Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan yönetmeliklere göre, 01.02.2014 tarihinden itibaren kredi kartları ile yapılan alışverişlere taksit sınırlaması getirilecektir.
Bu uygulama ile yurtiçi tasarrufların istikrarlı ve yüksek düzeyde tutulması, israfın azaltılması, en güvenilir ve kalıcı finansman kaynağı olan yurtiçi tasarrufların artırılması ve üretken yatırımlara yönlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu çerçevede "tüketici kredilerinde ve kredi kartlarında vade sınırlaması getirilmesi" tedbirinin, BDDK tarafından sorumlu kuruluş olarak hayata geçirilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda da hazırlanan Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik Taslağı ile kredi kartlarında taksit uygulamasına farklı sektör kategorileri bazında ve çeşitli kredi türlerinde çeşitli sınırlar getirilmiştir.
Uygulamanın en fazla telekomünikasyon, akaryakıt, gıda ve kuyumculuk alanlarında çalışan işletmeleri etkileyeceği görülmektedir. Çünkü bu kategorilerde, kredi kartı ile gerçekleştirilecek alımlarda taksit uygulanmaması öngörülmektedir.
ANA SEKTÖRLER
Söz konusu kategorilerde kredi kartı taksitlerinin kaldırılmasını esnaf sanatkarlarımız açısından incelersek;
İletişim sektörü, son yılların en hızlı gelişme gösteren ve Türk ekonomisine en fazla katkı veren sektörlerden birisidir. Örneğin yaşanan çağda cep telefonu artık lüks bir tüketim aracı değil, zorunlu bir ihtiyaç haline gelmiştir. Özellikle akıllı telefonlar, ticaretle uğraşan işletmeler açısından da önemli bir konuma ulaşmıştır.
Dolayısıyla telekomünikasyon günümüzde büyük önem kazanmıştır ve cep telefonu alım satım ve servislerine ilişkin çok sayıda esnaf sanatkarımız bu sektörde faaliyet göstermektedir. Cep telefonu alışverişlerinde kredi kartında taksitlendirmenin kaldırılması, alım gücü düşük tüketicilerin bu sektörde çalışan esnaf sanatkarlarımızdan olan alışverişlerini de minimum seviyeye düşürecektir.
Öte yandan gıda alanında da önemli sayıda esnaf sanatkar faaliyet göstermektedir. Gıda işi ile uğraşan üyelerimizin kredi kartı düzenlemesi ile iş potansiyelleri azalacaktır.
Öte yandan esnaf sanatkarların toplumsal yaşamda hem üretici hem tüketici konumunda olduğu unutulmamalıdır. Gıda işi ile uğraşan ve işyerlerine toplu alım yapan pek çok üyemiz de kredi kartı kullanarak maliyetlerini taksitlendirmektedir. Bu sektördeki üyelerimiz yeni düzenleme ile hem iş kaybına uğrayacak hem de mal alımındaki avantajlarını yitireceklerdir.
Tüm bunların yanı sıra akaryakıt ve kuyumla ilgili harcamalarda da taksit uygulanmaması, bu sektörlerde de ciddi bir tedirginlik yaratmıştır.
ALIŞVERİŞ KÜLTÜRÜ
Tüketimi tahrik eden ve insanların ödeme güçlerini aşan aşırı taksitlendirmeleri onaylamak mümkün değildir. Ancak Türkiye'de uzun yıllardır kredi kartı ile yapılan satışların taksitlendirilmesi de bir alışveriş kültürü olmuştur. Daha önceden senet-bono karşılığı yapılan alışverişler yerine kredi kartı kültürü oturmuş, kayıtdışı ile mücadelede önemli kazanımlar elde edilmiştir.
Dolayısıyla uzun yıllardır uygulanan bir metodun bir anda bıçak gibi kesilmesi beraberinde bazı sakıncaları da getirebilecektir. Ekonomi çevreleri düzenlemenin bu hali ile kayıtdışı ticareti, haksız rekabeti ve kazancı, cihaz kaçakçılığını ve POS tefeciliğini körükleyebileceğini ifade etmektedirler.
Diğer taraftan küresel koşullarda gelişmekte olan ülkeler aleyhine ortaya çıkan gelişmeler ile ülke içindeki olumsuz beklentiler, 2014 yılı için konulan yüzde 4'lük büyüme hedefinin yakalanmasını zorlaştırmaktadır.
Ekonomik konjonktürün yavaşlama eğilimine girdiği bir dönemde alınan bu kararlar talep daralması, üretimin gerilemesi ve işsizliğin artmasına da yol açabilecektir. Ekonomik veriler, kararın, içeriği kadar, zamanlamasının da doğru olmadığı göstermektedir.
Netice itibariyle, düzenlemenin aceleye getirilmeden, meslek kuruluşlarının ve reel sektör temsilcilerinin de görüşleri alınarak yeniden gözden geçirilmesinin yararlı olacağını düşünüyoruz.
