Yaklaşık 12.5 emekli ile 3 milyon kamu çalışanının Ocak zamlarını belirleyecek enflasyon oranları yavaş yavaş belli olmaya başladı.
Ekim ayı enflasyonun yüzde 8.55 olarak açıklanmasıyla birlikte 4 aylık enflasyon verisi de ortaya çıktı. Buna göre 4 aylık enflasyon 5.3 oldu. Bunun üzerine iki veri daha eklenecek.
SSK ve Bağ- Kur emeklileri Temmuz ayı ile Aralık ayı arasındaki 6 aylık enflasyon oranı kadar zam alıyor. Memurlar ve memur emeklileri ise yüzde 4'lük toplu sözleşme zamlarının üzerine oluşacak 6 aylık enflasyon farkını zam olarak alacaklar.
Ocak ayında yapılacak zam oranlarını belirlemek için sadece iki veri kaldı. Buna göre Kasım ve Aralık ayında oluşacak enflasyon rakamları belli olduktan sonra 6 aylık enflasyon rakamı da ortaya çıkmış olacak. Ancak gerek Yeni Ekonomi Programı ve gerekse Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon hedefinin yüzde 12 olması bazı hesapları yapmamızı da kolaylaştırıyor.
Ayrıca Merkez Bankası'nın beklenti anketinde çıkan 12.69'luk enflasyon oranı da ikinci bir hesabı ortaya koyuyor. Yüzde 12'lik hedefe göre bu yılın ikinci 6 aylık dönemindeki enflasyon, yani SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı yüzde 6.65 olarak gerçekleşecek. Merkez Bankası'nın son beklenti anketinde ise ekonomistlerin 2019 yılı enflasyon tahmini yüzde 12.69 çıktı. Bu tahmin ise 2019'un ikinci yarısındaki enflasyonun yani SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin Ocak artışının yüzde 7.3 olabileceğine işaret ediyor. Bu iki tahmine göre maaşları hesapladığımızda aşağıdaki tabloya göre zamlar da oluşmuş olacak.
MEMURLARDA FARKLI
Memur emeklilerinin ve memurların Ocak zammı yüzde 4 olarak belirlenirken, enflasyon tahminlerine göre oran yüzde 5.65 ya da 6.3'e yükselebilecek.
En düşük maaş 2 bin 623 ile 2 bin 681 lira arasında olabilecek. Fark için 2019'un ikinci yarısındaki enflasyonun yüzde 5'i aşıp aşmadığına bakılacak.
Bu nedenle memur emeklileri enflasyon verilerini yakından takip ediyor.
NASIL DEĞİŞECEK?
Yeni Ekonomi Programı'ndaki yüzde 12'lik enflasyon tahminine göre 6 aylık TÜFE yüzde 6.65 olabilecek. Bu durumda memur emeklilerinin zammı yüzde 1.65 enflasyon farkıyla yüzde 5.65'i bulacak.
Merkez Bankası'nın beklenti anketindeki yüzde 12.69'luk enflasyon tahminine göre ise 6 aylık TÜFE yüzde 7.3 bekleniyor.
Buna göre de Ocak zammı yüzde 2.3 enflasyon farkıyla yüzde 6.3'e çıkacak. Halen en düşük memur emeklisi aylığı 2 bin 522 lira seviyesinde bulunurken, bu maaş artış yüzde 4'lük artışa göre 2 bin 623 liraya çıkacak.
Yani en düşük memur maaşı 2 bin 623 lira ya da üstü bir tutarda olacak. Bu maaş, zam oranı yüzde 5.65'e yükselirse 2 bin 665, yüzde 6.3'e çıkarsa 2 bin 681 liraya ulaşacak.
FİYATLARIN ARTIŞ HIZI
Enflasyon rakamları açıklandığında genel olarak belli ürünlerin fiyat artışlarına bakılarak karşılaştırma yapılıyor. Oysa açıklanan oranlar fiyatların artış oranını değil fiyatların artış hızını gösteriyor.
Düşen enflasyon fiyatların artış hızının düştüğünü gösteriyor. Bir arabanın 100 kilometre hızla gittiğini düşünürseniz arabanın hızını 70 kilometreye düşürdüğünüzde araba durmuyor ancak hızı düşüyor.
BAZ ETKİSİYLE
Enflasyon oranları bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığı için de 'baz etkisi' kavramı kullanılıyor ve yüksek çıkan aylara göre oran düşüyor. Dolayısıyla eylül ve ekim ayında tek hane çıkan enflasyonun yıl sonunda yüzde 12'ye çıkması bu baz etkisiyle gerçekleşiyor. Ekim ayı enflasyon rakamlarına göre TÜFE'de bir önceki aya göre yüzde 2, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 10,59, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,55 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 16,81 artış gerçekleşti.
