Endonezya'ya bağlı bir ada olan Bali'nin son sayımlara göre nüfusu 4.317.404'dir. Bağlı bulunduğu Endonezya'nın nüfusunun yüzde doksanı Müslüman iken, turistik ada Bali bu durumda bir istisna konumundadır. Zira Bali'de Hindular nüfusun yüzde 87'sini oluşturur. Yılın 12 ayı gezilebilen nemli Bali'de ortalama sıcaklık 30 derece civarında. En ince ve hafif giysilerinizi almalısınız. Ülkemizde daha çok balayı turlarına hizmet eden Bali'yi harika bir grupla Tatil Sepeti aracılığıyla gezdik.
Bir yazı dizisi olarak size adayı tanıtmak istiyorum. İlk haftamızda genel bilgileri verelim.
Adanın mercan kayalıklarıyla çevrili olması, okyanus dalgalarının bir yerde kırılmasına sebep olduğu için Bali, sörfçülerin en önemli uğrak yerlerinden biri haline gelmiş.
ALGI VERGI YOK
Ülkede emeklilik sistemi olmasa da vergi de yok. Yabancı yatırımcıdan iki yıl boyunca vergi alınmıyor. Bu süreden sonra iki milyon doların üzerinde bir kazanca yüzde on vergi ödüyorsunuz.
Bali'de mecburi askerlik yok ancak halk çok fakir olduğu için paralı askerlik yaygın olarak başvurulan bir geçim yöntemi.
Dünyada 'Türk gibi sigara içmek' deyimini çıkaranlar Endonezya'ya uğramamış olmalı. Böyle bir sigara içmek görmedim.
Her yaştan insan sigara içiyor. Şelale altında bile ağızlarda sigara!
DAMAT MAKYAJI
Düğünlerde damada gelinden fazla makyaj yapılıyormuş. Nedenini bilene aşk olsun. Bali'de doğan çocuklara sırayla verilen dört sabit (ve kutsal) isim varmış.
Putu, Kade gibi isimler... Sizin vereceğiniz isim, ancak ikinci ismi olabiliyormuş. Misal benim adım Kade olsun, ikinci ismimle beraber bana Kade Hakan denecek.
Bunun amacı da ayırt edici olması. Zira Bali'de soy adı yok. Bizdeki Mustafa oğlu Ahmet gibi...
Bir başka ilginç (ve bana göre hoş olmayan) adet, kız çocuğun mirastan hiç pay alamaması. 'Peki babanın hiç oğlu yoksa miras devlete mi kalacak?' soruma rehberimiz Bartu şöyle yanıt verdi: 'O zaman da amca oğluna kalıyor.'
BÜYÜ ADASI VAR
Bu garip miras hadisesi, insanları farklı adalet arayışlarına itmiş. Büyü yaptırmak çok yaygınmış. Hatta sırf büyü için gidilen bir adası bile varmış Endonezya'nın...
Bununla beraber, kadına şiddet yokmuş. Bir tokat sekiz yıl hapis cezası alabiliyormuş. Öte yandan inşaat işlerinin tekeli Jakartalı kadınlar üzerindeymiş.
Yol boyunca pek çok çalışmada ağzında sigarayla kadınlar gördük. Dumur mu dumur...
AKARYAKIT UCUZ
Endonezya, petrol çıkaran bir ülke.
Bu sebeple akaryakıt çok ucuz. Bunun etkilerini de yollarda görmek mümkün.
Bali'de trafik sağdan, motorlar her yönden akıyor. Otomobilin çok ucuz olduğu adada ezici ulaşım aracı motorlar.
Burada otomobilden değil motordan korkabilirsiniz. Adada yollar kaymak gibi, trafik ise bir keşmekeş. İstanbul trafiğini unutun! Daracık yollarında gün ya da saat sınırı olmadan her zaman yolda kalırsınız. Gününüzü iyi planlamak lazım.
Yine de insanlar sakin ve barışçıl. Burada korna çalan ancak ada dışından gelen biri olabilir, deniyor. Öte yandan tüm petrol ofisleri devlete ait. Hatta ev kira zamları bile akaryakıta endeksliymiş.
Budizm'de de inanç çok önemli. Burada halkın çoğu fakir olsa da tapınmadan tasarruf yok. Her hanenin kendine göre 'özel' bir tapınağı, ev ya da iş yeri önünde de mini bir sunusu var. Sunu demişken, bir yaprak üzerinde tanrılarına yiyecek şeyler sunuyorlar. Yürürken dikkatli olup bunlara basmamak ada halkı için önemli bir görgü kuralı.