İran Sineması'ndan bir başyapıt: Bir Ayrılık

Bir yalan nelere mal olur? Herkes için adalet mümkün müdür? Suç ve ceza kavramlarını tartışmaya açan "Bir Ayrılık"- Jodaeiye Nader az Simin- özünde sınıf ayrımından ahlaki duruşa dine kadar pek çok konu üzerinde yeniden düşünmeye davet eden bir film. Yönetmen Ashgar Farhadi şeriat mahkemesinde görülen bir ayrılık davasından yola çıkıp yerelden evrensele uzanan unutulmaz bir filme sinema tarihindeki yerini alıyor.
90'LARIN YILDIZI
Simin, kızları Termeh için daha iyi bir gelecek peşindedir. Bunun çözümü için de yurt dışına yerleşmeyi önermektedir. Fakat kocası Nadir bunu iyi karşılamaz. Çünkü Alzheimer hastası olan babasına bakmaktadır. Ayrılmayı kafasına koyan Simin'in talebi mahkeme tarafından ret edilir. Simin ailesinin yanına taşınırken Termeh babası ve dedesiyle kalır. Ev işleri için Raziye adında bir kadın tutarlar. Hamile olan Raziye yaşlı bir erkeğe baktığını günah olduğu için eşinden saklar. Kısa bir süre sonra ortalık karışır, hırsızlık suçlaması ve ölüm araya girince Nadir'de zan altında kalır.
1990'lı yıllarda Batı Sineması yeni ufuklar, yeni tatlar aramaya başladığında gözler doğuya hatta uzak doğuya çevrildi. Çin Sineması derken asıl sürprizi İran Sineması yaptı. Mohsen Makfalbaf, Abbas Kiarostami, Cafer Panehi, Semira Makfalbaf gibi yeni yönetmenler İslami
rejimin tarif ettiği yeni hayat biçimini kendilerine göre yorumlayarak sinema perdesine yansıttılar. Aslında bu sanatsal yorum mollalara karşı sıkı bir muhalefetti. Şimdi bu yönetmen kuşağına Ashgar Farhadi ekleniyor ve "Bir Ayrılık" filmiyle İran Sineması'nı doruğa taşıyor.
Büyüklerin küçük yalanları, kurnazca yapılan manevralar, kırılamayan gurur... Hayatı gittikçe kaotik duruma getiren insana dair bu davranışları Farhadi bir hattatın sabrıyla ve minimalist bir tavırla peliküle aktarıyor. Küçük bir hikayede toplumun farklı kesimlerini bir araya getiren Farhadi sofu ve cahil bir bakıcı kadın olan Raziye ve onun asabi, işsiz güçsüz, çıkarı için her şey yapabilecek kocası alt kesimi temsil ederken, eğitimli Nadir ve eşi Simin de üst tabakayı temsil ediyor. Bir taraf bilgi birikimiyle, diğer tarafsa acizleştiği durumlarda dini kalkan kullanarak olayları kendi lehine çevirmeye çalışıyor. Böylece yönetmen toplumda dinin nasıl da sömürüldüğüyle kaçınılmaz bir şekilde yüzleştiriyor. Geriye de kalan sadece vicdanımız olmuyor mu.
HAFIZASINI YİTİRMİŞ
İki farklı sosyal kesimden insanın yanı sıra filmde bir de Alzheimer hastası bir yaşlı adam bulunuyor. Bence filmde asıl göz ardı edilmemesi gereken bu karakter. O sadece yaşlı bir adam değil. O geride kalan, bugün hafızasını yitirmiş olan İran toplumunun ta kendisi. Modern İran'ın tanığı, görkemli geçmişin son kuşak temsilcisi. Farhadi genç insanlarla bugünle, yaşlı adamla da dünle bir bağ kuruyor. Ne yazık ki o da hiçbir şey hatırlamayan, ölmeye yatmış birisi
ALTIN AYI ÖDÜLÜ
"Bir Ayrılık", edebi tattaki karakter tahlillerinin yanı sıra toplumsal bir panorama da sunmayı ihmal etmeyen bir çalışma. Gerçekçi oyunculukları, olağanüstü kurgusu, tıkır tıkır işleyen senaryosu ve çok başarılı diyalogları ile son yıllardaki en çarpıcı filmlerden bir tanesi haline dönüştürüyor. Bu yıl Berlin Film Festivali'nde "En iyi film", Leyla Hatami (Simin) " En iyi kadın oyuncu" ve Shabab Hüseyin (Nadir) "En iyi erkek oyuncu" ödülünü alan bu filmi mutlaka izleyin.
HAFTANIN FİLMLERİ
İster gerilim, İster romantik komedi
Oscar ödüllü Hillary Swank "Kiracı" filmiyle nefesleri kesiyor. Kocasından ayrılan Dr. Juiet, New York'a taşınır. Evsahibi Max, kibar birisidir. Juliet bir süre sonra evde yalnız olmadığından kuşkulanmaya başlar. Sanki birisi onu gözetlemektedir. Dikkate değer bir diğer film ise "Larry Crowne". Julie Roberts ve Tom Hanks'ın başrollerini paylaştığı bu film romantik komediden hoşlananlara.