FED piyasa denkleminden çıkıyor mu?

FED'in yılın son toplantısında vereceği kararı tahmin ediyorduk, nitekim beklediğimiz gibi federal fonlama oranını 25 baz puan artırarak yüzde 2,25-2,50 aralığına çekti. Böylece 2008 krizinden bu yana dokuzuncu faiz artırımını yapmış oldu. Asıl beklediğimiz Başkan Powell'ın gelecek yılla ilgili vereceği mesajlardı.
Birincisi 2019'da kaç faiz artırımı olabileceği sorusunun yanıtı, ikincisi ileriye yönelik temel parametrelerle ilgili öngörüleri ve üçüncüsü bilanço normalleşmesine yönelik kararlılıkları merak ediliyordu piyasa aktörlerince. Yanıtlar net bir şekilde geldi. Daha önce gelecek yıl 3 faiz artırımı öngörüsü yapan FED bunu 2'ye indirdi.
Eğer Amerikan ekonomisi FED'in beklediği patikayı izlerse 2019 yılında iki kez 25 baz puan artışla yılsonu federal fonlama oranını yüzde 2,75-3,00 bandına taşımış olacak.
BİR İNİŞ BİR ÇIKIŞ
Tam bu noktada bir tespit yapalım. İyi ki Amerikan ekonomisinden FED'e erken uyarı sinyalleri geldi. Aksi takdirde gereksiz faiz artırımları küresel ekonomiyi daha da tehlikeye sokacaktı. Özellikle de anlamsız yere değer kazanan dolar karşısında dış borçlarını çevirmekte zorlanacak olan gelişmekte olan ülkeleri... 1990'da fonlama oranı yüzde 9'larda iken sadece iki yılda yüzde 3'lere kadar çekmiş FED. 2000 yılında yani aradan geçen 8 yılda bir kez daha yükselterek yüzde 6,5'e çıkarmış. 2003 yılında bu sefer yüzde 1'e kadar düşürmek zorunda kalmış. Sonraki 3 yılda yüzde 5,25'e getirmiş ve 2008 küresel krizine kadar da yüzde 2'lere indirmiş.
Bir aşağı bir yukarı trend izlemiş fonlama oranı... Finans jargonu ile tam "sarhoş yürüyüşü" yapmış. Ne yaptığını bilmeyen bir merkez bankası desek sanırım yeridir.
Hatalarının bedelini sadece kendileri ödeseler amenna! Ama bedeli Amerika dışı coğrafya da ödemek zorunda kalıyor.
Faizleri gereksiz yere yani makroekonomik göstergeleriyle uyumsuz bir şekilde yükselttiğinde dolar değerlenme sürecine giriyor. Cazip dolar doğal olarak yabancı sermaye akımlarının yönünü gelişmekte olan ülkelerden ABD'ye doğru çeviriyor.
Amerikan tahvilleri sıcak para için önemli bir alternatif haline geliyor.
ETKİSİ ZAYIFLAYACAK
İştahı kabaran sıcak paraya bir de borç çevirme sarmalındaki gelişmekte olan ülkelerin panikleri ekleniyor. Borcu borçla çeviren ülke banka ve banka dışı firmalar maliyetler daha da artmadan dolar taleplerini hızla yoğunlaştırma yoluna gidiyorlar.
Kur artışı borç çevirmeyi zorlaştırmayla kalmıyor, bizim gibi üretimde dışa bağımlı ülkeleri enflasyonla da ekonomik sıkıntılar yaratabiliyor. Neyse... Artık biraz rahatlayabiliriz.
FED'in öngörüleri daha ılımlı politika izleyeceğini gösteriyor. Büyüme tahminini son toplantı sonrasında yüzde 3,1'den 3'e indirdi Komite üyeleri. Seneye büyüme hızının yüzde 2,3 2020 yılında ise yüzde 2'ye kadar gerileyebileceğini de bekliyorlar.
Aynı şekilde enflasyon oranını da revize ederek yüzde 2,1'den yüzde 1,9'a kadar indirmişler. Seneyi de aynı seviyede tamamlayacak enflasyon. Ancak 2020 ve 2012 yıllarında yeniden yüzde 2,1'e yükselecek. İşsizlik tahminlerinde fazla bir değişikliğe gitmemişler; yüzde 3,5-3,8 bandında kalacak.
FED faktörü piyasa denkleminde kalacak. Çünkü normalleşme süreçlerine aynen devam etmeyi planlıyorlar. Bu da kademe kademe piyasadan dolar çekileceği anlamına geliyor. Ama ılımlı olacağından doların fazla değer kazanmasına neden olmayacak. Kısacası FED denklemde kaldı ama etki katsayısı azaldı.