Küresel Büyüme Hızı Geriliyor

Küresel ekonomi son birkaç yıldır aynen benzini bitmek üzere olan bir arabanın görüntüsünü veriyor.
Sanki ittir kaktır gidiyor gibi. 2008 küresel krizi sonrası önlemlerle anca bu kadar ve buraya kadar olur dedirten bir görüntüsü var adeta. Gelişmiş ülkeler, ABD hariç zaten büyüme hızlarının tamamen düştüğünü kabullenmişler, bu çerçevede para politikalarını daha da gevşetmişlerdi. Son olarak bu yıl ABD de u dönüşü ile ekonomik performansın gereğini yapmaya başladı. Bir süre bekleyip görmeyi tercih etti, gelişmelere göre gelecek yıl indirime devam edebilir.
OECD tahminine göre bu yılı büyük olasılıkla yüzde 2,9 büyüme oranı ile kapatacak olan küresel ekonomi seneye 0,1 puan artışla yüzde 3 civarında büyümeye ulaşacak. Küresel ekonomi 2020'de çok az da olsa büyüme hızını artıracak olsa da Euro bölgesi ve ABD ekonomileri küçülmeye devam edecekler. Euro bölgesi bu yıl yüzde 1,1, gelecek yıl yüzde 1 büyürken, ABD sırasıyla yüzde 2,4 ve yüzde 2 seviyelerinde bir büyüme gerçekleştirecek.
Bu arada Türkiye'nin ihracatı açısından kritik rol oynayan Almanya yüzde 0,5'lerde ancak büyüyebilecek. Diğer ihracat partnerlerinden İngiltere'nin büyüme hızı yüzde 0,9, İtalya'nın yüzde 0,4 ve Fransa'nın yüzde 1,2 oranlarında kalacak.
IMF %3,4 ÖNGÖRÜYOR
IMF küresel büyüme açısından OECD'ye nazaran daha iyimser. IMF'ye göre küresel ekonomi bu yıl yüzde 3, seneye yüzde 3,4 büyüme hızı yakalayacak.
Bu duruma ilginç bir tanı da koyuyor IMF; senkronize küçülme. Aslında doğru bir tanım.
Çünkü gelişmiş ülkeler hız kestiklerinde gelişmekte olan ülkeler yollarına devam ederlerdi küresel krizi yılı hariç. Ancak son yıllarda Çin ve Hindistan gibi işgücü devleri bile yüzde 6'lar civarında bir büyüme oranı ile yetinmek zorunda kalıyorlar.
OECD'nin Türkiye ekonomisinin büyüme hızına ilişkin öngörüsü ise bu yıl için yüzde -0,3 ve 2020'de yüzde 1,6 düzeyinde.
IMF'nin tahminleri ise şöyle; 2019'da yüzde 0,2 2020'de yüzde 3. Ekonomi yönetiminin beklentisi bu yılı yüzde 0,5 seviyesinde kapatmak, gelecek yılda da yüzde 5 büyüme hızı yakalamak. Yaklaşık sıfırlardan yüzde 5'lere çıkış... Oldukça iddialı bir tahmin... Umarız yakalanabilir.
Çünkü işsizliğin daha da yükselmemesi için en azından yüzde 5'ler olan büyüme potansiyelini yakalamak zorundayız.
Büyüme hızına momentum kazandırmak gelecek yılda büyük oranda iç talep sayesinde olacak gibi görünüyor. Zira her ülke için dış talebin yeterli katkı yapabilmesi diğer bir deyişle dış ticaret pastasından pay almak pek kolay olmayacak.
YATIRIMLAR DA GERİLİYOR
Tüm iş kollarında yeni siparişleri endeksleri ve yeni imalat ihracatı siparişleri 2017 yıllarında 55 seviyesinde zirve yapmışlar, sonrasında düşüşe geçerek bu yıl sırasıyla 51 ve 48'lere kadar gerilemişler. Aynı şekilde OECD'ye göre dış ticaret hacmindeki sıfır civarındaki yılın ilk çeyreğindeki büyüme son çeyrekte küçülmeye dönüşecek.
Küresel büyüme performansı yetersiz seviyelerde kalınca firmalarda yatırımlarını mümkün olduğunca ötelemeyi tercih ediyorlar. Yatırım malları üretimi bu yılın geride kalan aylarında yüzde 4'ler civarında küçülmüş.
Önümüzdeki yılda da bu yılı meşgul eden gündem maddeleri geçerli olacak.
ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı, Brexit belirsizliği ve diğer jeopolitik faktörler küresel ekonominin akıbetini belirleyecek. ABD Çin ticaret savaşının küresel büyüme hızına etkisi 0,6 puan.
Yani küresel ekonomi yüzde 3,4 büyüyeceğine yüzde 4'e çıkarabilirdi büyüme hızını eğer ticaret savaşı olmasa idi.
Şu bir gerçek ki küresel ekonomi ister yüzde 3'lerde isterse biraz daha üzerinde büyüsün hem FED hem de Avrupa Merkez Bankası önümüzdeki yıl gevşek para politikalarına devam etmek zorunda kalacaklar. Bu da gelişmekte olan ülkeler üzerindeki kur baskısının fazla hissedilmemesi anlamına gelir. Sonuçta gelişmekte olan ülke merkez bankaları para politikalarında daha bağımsız hareket edebilirler.