Emekli zammında iki formül

Ocak ayında yüzde 49.25 oranında eşit zam alan SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı emeklileri için yeni zam dönemi yaklaşıyor. Temmuz ayında milyonlarca emeklinin ve memurun maaşları değişecek. Maaş artışlarını ise enflasyon oraenları belirleyecek. SSK ve Bağ-Kur emeklileri 6 aylık enflasyon kadar artış alırken memurlar ve memur emeklileri de yüzde 15'lik Ocak artışının üzerinde oluşan enflasyon oranını fark olarak alırken yüzde 10'da toplu sözleşme artışı yapılacak.
Ancak bütün bunların yanında emekliler için enflasyonun üzerinde bir de refah payı uygulaması bekleniyor. Bunun yanında 10 bin liraya çıkartılan taban maaşın da artırılması ve kök maaşı düşük olanlar için sıfır zam tehlikesinin önlenmesi de gündemde.
Bu yönüyle emekliler ve memurlar için ikili bir zam formülü devreye alınacak.

ORAN HESAPLAMASI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan gazetecilerin sorularını cevaplarken asgari ücrete bir ara zam düşünülmediğini ancak emekliler için refah payı oranının ise Temmuz ayında belli olacağını açıklamıştı.
Temmuz ayının üçünde açıklanacak enflasyon rakamlarıyla birlikte 6 aylık oran ortaya çıkmış olacak. Bu oranın belli olmasından sonra ne kadar refah payı verileceği ya da taban maaşın kaç liraya çıkacağı da belli olacak. Bugüne kadar gelen verilere göre Temmuz'da 6 aylık enflasyon rakamının da kaç olacağı hesaplanıyor. Gerek 4 aylık enflasyon oranının yüzde 18'i geçmesi gerek Merkez Bankası'nın 5. ay enflasyon rakamının yüzde 76'yı bulacağını açıklaması ve piyasa katılımcıları anketinden çıkan sonuçlara bakıldığında yıl sonunda 6 aylık enflasyonun yüzde 25-30 bandına ulaşması bekleniyor. Bu durumda SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin enflasyon artışının yüzde 25-30 bandında oluşması hesaplanırken memurlar ve memur emeklilerinin yüzde 10'luk toplu sözleşme ve fark ile birlikte artış oranının da yüzde 20-25 arasına ulaşması bekleniyor. Bu oranlar netleştikten sonra refah payı için hükümet bir karar verecek.
Bugüne kadar yapılan refah payı artışlarına benzer bir karar alınırsa 10-15 puanlık ekleme yapılması gerçekleşebilir. Bu durumda SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yüzde 40-45 arasında bir artış ortaya çıkarken memurlar ve memur emeklileri için de yüzde 30-35 arasında artış olması bekleniyor.

ZAMLAR EŞİTLENİR Mİ?
Ocak ayında SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin artışı memurlar ve memur emeklilerinin artışından düşük kalmış ancak alınan bir kararla tüm artışlar yüzde 49.25 oranında eşitlenmişti. Temmuz'da ise memurlar ve memur emeklilerinin zam oranı SSK ve Bağ-Kur emeklilerinden düşük kalacak.
Bunun sebebi ise toplu sözleşme artışlarından kaynaklanıyor. Bu durumda Ocak'ta yapılan uygulamanın bir benzeri gündeme gelebilir ve zamların eşitlenmesi sağlanabilir.
Bu durumda tüm kesimlerin artış oranı yüzde 40-45 bandında gerçekleşebilir. Tüm bu kararlar 3 Temmuz'da açıklanacak Haziran enflasyonundan sonra verilecek.

TABAN MAAŞ DEĞİŞİR Mİ?
Emeklilere yapılacak oransal artışların yanında taban maaşın da yükseltilmesi gündemde.
Ocak ayında 7.500 TL'den 10 bin liraya çıkartılan taban maaşın Temmuz'da yeni bir artışla yükseltilmesi bekleniyor. Bu durumda hem kök maaşı düşük emeklilerin görece zam almalarına rağmen 10 bin liranın altında kalacakları için 'sıfır zam' almaları önlenmiş olacak hem de emeklilerin en düşük maaşlarının alım gücü yükseltilecek.
Burada beklentiler 6 aylık enflasyon ve refah payı ile birlikte taban maaşın da aynı oranda artırılması. Bu durumda taban maaşın 14-15 bin bandına yükseltilmesi söz konusu olacak. Zamlardan sonra kök maaşı bu rakamın altında kalan tüm emeklilere seyyanen artışla destek verilecek ve alacakları aylıklar yeni rakama tamamlanacak.

YASAL DÜZENLEME GEREKİYOR
Enflasyon kaynaklı artışlar yasa gereği düzenli olarak Ocak ve Temmuz aylarında yapılırken refah payı, taban maaş artışı gibi uygulamalar için yasal düzenleme gerekiyor. Hükümet 3 Temmuz'dan sonra bu kararları verirse yeni rakamlar bir yasa maddesi olarak Meclis'e gönderilecek ve yasa çıktıktan sonra uygulanacak. Yasanın çıkması maaş günlerine yetişirse ödemeler yeni rakamlardan yapılıyor. Yetişmediği takdirde oluşacak farklar aynı ay içinde yani Temmuz ayında emeklilerin hesabına belirlenen bir takvim çerçevesinde yatırılıyor.