NASA’daki gururumuz Feryal Özel

NASA'nın en büyük projelerinden birini yürütüyor Prof. Dr. Feryal Özel. 2020'lerde hayata geçebilecek bir uzay teleskopu projesi bu. Ayrıca NASA'nın bu yıl içinde Uluslararası Uzay Üssü'ne gönderilecek bir başka uzay teleskopu üzerinde de çalışıyor. Ve bir karadeliği doğrudan görüntüleyebilecek olay ufku teleskopu projesi de son hızla devam ediyor. Nisan ayında dünyanın dört bir tarafındaki teleskoplarla 10 gün sürecek bir gözleme başlayacak.
Sözünü ettiğim astrofizikçimiz dünyanın en zeki ve en akıllı kadınlarından biri.
Çağın en büyük fizikçisi olarak ün yapan felçli bilim adamı Stephen Hawking ile aynı alanda çalışıyor. 1975 doğumlu. 41 yaşında. Evli ve iki çocuk annesi...
Şahane bir kadın... Kendisiyle geçtiğimiz hafta Sabancı Vakfı'nın düzenlediği toplantıda tanıştım. Enerjisine, zarafetine ve mütevazılığına bayıldım... Keşke daha çok Türkiye'ye gelse, söyleşilere, etkinliklere, televizyon sohbetlerine katılsa, röportajlar yapılsa...
Tanısak ve tanıtsak.
Hep ondan söz etsek.
Kadınlarımız, gençlerimiz ve de çocuklarımız için harika bir rol modeli zira.
MATEMATİK VE FİZİK
Tıp doktoru bir anne- babanın kızı Feryal Özel. Hep meraklı bir çocukmuş.
Nedenini anlamadığı, bir mantık düzenine oturtamadığı şeyler ilgisini çekmezmiş.
Örneğin, tarih dersi... "İnsanların neyi neden yaptığını anlamak çok güç geliyor. Matematik öyle değil. Her şeyin birbiriyle ilişkisi basit bir mantık çerçevesine dayanıyor. Bu bana hep daha kolay geldi" diyor.
İşte henüz 10 yaşındayken de fizikçi olmaya karar vermiş. Bunda o yaşta kendisine alınan Bilim Ansiklopedisi'nin de payı var. Matematik ve fiziğin, yetenekli öğretmenler tarafından ve iyi öğretildiğinde çocuklara aslında kolay gelecek dersler olduğunu söylüyor. "Çocukları zorlamadan, ezbere dayandırmadan anlatmak gerekir" diyor. NASA'nın astrofizik aktivitelerine yön veren danışma kurulunda görevli, Harvard ve Arizona Üniversitelerinde ders veriyor ama aynı zamanda gönüllü bir öğretmen. İlkokul ve ortaokul fen sınıflarına gönüllü öğretmen olarak katılıyor ve sınıfta çocuklarla deney yapıyor.
BÜYÜK FİKİRLERDE!
Onun hikayesine geri dönersek, Üsküdar Amerikan Lisesi'ni bitirdikten sonra Columbia Üniversitesi'ne gidiyor. Burslu olarak ve de çift ana dalda okuyarak.
Hem fizik mühendisliği hem de matematik mühendisliği bölümünü "yüksek onur" derecesiyle bitiriyor. Yüksek lisansını Danimarka'da, doktorasını Harvard'da veriyor.
Yazdığı tez büyük yankı uyandırıyor.
Yüksek manyetik alanda nötron yıldızlarının ilk kuantum hesaplarını yapıyor zira bunu yapan ilk kişi. Aynı zamanda galaksinin merkezindeki büyük karadelik ile ilgili bazı tahminlerde bulunuyor. Yaptığı bu hesaplar, sonradan gözlemlerle kanıtlanıyor.
Bunlar olduğu sırada henüz 26 yaşında.
2003 yılında dünyanın en tanınmış bilim insanlarının yer aldığı "Büyük Fikirler" listesine giriyor. Albert Einstein, John Nash gibi ünlü bilim insanlarının bulunduğu 20 kişilik bir liste bu. Aynı zamanda NASA tarafından verilen Hubble ödülüne de layık görülüyor. Hubble kadrosuna alınmış ilk ve tek Türk.
Bu başarılar, başka başarıları ve ödülleri de beraberinde getiriyor.
Müthiş değil mi?
Kendisi gibi çok başarılı bir astrofizikçi Dimitros Psaltis ile evli, Deniz ve Selin adında iki kızı bulunan Prof. Dr. Feryal Özel'le ne kadar gurur duysak az.
Gençlere tavsiyesi de şu: "Gerçekten sevgi ve ilgi duyduğunuz konuya yönelin. Emek, disiplin, yılmamak en az yetenek kadar önemli faktörler. Önünüze çıkan ilk engelde pes etmeyin. Başarılı bilim insanlarının, iş insanlarının, sanatçıların, toplumları ileriye götüren politikacıların biyografilerini okuyun."