Emekli o kararı bekliyor

Milyonlarca emeklinin 2024 yılının ikinci enflasyon artışı belli oldu. SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 24.73 artışı garantilerken memur emeklileri için oran yüzde 19.31 oldu. Şimdi gözler hükümete çevrildi. Tüm emekliler her zam döneminde yapılan ek artışların olup olmayacağını merak ediyor. Masadaki üç ayrı formül üzerinde duruluyor.
Haziran enflasyonunun açıklanmasıyla birlikte emeklilerin ve memurların 2024 yılı ikinci dönem artış oranları da netleşmiş oldu. Buna göre SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin enflasyondan kaynaklı artışları yüzde 24.73 olurken, memurlar ve memur emeklilerinin toplu sözleşme ve enflasyon farkından kaynaklı artışları yüzde 19.31 olarak netleşti. Yılda iki kez yapılan enflasyon artışlarının dışında hükümet hemen hemen tüm zam dönemlerinde ek artışlar kararı da veriyor. Şimdi yeniden gözler hükümete çevrilmiş durumda. Enflasyon oranlarının belli olmasından sonra bu konuda çalışma başlatılıyor.
Ek artışlarla ilgili üç ayrı formül üzerinde duruluyor.
REFAH PAYI VERİLMESİ
Son yıllarda hemen tüm zam dönemlerinde refah payı uygulaması gündeme geldi. Enflasyondan kaynaklı artışların üzerinde hükümet belli oranlarda artış yaparak emekli zamlarını yükseltmiş oldu. Son olarak Ocak ayında yüzde 37 olan 6 aylık enflasyonun üzerine 11.68 puan ilave edilerek zam oranı yüzde 49,25 olarak belirlenmişti.
Geçtiğimiz temmuz ayında da yine 10 puana yakın artışla enflasyon oranı yükseltilerek yüzde 25'e çıkartılmıştı. Bu temmuz içinde bu yönde beklentiler güçlendi. Yüzde 24.73 çıkan enflasyon oranına eklenecek 10 puanlık artış zam oranını yüzde 35'e taşımış olacak.
Memur ve memur emeklileri için ise oran yüzde 30'u bulacak.
ZAMLARIN EŞİTLENMESİ
Ocak ayında uygulanan bir yöntem olarak tüm kesimlerin zam oranlarının eşitlenmesi de söz konusu olacak. Ocak ayında SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaş artışları düşük çıkmış ve memur emeklileriyle eşitlenmişti. Temmuz'da ise memur emeklilerinin artışları SSK ve Bağ-Kur'lulara göre düşük çıktı. bu durumda da bir eşitleme söz konusu olabilir. Böylece refah payı verilerek eşit zam uygulanabilir.
TABAN MAAŞIN ARTIRILMASI
Bir diğer formül ise 10 bin lira olan taban maaşın artırılması.
Her zam döneminde gerçekleşen bu uygulamanın Temmuz'da da yapılması bekleniyor. Bu durumda kök maaşı ne olursa olsun tüm emekliler zam almış olacak. Taban maaşın artırılmaması durumunda kök maaşı 8 bin liranın altında olan 3.6 milyon emeklinin yine 10 bin liranın altında kalması ve zam almaması ortaya çıkacak. Burada yine 6 aylık enflasyon oranının artışta kullanılması gündemde.
Bu durumda taban maaşın 12-14 bin TL olması bekleniyor. Eğer yıl sonu enflasyon hedefi olan yüzde 38 baz alınırsa bu kez 14-15 bin bandında bir taban maaş ortaya çıkabilir. Taban maaşın asgari ücret ile eşitlenmesi de gündeme getiriliyor. Bu durumda taban maaş 17 bin TL'ye çıkmış olacak.
NASIL GERÇEKLEŞİR?
Tüm bu ek ödemelerin yasal düzenleme ile yapılması gerekiyor.
Bu yüzden karar verildikten sonra bir yasa teklifi olarak TBMM'ye sevk edilecek. Burada görüşüldükten sonra resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek. Emekliler maaşlarını peşin aldıkları için temmuz ayında ödenecek aylıklar zamlı olarak hesaplara yatırılacak.
Ek ödemelere karar verilirse yasa çıktıktan sonra maaşlara eklenecek.
Maaş ödeme günlerine yasa yetişmez ise Ocak ayında olduğu gibi daha sonra hesaplara aktarılıyor. Memur emeklileri ayın 1'inden itibaren maaş aldıkları için zam onlara henüz yansıtılmadı.
Daha sonra farklar ödenecek.
SSK emeklileri ise 17'sinden sonra maaş alıyor. Bağ-Kur'luların maaş günleri ise 25'inden sonra başlıyor. Memurlar ise her ayın 15'inde aylıklarını alıyor.