Bugün ve önümüzdeki hafta 'zeytincilik' üzerine yazacağım.
Geçtiğimiz Pazartesi günü Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsünde (ZAE) güzel bir etkinlik düzenlendi.
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Mehmet Hadi Tunç'un katılımıyla gerçekleşen toplantıda Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Başkanı Ümmühan Tibet ve ZAE Müdürü Dr.
Ünal Kaya birer konuşma yaptılar. Böylece sektör en güncel veriler ile ortaya konulmuş oldu.
ÜRETİM ARTIYOR, TÜKETİM YETERSİZ - Önce Bakan Yardımcısı Tunç'un verdiği bilgilerle başlayalım.
2001 yılında 600 bin hektar olan zeytin üretim alanı, 2018'de yüzde 44,1 artarak yaklaşık 865 bin hektara, 2001'de 99 milyon adet olan zeytin ağacı sayısı, 2018'de yüzde 79,6 artarak 177,8 milyon adete yükselmiş bulunuyor. Yine 2001'de 235 bin ton olan sofralık zeytin üretimi, 2018'de yüzde 81,7 artarak 427 bin tona ve 2001'de 365 bin ton olan yağlık zeytin üretimi yüzde 194,1 artarak 1 milyon 074 bin tona çıkmış durumda. 2001'de 600 bin ton olan toplam zeytin üretimi ise 2018'de yüzde 150,1 artarak 1 milyon 500 bin tona, 2001'de 65 bin ton olan zeytinyağı üretimi, 2018'de yüzde 197 artış göstererek 193 bin tona ulaşmış bulunuyor.
Ama belki de asıl gösterge olan kişi başı tüketim miktarı da 1,3 kg seviyesinden 2 kg'a yükselmiş durumda. Bu rakam elbette yetersiz, kişi başı tüketimin 5 kg'lara çıkması şart. Ama bu tabii ayrı bir yazı konusu.
DÜNYADA BEŞİNCİ SIRADA - Türkiye, dünyada zeytinin gen merkezi konumunda ve zeytinin dünyaya Anadolu'dan yayıldığını biliyoruz. Yıllara göre değişmekle birlikte Türkiye sofralık zeytin üretiminde 427.000 ton üretimi ile İspanya ve Mısır'ın ardından dünyada 3 üncü, zeytinyağı üretiminde de 193 bin ton ile İspanya, İtalya, Yunanistan ve Tunus' un ardından dünyada 5. sırada yer alıyor.
Ayrıca 2018'de zeytin, toplam işlenen tarım alanları içinde 864 bin hektar ile yüzde 3,7'lik, meyvecilik yapılan alanlar içerisinde de yüzde 25'lik paya sahip bulunuyor. Yanı sıra zeytinciliğin toplam meyve üretiminde 1.5 milyon ton ile yüzde 7'lik payı olduğunu belirtelim.
REKOLTE ÖNGÖRÜSÜ - Son olarak Tunç, 'Zeytin Rekolte Tahmin Komisyonu' çalışmaları hakkında bilgi verdi. Buna göre 2019 yılı sofralık zeytin üretiminin 415 bin ton, yağlık zeytin üretiminin 1.110.000 ton, toplam dane zeytin üretiminin 1.515.000 ton ve zeytinyağı üretiminin de 225 bin ton olacağı öngörülüyor. Haftaya devam ediyorum...
Not: Bugün izninizle ve çok kısaca köşemizin asli konusunun dışına çıkmak istiyorum. Yakın zamanda 'Tarım ve Gıdada İnovasyon' konulu bir program için ABD'de düzenlenen bir çalışmaya katıldım. Eski ABD başkanlarından Ronald Reagan'ın adının verildiği havalimanında kendisinin büyük boy bir heykelini görünce aklıma geldi.
Neden Adnan Menderes Havalimanında, rahmetli Menderes'in bir heykeli yok?
Oysa dünyada kişi adı verilen havalimanlarında söz konusu isimlerin ya heykeli ya da büyük resimleri bulunuyor.
Bu önerimi ilgililerin dikkatine sunuyorum...