Son günlerde bedelli askerlik sebebiyle hem ücretsiz izin, hem de kıdem tazminatı tartışmaları sürüyor.
Biz bu konudaki görüşlerimizi hem bu köşeden hem de TV'deki programlarımızda belirtmiştik. Bize göre zorunlu askerlik olduğu için 1475 sayılı yasanın 14. Maddesi gereğince askere giden, bu bedelli de olsa herkes bir yılı doldurmuşsa kıdem tazminatı alır.
Ücretsiz izin konusu bu hükmü değiştirmemektedir. Askerlik için ayrılmak istemeyen personel de ücretsiz izinli sayılır.
Ancak bugünkü konumuz primlerle ilgili.
ÇALIŞMA SÜRÜYOR MU?
Bedelli olsun ya da olmasın askere giden çalışanların primleriyle ilgili de düzenlemeler bulunuyor. Bu konuda bize çok soru ulaşıyor. Bunlardan birisi şöyle: "Ben bir esnafım.
Kendi işyerim dolayısıyla Bağ-Kur primi ödüyorum. 21 günlük bedelli askerlik eğitimine katılacağım. Bu süre içinde Bağ-Kur primi ödemeye devam etmeli miyim?"
İKİ FARKLI UYGULAMA VAR
Askerlik görevi zorunlu bir görev. Bu bedelli eğitimi de olsa normal askerlik de olsa böyle kabul ediliyor. Dolayısıyla zorunlu askere giden bir kişinin çalışma imkanı bulunmuyor.
Bu yüzden sosyal güvenlik mevzuatımızda askerlik süresince prim ödenemediğinden bu günleri borçlanma imkanı sunulmuş durumda.
Yani bir çalışan işten ayrıldığında onun için işveren askerlik süresince prim ödemiyor.
Ancak çalışan isterse ilerde bu günleri kendisi para ödeyerek satın alıyor.
Ancak okuyucumuzun sorusunda olduğu gibi kendi işyeri olan ya da şirket ortağı olan Bağ-Kur'lular için durum farklı.
BİR İŞLEM YAPILMIYOR
Bir işyerinde çalışan sigortalılar askere giderken işten ayrıldıkları halde kendi işini yapan Bağ-Kur'lular askere gittiklerinde işyerlerini kapatmıyor.
Dolayısıyla faaliyetleri devam ediyor.
Böylece Bağ-Kur sigortalılıkları da sürüyor. Bu durumda Bağ-Kur'lular askerlik sırasında primlerini ödeyerek bu günlerini emeklilik hesaplarında kullanabilmektedir.
Dolayısıyla bir askerlik borçlanmasına gerek kalmamaktadır.
Bu durumda bedelli ya da normal olarak zorunlu askere giden Bağ-Kur'luların bir işlem yapmasına gerek bulunuyor.
Ancak primlerini zamanında yatırmaları gerekiyor.
İŞE İADE HAKKINIZ VAR
Emekli olduktan sonra 3 yıldır bir firmada çalışıyorum. Firmada işçi çıkartma olacağı söyleniyor. Çıkartılırsam işe iade hakkım olabilir mi? (ismi saklı)
4857 sayılı İş Kanununun 18. maddesine göre "Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az 6 aylık kıdemi olan işçinin, belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren; işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır." Salt işçinin emekli olarak çalıştığını sebep göstererek işveren iş akdini fesih edemez.
Eğer 30 veya daha fazla işçinin olduğu bir firmadaysanız siz de işe iade talebiyle arabulucuya başvurabilirsiniz. Biliyorsunuz iş mahkemeleri kanunu değişti ve artık dava açmadan önce arabulucuya gidiliyor. Eğer sorun arabulucuda çözülemezse mahkemeye gidiliyor. Ancak mahkemeye gitmenin ilk şartı arabulucu oldu.
İŞ BULAN MAAŞ ALAMAZ
İşsizlik maaşı alıyorum. Ancak şimdi bir iş görüşmesi yapıyorum. İşe başlarsam maaşım kesilir mi/ Kalan aylıklarım ne olur. Daha 65 ay almam gerekiyor. Yusuf ŞAHİN
İşsizlik ödeneği alırken çalışmaya başlayanların (bir gün dahi olsa) işe girdiği tarihi takip eden günden başlayarak 15 gün içinde Türkiye İş Kurumu'na bilgi vermeleri gerekmektedir. İşsizlik ödeneği almakta iken işe giren ve bunu 15 gün içinde Türkiye İş Kurumu'na bildirenlerin ödenekleri "yeni işe başlama" nedeniyle kesilir. Yeni bir işsizlik ödeneğine hak kazanamayacak şekilde işlerini kaybetmeleri halinde kalan işsizlik ödenekleri, başvurdukları tarih itibariyle yeniden başlatılır.
Dolayısıyla siz yeniden işsiz kalırsanız ve işsizlik ödeneği almaya hak kazanamazsanız kalan 6 aylık maaşı tekrar alırsınız.
Ancak mutlaka İŞKUR'a işe başladığınızı bildirin eğer bildirmezseniz ve kurum bunu tespit ederse hem maaşları geri alır hem de kalan maaşları alamazsınız.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
2003 yılında sigortalı olarak işe başladım. 15 yılım doldu. Acaba 15 yıl 3.600 günle emekli olabilir miyim? Hatice AYDIN
15 yıl 3600 günle emeklilik için öncelikle 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmanız gerekiyordu. 2003 yılı girişinize göre 58 yaşında ve 7 bin gün primle emekli olursunuz.
1970 doğumluyum. 01.03.1996 tarihinde sigortalı oldum. Halen çalışıyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Semih TUNALI
25 yıl 56 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. Yılınız 2021'de dolacak. Priminiz muhtemelen tamamdır. Yaşınızın dolacağı 2026 yılında emekli olursunuz.
