8 milyon kişinin gözü Ankara’da

Türkiye'de yaklaşık 8 milyon kamu görevlisinin ve emeklinin gözü kulağı Ankara'dan gelecek haberlerde olacak. Bu ay sonuna kadar işçiler, Ağustos sonuna kadar da memurlar ve emekliler için zam oranları belli olacak. 4 milyona yakın memur, 3 milyona yakın memur emeklisi ile 700 binden fazla kamu işçisi için sadece zam oranları değil, sosyal haklar da belirlenecek.

TEKLİFLER AÇIKLANDI
İşçi sendikaları daha önce tekliflerini sunmuş hükümet de kendi önerisini duyurmuştu. İşçiler için son görüşme yapılıp nihai rakam bu hafta açıklanacak. Memurlar ve emekli memurlar için ise süreç Ağustos ayında başlayacak. Ancak memur sendikaları da zam tekliflerini sunarak kamuoyuna duyurdu. Şimdi hem teklifleri hem de uzlaşı noktalarını yakından inceleyelim. Türkiye'nin devrim niteliğinde kararlarından birisi de taşeronda çalışan işçilerin tamamını kamu kadrosuna almak olmuştu. Belediye şirketlerinde çalışanlar belediyelerde devlet kurumlarında çalışanlar ise kamu kurumlarında kadrolu oldular. Böylece kamuda 4D dediğimiz işçi kadrosundaki çalışan sayısı 700 bini geçmiş oldu. Taşerondan gelen işçilerle birlikte tüm kamu işçileri şimdi toplu sözleşme heyecanı yaşıyor. Bakanlıklar, üniversiteler, hastaneler, il özel idareleri, demiryolları, şeker fabrikaları ve elektrik üretim santrallerinin de aralarında olduğu tüm kamu kurum ve kuruluşlarındaki 700 binden fazla işçiyi ilgilendiren 2021 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolüyle ilgili 31 Mayıs'ta başlayan süreç devam ediyor. 2021-2022 dönemindeki zam oranları belli olacak ve işçilerin mali sosyal hakları belirlenecek. Bunun için ilk görüşme yapılmış ve işçi tarafı tekliflerini sunmuştu. İşçi tarafı Türk-İş ve Hak-İş tarafından temsil ediliyor. İşçi sendikaları ilk görüşmede en düşük brüt ücretin 4 bin 800 liraya yükseltilmesi, 2021-2022 döneminde ilk 6 ay yüzde 20, diğer 6 aylar için enflasyon artı yüzde 3 refah payı talebinde bulunmuştu. Bu teklif üzerine 8 Temmuz'da hükümet, işçilere brüt ücreti 3577-3750 lira arası olanlara 100 lira, brüt ücreti 3750- 4000 lira arası olanlara 60 lira seyyanen zam ile yılın ilk 6 ayı için yüzde 9, ikinci 6 ay için yüzde 5 artı enflasyon farkı teklif etti. Daha önceki yıllarda olduğu gibi süreç iki tarafın ilk tekliflerini vermesiyle başlıyor. Genelde bu teklifler arasında fark bulunuyor, çünkü işçi tarafı en yüksek noktayı kamu tarafı da alt seviyeyi belirliyor. Sonraki aşamalarda kamu teklifini yukarı çekerken işçi tarafı da geriye doğru bir hamle yapıyor ve orta noktada buluşma sağlanıyor. Bu yıl da iki tarafın tekliflerini revize etmesiyle bir orta noktada buluşulmasını bekliyoruz.

MEVCUT FARK KAPANIR MI?

Tekliflere baktığımızda aslında düğümü çözecek noktanın ilk 6 aylık teklif olduğunu söyleyebiliriz. Hükümet burada 6 aylık enflasyon olan yüzde 8.45 oranının biraz üzerinde bir teklif vermiş oldu. İşçiler ise yüzde 20 oranını istiyor. Bu aradaki 11 puanlık farkın iki tarafın da revizeleriyle kapanmasını bekliyoruz. Bu noktaya ilaveten düşük maaşlı olanlara seyyanen zam noktasında da fark bulunuyor. Buradaki revizelerle sonucun alınacağı bekliyoruz. Çünkü asıl fark ilk 6 aylık tekliflerde bulunuyor. Burada yapılacak bir anlaşma sözleşmenin uzlaşı ile biteceğini gösterecek. O yüzden asıl görüşmelerin ilk 6 aylık teklifler üzerinde olmasını bekliyoruz.

DAHA KOLAY ÇÖZÜLÜR
İkinci 6 aya baktığımızda burada aslında benzer bir durumun söz konusu olduğunu görüyoruz. İşçiler ikinci 6 aylar için enflasyon oranında zam ve yüzde 3'lük de bir refah payı yani enflasyonun üzerinde yüzde 3'lük bir artış istedi. Hükümet ise yüzde 5 ve oluşacak enflasyon kadar fark önerdi. Burada hükümetin teklifi de farkla birlikte enflasyon kadar çıkıyor. Dolayısıyla burada anlaşmazlık yaşanan kısım yüzde 3'lük refah payında olacak. Yapılacak değişikliklerle burada anlaşmanın daha kolay olacağını bekliyoruz.

