Annelerimiz her ne kadar bir işyerinde çalışmıyor da olsalar ev işleriyle ve yine evde yaptıkları üretimle ekonomiye katkı yapıyorlar.
Ancak bu annelerimizin kendi yaptıkları üretimlerle ilgili sosyal güvenceye kavuşmaları için önemli düzenlemeler yapıldı.
Gerek emeklilik imkanı gerekse esnaflık hakkı ile üretime katılmaları sağlandı. Ev hanımları için yürürlükteki bu haklardan ikisini bu gün sizinle paylaşmak istiyorum.
1-ÇALIŞMADAN PRİM KAZANIN: Emeklilik için yasalarımız yıl, yaş ve prim olmak üzere üç şart koyuyorlar. Yıl için belli bir süre sigortalı olarak geçirmek lazım. Yaş ise işe giriş tarihine göre belirleniyor. Çalışanların primleri ödenirken çalışmayanlar için de isteğe bağlı sigorta bulunuyor. Bu sistem sayesinde başta ev hanımları olmak üzere çalışma imkanı olmayan, ya da çalışmaya ara vermiş primi eksik olan vatandaşlar emeklilik hakkına kavuşuyor.
Bunun için çalışmıyor olmak veya emekli olmamak ayrıca da 18 yaşında olmak yetiyor.
İsteğe bağlı sigortalılar kendi primlerini kendileri ödeyerek günlerini tamamlayıp emekli olabiliyorlar. İsteğe bağlı sigortayı başlatmak da çok kolay.
En yakın SGK müdürlüğüne giderek bir dilekçe vermeniz yeterli. Ardından sizin sigortanız başlamış oluyor.
EKSİK GÜNLERİ TAMAMLAYIN
Her ay priminizi yatırarak emeklilik gününüzü tamamlayabilirsiniz.
Ayrıca daha önce çalışmalarınız varsa ve priminiz eksik ise bu sayede yine prim gününüzü tamamlayabilirsiniz.
İsteğe bağlı sigortalılar 1 Ekim 2008 sonrası 4B'li yani Bağ-Kur'lu olarak değerlendiriliyor.
Yani emekliliğiniz hesaplanırken Bağ-Kur şartları geçerli oluyor. Ödenecek primler geçerli asgari ücrete göre belirleniyor. Bu yıl için en düşük prim miktarı aylık 818,68 TL olacak. İsteğe bağlı sigortalı olanlar sadece emeklilik haklarından değil diğer çalışanlar gibi sağlık hizmetlerinden de yararlanıyor.
2-GELİR VERGİSİ YOK: Evde küçük işler yaparak para kazanan ev kadınları hem sigortalı sayılıyor, hem de vergi vermeden esnaf oluyor. Üstelik primlerini 26 gün ödeyip 30 gün üzerinden sigorta ile emeklilik hakkına da kavuşuyor.
Vergi kanununda düzenlenen "Esnaf Muaflığı' ev kadınları için de büyük bir avantaj getiriyor. Milyonlarca kadın evde giyecek, yiyecek, süs eşyası üreterek satıyor.
Esnaf muaflığı için, motorlu taşıt kullanmamak şartı ile, bir işyeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler, gezici olarak bir mesleği icra edenler, evlerde işçi almamak şartıyla üretim yapıp satanlar vergiden muaf esnaf sayılıyor. Ayrıca son çıkan düzenleme ile de bir yıllık brüt asgari ücret tutarını (2019 yılı için 30.700,80 TL) geçmemek kaydıyla internetten de satış yapanlar vergiden muaf olacak.
BELGE ALMAK ÜCRETSİZ
Bu tür işleri yapanlar vergi dairelerine başvurduklarında 'Esnaf Muafiyet Belgesi' alabiliyor.
Belgeyi alanlar 3 yılda bir bunu yenilemek zorundalar.
Bu belge karşılığında bir bedel de ödenmiyor. Bu şekilde belge alan ev kadınları isterlerse sigortalı da oluyor. Bu yıl için 26 günlük prim ödeyerek 30 gün kazanılabiliyor.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
YAŞI BEKLEYİN
25.10.1993 tarihinde sigortalı oldum. Aralıksız çalıştım 7400 günüm var. 1970 doğumluyum. Acaba emeklilik şartlarım nedir. Mehmet Ali YAR
25 yıl 54 yaş ve 5675 gün şartlarınız var. Verdiğiniz bilgilere göre 25 yıl tamamlanmış priminiz de dolmuş. Yaşınızın tamamlanacağı 2024 yılında doğum gününüzde emekli olursunuz.
BORÇLANMA YAPIN
18. 03.1971 doğumluyum. 01.08.1995 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. Daha sonra 1999 yılında bir çocuğum dünyaya geldi ve işe 3 yıl ara verdim. Sonra yine çalışma imkanım oldu. 5200 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? Melek ŞANLI
20 yıl 52 yaş ve 5825 gün şartlarınız var. Yılınız tamamlanmış, priminiz 625 gün eksik. Eğer çalışma imkanınız varsa çalışarak bu günleri tamamlayabilirsiniz. Ancak yoksa 625 gün doğum borçlanması yaparak 18.03.2023 tarihinde emekli olursunuz.
200 gün gerekiyor
1967 doğumluyum. 05.12.1988 tarihinde sigortalı oldum. Ancak fazla çalışma imkanım olmadı. 3.400 günüm var. Yaştan emeklilik imkanım olabilir mi? Ne yapmam lazım? Musa ALTUN
Tam emeklilik için 25 yıl 51 yaş ve 5450 gün prim gerekiyor. Ancak priminiz eksik.
Çalışma imkanınız varsa tamamını çalışıp prim günlerinizi doldurabilir ve emekli olabilirsiniz. Ancak buna imkan yoksa kısmi emeklilik için 200 gün çalışıp 60 yaşını beklemeniz gerekir.
25 YIL GEREKİYOR
1973 doğumluyum. 05.12.2004 yılından beri esnaflık yapıyorum ve Bağ-Kur primi yatırıyorum. Emeklilik için hangi şartlara tabiyim? Metin KURU
Bağ-Kurdan 9000 (25 yıl) prim gün ve 60 yaşa tabisiniz. Emekli olabilmeniz için 9000 prim günü tamamlayıp 60 yaşınızın dolacağı 2033 tarihini beklemeniz gerekiyor. Son 3,5 yıl (1261 gün) SSK'lı bir işte çalışıp prim ödemeniz halinde yine aynı tarihte 7000 günle SSK'dan emekli olabilirsiniz.