Buca'ya bağlı beş köyden biri olan Belenebaşı, hem yörük geleneğine bağlı bir köy, hem dışa açılma konusunda atağa kalkan bir yerleşim merkezi.
Nüfusu 1000 civarında ve yaklaşık 400 haneyi barındıran bu 125 yıllık köyde, çadır yaşamından gelen adetler aynen korunuyor.
Köyde 2005 yılından bu yana düzenlenmekte olan "Yörük Kültürünü Tanıtma ve Kiraz Festivali" hem bu yörük kültürünün sergilenmesine ve tabii korunmasına ortam hazırlıyor hem de köy yabancı ziyaretçilerle dolup taşıyor.
* * *
Belenbaşı'nda 2009 yılında muhtarlığa seçilen İsmet İlhan, bu kültürü ayakta tutma konusunda ciddi çaba harcadıklarını ifade ediyor. Köyün yeni trendi olan kirazcılığı da teşvik etmeyi amaçlayan bu etkinlik çerçevesinde bir kılı çadır kurularak hem yayık ayranı hazırlanıyor hem de keşkek pişirilerek konuklara ikram ediliyor.
Muhtar İsmet İlhan, Belenbaşı'nın önümüzdeki beş yıl içinde ciddi bir Buca Bardacığı yetiştiren bölgesi haline geleceğini söylüyor. Çünkü, onun öncülüğünde köy arazilerine binlerce fidan dikilmiş.
* * *
Kendisinden önceki muhtar Bülent Altıparmak döneminde ihtiyar heyeti üyesi olarak hamleyi o zaman başlattıklarını söyleyen İsmet İlhan, ilk denemelerin olumlu sonuç verdiğini, ticaretin canlandığını, ürün satışlarının arttığını ifade ediyor.
Belenbaşı, belli başlı dört-beş ailenin sayısal bakımdan hakim olduğu, o ailelerin de kendi arasında gerçekleştirdiği evliliklerle birbirine hısım düştüğü bir köy. O yüzden gelenekleri ayakta tutmak zor olmuyor.
* * *
Belenbaşı'nda Anadolu'nun pek çok yöresinde görülmeyen bir gelenek de 29 Ekim Cumhuriyet ve 23 Nisan Çocuk Bayramı gibi günlerde görülüyor, köy büyüklerinin sıralanıp, şekerleri ellerini öpen çocuklara dağıtmaları.
Bu, hem köyün kaynaşmasına yardıncı olulor hem de çocuklar sevindirerek, bir taşla iki kuş vurulmuş oluyor.
İsmet İlhan, göreve geldikten sonra, köy içini ve arazi yollarını asfaltlayarak buraları tozdan ve çamurdan kurtardıklarını, organik tarıma önem vererek köy halkını eğittiklerini, keza bu çerçevede zeytinciliğe de önem vererek 0.3 asit zeytinyağı elde etmeyi başardıklarının altını çiziyor.
* * *
Köy meydanında organik pazar kurmak için çaba sarfettiklerini, mevcut ilköğretim okulu yerine kurulacak pazar karşılığı, köy girişine bir ilköğretim okulu yapma teklifini henüz yetkililere kabul ettiremediklerini ifade eden İlhan, "Biz köy girişine bir pazar yeri kurmayı kararlaştırdık" diyor.
Bu arada köyün gençleri, folklor ve bağlamaya meraklarını açılan kurslarda eğitilerek gidiriyorlar.
Kadınlar için de biçki-dikiş kursları açılarak haftanın beş günü eğitim veriliyor.
Belenbaşılılar devlete bağlılıkları ile övünüyorlar ve "Kanunlara ilk itaat eden bizleriz, yani Yörükler" diyorlar.
Yörük kültürünün temelinde bu dik duruşun yattığını da belirtmeden edemiyorlar.