İdealist bir mühendis ve Vehbi Koç

Ülkemizin köklü ailelerinden birinin oğlu olan Cemal Uluant 1940'lı senelerde Amerika'da MIT'de okuyup elektrik yüksek mühendisi olur. Türkiye'ye dönüp mütefekkir yazarımız Samiha Ayverdi'nin kızı olan Nadide Hanım'la evlenir.
Ülkesinde henüz mesleğine uygun çalışma alanı yoktur. 40'ların sonunda Amerika'ya giderler. General Electric fabrikasında elektrik mühendisi olarak çalışmaya başlar.

O yıllarda Türkiye'de ampul üretimi yok. Vehbi Koç Amerika'ya gider, General Electric yetkilileriyle görüşür, Türkiye'de bir ampul fabrikası kurmak üzere onlarla anlaşır. Türk mühendis Cemal Uuant'la da konuşup, birlikte çalışma konusunda onu ikna eder. Cemal Bey Türkiye'ye gelir fabrikayı kurar, vefatına kadar fabrikanın işletme müdürlüğünü yapar.

Cemal Bey'in Vehbi Bey ile yakınlığı ve dostluğu vardır. 41 yaşında, ayrıntısını aşağıda göreceğiniz üzere, aniden vefat ettiğinde, ne emekliliği ne de bir sosyal güvencesi yoktur. Vehbi Bey evlerine gelir, eşine "Nadide, der ben Cemal'i çok severdim, çok üzüldüm. Biliyorum emekliliği yok, sana söz, on sene müddetle ayda sana şu kadar lira para vereceğim. İki çocuğunuzun da üniversite son sınıfa kadar tahsil masraflarını karşılayacağım" der ve sözünü tutar.

Cemal Bey'in oğlu Sinan mezun olunca gidip kendisine teşekkür eder, elini öper. O da isterse KOÇ şirketlerinden birinde çalışabileceğini söyler. Sinan Bey başka düşünceleri olduğunu ileri sürüp ayrılır.

VEFA DUYGUSU

1960 ihtilalinden sonra Cemal Uluant'ın yakın aile dostlarından Tevfik İleri ve Atıf Benderlioğlu önce Yassıada'ya ardından Kayseri Cezaevi'ne gönderildiler.
Elde avuçta hiçbir şeyleri yok. Eşleri var, çocukları var, ne yiyip içecekler, bunların geçimi nasıl yürüyecek? Vehbi Bey Cemal Uluant'a yakınlıklarını bildiği için bu iki aileye her ay biner lira para gönderiyor, sene 1960-61. Vehbi Bey bu iki aileyi hiç tanımaz etmez, fakat Cemal Bey'e vefasından dolayı bu desteği onlardan esirgemez.

Bu bilgileri Kubbealtı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Sinan Uluant'tan dinledik. Cenan Vakfı Ramazan Sohbetleri programında anlattı. Bkz. (youtube.com/ watch?v=Sqcpyb3ML5k&t=3027s)

27 MAYIS MAĞDURU

Cemal Uluant'ın genç yaşında vefatı acıklı ve elem verici bir olaydır. O, 27 Mayıs İhtilali memleketi alt üst ettiğinden itibaren huzursuz, üzgün ve mustaripti.
1961 Cumhuriyet Bayramı şenliklerini çocuklara göstermek üzere kendi arabaları ile Taksim'e gitmişlerdi. Arabada iki çocuğu başka iki de akraba çocuğu vardı.
Otomobilleri meydanda 150-200 haytanın tecavüzüne uğradı. Arabada genç bir kadın ve 4 küçük çocuk vardı. Aracın etrafını saran serseriler kapıları açmış, üstüne çıkmış bağrışıp duruyorlardı. Ne istedikleri belli değildi. Her şey olabilirdi.

Pek harap ve ürkmüş olarak eve döndüler.
Cemal Uluant'ta o günden sonra bir sıkıntı başladı. "Ne olduk biz, nereye gidiyoruz biz, neden insan insana bu derece zulmediyor?" diye dövünüyordu.
Yakınları "Ben bu işe dayanabilir miyim bilmem" dediğini duydular. Genç adam dayanamadı. Nihayet bir gece sıkıntı ile kalktı, düştü ve ruhunu teslim etti. Adı geçenlerin ruhları şad olsun.