlar yeni bir tür değil, sadece bulundukları ekosistemden başka bir ekosisteme geçince daha fazla yayılmacı ve zararlı hale geliyor. Çünkü daha önce yaşadıkları ekosistem, onların içindeki istilacının açığa çıkmasına izin vermiyor.
Ekosistem 3-5 yılda, hatta 500 yılda oluşmuyor, yüzbinlerce yılda oluşuyor. Yani yüzbinlerce yıl dönen sistemde hayatta kalanlar kalıyor, sistemi devam ettiriyor ve bir düzen kuruluyor. Fakat sonra biz onları yerlerinden alıp çeşitli yollarla başka bölgelere taşıyoruz. Bu da düzeni alt üst ediyor.

YİNE SEBEP İNSANLAR
Prof. Dr. Aydın istilacı türlerin (denizdeki istilacıları anlatsa da diğerleri için de bu kural geçerli sanırım) yayılımında pek çok yol bulunduğunu şöyle açıklıyor:
"Doğal yollar, deniz taşımacılığı, yatçılık ya da akvaryumculuk sistemi gibi değişik nedenlerle yayılım gösteriyorlar. Özellikle de Pasifik'teki ya da Hint Okyanusu'ndaki canlı Karadeniz'e gelebilmek için normal şartlarda Afrika'yı dolaşıp boğazdan geçmesi gerekirdi ancak insanoğlu Süveyş Kanalı'nı açtı. Akdeniz, Ege ve Karadeniz'e hayvanların hızlı şekilde girmesini sağladı.
Son 50 yılda 80 balık türü olmak üzere 500 küsur canlı sisteme girmiş oldu."

YENİ TÜR GÖREN SÖYLESİN
Yani gördüğünüz gibi çevreye ve dünyanın ekosistemine verdiğimiz zarar sadece yangınlar ve kirlilikle sınırlı değil. Her şeyin birbirine pamuk ipliğiyle bağlı olduğu doğal döngü, bir kez bozulunca arkası çorap söküğü gibi geliyor. Bu arada Aydın'ın vatandaşlardan bir ricası var: "İstilacı balık türleri dünyada 345 milyar dolarlık ekonomik kayba neden oluyor. Yabani türlerle mücadele için en önemli yöntemler yayılma yollarını belirlemek, yerleşmeden ve yayılmadan önce engellemek. Çünkü yerleştikten sonra mücadele etmek çok zor.
Erken tespit çok önemli bir şey. Bizim de bilim insanları olarak sizlerden beklediğimiz şey, yeni bir tür gördüğünüz, bilmediğiniz bir canlıyla karşılaştığınız zaman bizlere ulaşmanız. Bizim için bu çok önemli."