***
29 Ekim için Yirmi dokuz Ekim öyle bir gündür Her Türk gurur duyar onunla övünür Bize bu şerefi yakıştırmayan Yad-yaban "ah" çeker içten dövünür. *** Paslanmış demirden parlak çeliğe Silahsız neferden, cesur erliğe Bu ulus baş eğer mi köleliğe? Bilir ki, bu işin sonu ölümdür. *** Kurumuş ağaca can veren Atam Ekimle ulusa şan veren Atam Ülkeme bir taze kan veren Atam Kurduğun cumhurun yıldönümüdür. *** Tarihi elimde meşale yaptım Her çağdan kendimce bir lezzet tattım Ekime kanımla imzamı attım Ona sahip olmak kutsal ülkümdür |
* * *
Tahtını, rahatını düşünen padişah, yenilen düşmanla birlikte yurdumuzdan kaçtı. İmzalanan Lozan Barış Antlaşması ile yeni bir devlet doğdu. Bu doğan devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemişti.
İkinci dönem Büyük Millet Meclisi 11 Ağustos 1923ilk toplantısını yaptı. 13 Ekim 1923Ankara başkent oldu. Atatürk; düşmanın ülkeden atılıp sınırlarımızın belirlenmesinden sonra, çoktan beri tasarladığı cumhuriyetin ilanı üzerinde hazırlıklar yapmaya başladı. 28 Ekim 1923 akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya'da yemeğe çağırdı. Onlara, "Yarın Cumhuriyet'i ilan edeceğiz" dedi.
HHH
29 Ekim 1923 günü Atatürk milletvekilleri ile görüştükten sonra, taslağı hazırlanan cumhuriyet önergesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verildi. Meclis önergeyi kabul etti.
Böylece ülkemizde Cumhuriyet yönetimi kuruldu. Atatürk kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Cumhuriyet'in ilanı yurtta sevinç ve coşku ile karşılandı.
Cumhuriyet; yurttaşların seçme ve seçilme hakkının olduğu bir yönetimdir. Ulus temsilcilerinin kabul ettiği yasalarla ülkenin yönetilmesidir. Cumhuriyet yönetiminde söz ulusundur. Cumhuriyet'i korumak, kollamak, yaşatmak her yurttaşın ödevidir.
Cumhuriyetin gölgesinde...
Parlayan yıldızların altında
Yakaladık bilgi çağını yetmiş beş yılda
Yüreğimizde güneş bakışlı kahraman
Bitmez sevgisi bizimle her çağda
***
Genç ihtiyar kadın kız kızan
Karınca sabrı ile çalıştık
Cumhuriyet gölgesi altında
Mutlu ufuklara koşarız Anadolu'da
***
Anadolu baştan başa yurttaş dolu
Sarı yeşil mor hepsi al bayrağın altında
Tarihin fırçasında aynı tuvale vurulmuş
Antik birliğimiz tarihi resimlerde
İsmail Ateş
küpe
Cumhuriyet, demokratik iradenin tam ve mükemmel ifadesidir.
Atatürk
günün sözü
* Demokrasi ilkesinin en yeni ve akılcı uygulamasını sağlayan hükümet biçimi cumhuriyettir.
* Türk ulusunun yaradılışına en uygun yönetim cumhuriyettir.
* Cumhuriyet erdeme dayanan bir yönetim biçimidir.
* Cumhuriyet, düşünce, beden ve bilim bakımından güçlü koruyucular ister.