MEMURLAR NE ISTIYOR?
● Yüzdeli zamlara ilaveten seyyanen zam yapılsın. ● Sözleşmeli personel kadroya geçirilsin. ● Gelir vergisi kesintisi yüzde 15 ile sabitlensin. ● Bayram ikramiyesi kamu görevlilerine de ödensin. ● Emekli ikramiyesinin hesabına 1 tam yılı aşan süreler de dahil edilsin.

EMEKLI MEMURLAR NE TALEP EDIYOR?
● Yüzdeli zamlara ilaveten seyyanen zam yapılsın. ● Aile yardımı emeklilikte de devam etsin. ● Ücretsiz toplu taşıma için yaş sınırı kaldırılsın. ● Bayram ikramiyesi artışı kurala bağlansın. ● Kamunun eğitim ve dinlenme tesisleri yüzde 50 indirimli olsun. ● Emeklilik için yaşı bekleyenler Genel Sağlık Sigortası'ndan yararlandırılsın.

MEMURLAR 'SEYYANEN ZAM' DEDI
BU arada kamuda çalışan 4 milyona yakın memur ile 3 milyona yakın memur emeklisinin 2 yıllık sosyal ve mali haklarını belirleyecek toplu sözleşme görüşmeleri de Ağustos ayı ile birlikte başlayacak. Bu görüşmeler sonunda memurların ve memur emeklilerinin önümüzdeki 2 yıl içinde alacakları 4 ayrı zam oranı ve sosyal hakları belirlenmiş olacak. Memur-Sen, 6. Dönem Toplu Sözleşme görüşmeleri kapsamında kamu görevlileri için 600 TL seyyanen zam, 2022 için yüzde 21, 2023 için ise yüzde 17 zam talep etti. Memur-Sen Başkanı Ali Yalçın, "5'nci dönem toplu sözleşmenin zararları görülmeli, 600 lira seyyanen zamla kayıplar giderilmelidir. Kamu görevlilerinin maaşlarına/ücretlerine, hakem kararıyla üretilen 5'nci dönem toplu sözleşmenin oluşturduğu maaş-gelir kaybını tazmin etmek amacıyla net 600 lira tutarında seyyanen zam yapılmalıdır." dedi.

SÜREÇ NASIL İŞLİYOR
Memur sendikaları seyyanen zam konusunda öteden beri ısrarcı. Burada kamu maliyesi, pandemi şartları ve geçim endekslerinin de masada önemli etkenler olarak duracağını söyleyebiliriz. Buradan çıkacak zamlar SSK ve Bağ-Kur emeklilerini de bir açıdan ilgilendirmiş olacak. Önümüzdeki günlerde bu rakamlar üzerinden değerlendirmeler devam edecektir.

KAMUDA MAASLAR İKİ YILDA YÜZDE 38 ARTMALI
MEMUR-SEN Genel Başkanı Ali Yalçın, hizmet kollarındaki sendikaların genel başkanlarıyla konfederasyon genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında, 6. Dönem Toplu Sözleşme görüşmelerine dair taleplerini açıkladı. Yalçın, "Kamu-Sen ile birlikte toplu sözleşme tekliflerine yönelik ortak çalışma gerçekleştirdik. Kamu görevlilerinin maaş ve aylıklarının iki yıl için toplam yüzde 38 artırılmasını, kamu görevlilerine ayrıca toplam yüzde 6 refah payı verilmesini, mutabakat sağlanamayan önceki sözleşmeden kaynaklı geçmiş kayıpların telafisi için de 600 lira seyyanen zam yapılmasını istiyoruz" dedi. Yalçın, hükümetten ilk teklifi, 2 Ağustos'taki birinci toplantıda beklediklerini belirterek, "Zaman ve enerji kaybına mahal vermemek adına kamu işvereninden en geç 2 Ağustos'ta ilk oturumda masaya teklif sunmasını istiyor ve bekliyoruz" ifadelerini kullandı. Yalçın, ayrım yapılmadan tüm kamu görevlilerinin 3600 ek göstergeden yararlandırılmasını istedi.

SENDİKALARIN BEKLENTİLERİ
Yalçın, şu talepleri sıraladı: ● Kıdem aylığında sınırlama kalkmalı, gösterge rakamı artmalı. ● Mevcut sözleşmeli personel kadroya geçirilmeli, kamuda sözleşmeli istihdama son verilmeli, vekil, ebe, hemşire, imamlar ile usta öğreticiler, fahri ve benzeri pozisyonlardaki personel kadroya geçirilmeli. ● Bayramda ayrım yapılmamalı, kamu görevlilerine de bayram ikramiyesi verilmeli. Vergi gelir kaybı üretmemeli, gelir vergisinde yüzde 15 oranını aşan kısım kamu işverenince ödenmeli. ● KİT'lerde yüzde 15'e kadar ücret tavanı düzenleme yetkisi verilmeli. 1. grupta olanların tavanı yüzde 15, 2. grupta olanların yüzde 10, 3. grupta olanların yüzde 5 puan ilave artırılmasını istiyoruz. ● Derece yükselmesinde sınırlama sona ermeli, kamu görevlileri öğrenim durumlarına uygun dereceye yükselebilmeli. Doğum, ölüm, evlenme yardımı ödenekleri artırılmalı. ● Giyecek ve yemek yardımı ödenekleri artırılmalı, kreş hizmeti ya da ödeneği uygulaması başlatılmalı. ● 2022 yılı için 500 lira, 2023 yılı için 650 lira tutarında giyecek yardımı ödeneği verilmeli.