Önceki gün Meclis'te kabul edilen Torba yasada çok önemli maddeler bulunuyor. Özellikle çalışanları ve işverenleri ilgilendiren bölümler yürürlüğe girdiğinde işten çıkarmalar 3 ay süreyle durdurulacak. İsterseniz önce torba yasadaki yeniliklere bakalım sonra detaylara girelim.
● KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNDE BEYAN DÖNEMİ:
İşverenin yaptığı kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecek.
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecek.
● ÜCRETSİZ İZNE MAAŞ:
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte iş sözleşmesi bulunmakla birlikte işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15 Mart 2020'den sonra iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar günlük 39.24 lira nakdi ücret desteği verilecek.
Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçi fiilen çalıştırılamayacak.
GSS primleri İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak.
● TOPLU SÖZLEŞMELERE ERTELEME: Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süreyle, toplu iş sözleşmesinin yapılması, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreçler durduruluyor.
● İŞTEN ATILMAK YASAKLANACAK:
İş Kanunu'na eklenen geçici maddeyle bu kanun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay süreyle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında, işverence feshedilemeyecek.
İşveren, 3 aylık süre içerisinde işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilecek.
Bu kapsamda ücretsiz izne ayrılmak, işçiye geçerli sebebe dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyecek. Cumhurbaşkanı 3 aylık süreyi 6 aya kadar uzatabilecek.
BU İSTİSNAYA DİKKAT
Bu son düzenlemede işten atılmak yasaklanırken İş Kanunu'nun 25/II. maddesi ayrı tutuluyor. Peki o maddede neler var birlikte bakalım:
II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri: a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması. b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması. c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması. d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması. e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması. f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi. g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi. h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
İSTİSMAR OLMASIN
Bu maddelere uyan hallerde yasak olmasına rağmen işveren işten çıkartma yapabilecek. Ancak bu maddelerin uygulanması sırasında bazı istismarlar yaşanmaması için dikkatli olmak gerekiyor. Bu maddelerdeki gerekçelerle bir işçi çıkartılacaksa orada ispat yükümlülüğü işverene ait olacaktır. Örneğin işe devamsızlık gibi durumlarda işçinin savunmasının alınması da gerekmektedir. Burada bir haksızlığa uğrayarak işten çıkartılırsanız arabulucuya hemen müracaat etmelisiniz.
