Merkez Bankası enflasyon hedeflerini güncelledi. Emeklilerin Temmuz artışlarıyla ilgili rakamlar ortaya çıktı. Emeklilere üç ayrı formülle zam uygulanması gündemde. Temmuz'da artışlar için yasal düzenleme gerekiyor.
Ocak ayında yüzde 49.25 ile eşit zam alan SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı emeklilerinin şimdi gözü Temmuz ayında yapılacak iyileştirmelere çevrildi. İkramiyelere yapılan yüzde 50 artış ve promosyonda taban ödemelerin 12 bin liraya kadar çıkartılmasından sonra emekliler için yeni destek paketinin de hazırlıkları sürüyor.
YÜZDE KAÇ OLACAK?
Bu çalışmaların dışında emeklilere yapılacak Temmuz ayındaki iyileştirmeler de masada. Merkez Bankası'nın açıkladığı yılın ikinci enflasyon raporundaki hedefleri değiştirmesi Temmuz'da oluşacak enflasyon artışlarıyla ilgili rakamları da güncelledi. Merkez Bankası yılın en yüksek enflasyon rakamının Mayıs ayında ortaya çıkacağını ve bu oranın da yüzde 76'yı bulabileceğini açıkladı. Buna göre ilk 5 aylık enflasyon oranı da yüzde 23.11 olarak belirleniyor. Bunun üzerine gelecek olan Haziran enflasyonu ile birlikte 6 aylık enflasyon oranının yüzde 25-30 bandında gerçekleşmesi kesinleşmiş oluyor. Buna göre SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin enflasyon artışı Temmuz'da yüzde 25-30 bandında gerçekleşmiş olacak. Emekli Sandığı emeklileri ile memurlar açısından ise Temmuz ayında 9.77 puanlık bir enflasyon farkı oluşurken Yüzde 10 oranındaki toplu sözleşmeyle birlikte zam oranı da yüzde 20.75 olacak. Ocak'taki gibi zamların eşitlenmesi ve refah payı eklenmesi de gündemde.
ZAMLAR KÖK MAAŞA YAPILIYOR
Bilindiği gibi emeklilere uzun zamandır taban maaş uygulanıyor ve bunun altında kalan rakamlar hazine desteği ile seyyanen ödeme yapılarak taban maaşa tamamlanıyor. Ocak ayında 7.500 TL olan taban maaş 10 bin TL'ye çıkartılmış ve bu rakamın altındaki tüm maaşlar 10 bin TL7ye tamamlanmak için seyyanen zamlanmıştı. Şimdi Temmuz ayında da yapılacak artışlar kök maaş üzerinden yapılacak. Bu noktada bazı emekliler için sıfır zam tehlikesi de ortaya çıkıyor. Örneğin şu anda kök maaşı 6 bin TL olan bir emekli yüzde 30 zam yapıldığında 1.800 TL zam alacak ve maaşı 7.800 TL olacak. Ancak 10 bin TL'nin altında olduğu için bu emeklinin maaşı yine 10 bin TL'ye tamamlanacak. Böylece emeklinin maaşı artmasına rağmen ödemede bir değişiklik olmayacak. 8 bin TL ve altında kök maaşı olan tüm emekliler bu sorunu yaşamış olacak. Bunun çözümü için üç önemli formül bulunuyor:
1)TABAN MAAŞIN ARTIRILMASI
Masadaki ilk formül taban maaşın artırılması. Her zam döneminde gerçekleşen bu uygulamanın Temmuz'da da yapılması bekleniyor. Bu durumda kök maaşı ne olursa olsun tüm emekliler zam almış olacak. Burada yine 6 aylık enflasyon oranının artışta kullanılması gündemde. Bu durumda taban maaşın 13-145 bin TL olması bekleniyor. Eğer yıl sonu enflasyon hedefi olan yüzde 38 baz alınırsa bu kez 14-15 bin bandında bir taban maaş ortaya çıkabilir. Taban maaşın asgari ücret ile eşitlenmesi de gündeme getiriliyor. Bu durumda taban maaş 17 bin TL'ye çıkmış olacak.
2)REFAH PAYI VERİLMESİ
Yine her zam döneminde gerçekleştirilen bu uygulama da bu yıl Ocak ayında yapılmış ve SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranlarına 11.68 puanlık refah payı eklenerek yüzde 49.25 oranına yükseltilmişti. Temmuz'da da 25-30 bandında çıkacak bir 6 aylık enflasyon oranına 10-15 puan refah payının eklenmesi söz konusu olabilir. Bu durumda zam oranı yüzde 40-45 bandına yükselebilir. Bu durumda çok düşük kalan kök maaşların sıfır zamdan etkilenmemesi için refah payının farklı uygulanması da gündeme gelebilir.
3)KÖK MAAŞLARA SEYYANEN ARTIŞ
Sıfır zam olmaması için diğer tedbirlerin yanında kök maaşlara yapılacak seyyanen artış da gündemde. Burada taban maaşa tamamlanması dışında en düşük maaştan başlayarak kök maaşların seyyanen artışla belli bir sınırın üzerine çıkartılması da söz konusu olabilecek. Bunun dışında talepler arasında kök maaşların taban maaşla eşitlenmesi de var. Ancak burada da taban maaşın hemen üstünde örneğin 11 bin TL maaş alan emekliler açısından bir adaletsizliğin ortaya çıkma tehlikesi de bulunuyor.
NE ZAMAN BELLİ OLUR?
Tüm bu çalışmaların neticesi 3 Temmuz'da açıklanacak Haziran enflasyon rakamları sonrasında belli olacak. Burada ortaya çıkacak 6 aylık enflasyon rakamına göre formüller devreye girecek. Taban maaş artışı ve refah payı gibi tedbirlerin uygulanabilmesi için yasal düzenleme gerekiyor. Verilecek karardan sonra yasal düzenleme hemen Meclis'e sevk edilerek yürürlüğe sokuluyor ve o ay içinde farklar belli bir takvim
çerçevesinde emeklilerin hesabına yatırılıyor.
