Henüz pandemi geride kalmadı ama çalışmalar, etken Co- Vid-19 kaynaklı ölümlerin üçte birinin kalbe bağlı nedenler yüzünden olduğunu kayıt altına aldı. Özünde koronavirüs enfeksiyonu bir solunum yolları hastalığı olarak seyretse de ölümlerin çoğunun ya ciddi bir ritim bozukluğu ya da kalbin ağır hasar görmesi nedeniyle kalbin temel işlevi olan pompa gücünü kaybetmesi yüzünden gerçekleşiyor. Ayrıca, virüs, damarların iç yüzünde yaygın tutum yaparak damar içi pıhtılaşmaya yol açıyor ve kalp krizi riskini yükseltiyor.
Dolayısı ile kalbimiz çok önemli ve bu muazzam organa özel olarak bu haftayı 'Kalp Sağlığı' haftası olarak geçirmekteyiz.
Bu hafta yapılan çeşitli etkinliklerde, kalbin bir organ olarak çok özel yapısına dikkat çekmenin yanı sıra sürdürülebilir kalp sağlığı önerileri üzerinde de toplumu bilinçlendirmek ön plandadır. Ünlü yazar İskender Pala, 2019 yılında çıkan kitabı 'Kalp'te, kalbe dair ne varsa yazmış! Kendisi 1958 doğumlu. Kabaca bir dakikada ortalama 70 atım olarak düşünürsek, Onun kalbi 65 yılda 2.391.480.000 atımı geride bırakmış! Kitabını okumanızı tavsiye ederim. Kalp, felsefesinden fizyolojisine her ayrıntısının okunmaya layık olduğu bir organımız.
YUMRUK BÜYÜKLÜĞÜNDE
Evet, ortalama bir kalbin bir günde yaptığı atım sayısı 100.800'dür! Kalp, büyüklük olarak her insan için yumruk ölçütünde düşünülebilir. Dolaşım sisteminin merkezi olarak taşıma, vücut ısısının kontrolü, mikroorganizmalara karşı lenfatik sistemle beraber savunma görevlerini durmaksızın gerçekleştirirken, kendisine özel arter, ven ve sinirlerini kullanır. Son yıllarda göreceli olarak refahın artması, sosyal koşulların düzelmesi ile beraber gelişen tıp teknolojisi ve etkili sağlık hizmetleri sonucu insan ömrünün uzaması, toplum demografisindeki giderek artan yaşlı nüfus paralelinde kalp hastalıkları sayısında da dramatik yükselmelere yol açmıştır. Bu hastalıkları hipertansiyon, damar sertliği sonucu görülen koroner damar kökenli kalp krizi ve felçler, kalp yetmezlikleri ile kalp dokusuna özel iletim kusurları şeklinde bir kalemde saymak mümkün. Hipertansiyon, neredeyse her 5 kişiden birisinde görülen bir hastalık, yaş 55'leri geçtiğinde ise her iki kişiden birisinde rastlanılmakta.
Hipertansiyon, beyin kanamasından böbrek yetmezliğine, inmeden körlüğe kadar birçok hastalık için zemin hazırladığından çok önemli bir hastalık grubudur, tedavisinin yapılmaması yaşamsal sonuçlara yol açabilmektedir.
Damar sertliğinde, damar duvarlarında bozulma ve yapısal değişiklikler söz konusudur, kolesterol ve bazı hücrelerin birikimi, damarı daraltmakta ve zamanla tıkanıklığa neden olmakta, kriz ve felç ile sonuçlanan klinik gidişe yol açmaktadır. Diyabet gibi kronik hastalıklar ile sigara içimi damar sertliğinde hazırlayıcı ya da tetikleyici nedenler olarak karşımıza çıkar.
SAĞLIKLI TOPLUMUN KİLİDİ
Kongenital kalp hastalıkları, Kalp kapağı hastalıkları ve kalp ritmini bozan hastalıklar diğer grup hastalıklar olarak karşımıza çıkar. Akciğer gibi diğer organ hastalıkları ile kansızlık gibi tüm organizmaya tesir eden hastalıklar da kalbi etkilemekte, bazı belirtilere yol açabilmektedir. Günümüz toplumlarında, en sık ölüm nedenlerinin başında kalp ve damar hastalıkları gelmektedir ve bu konuda toplum bilincinin arttırılması, sağlıklı bir toplum için kilit öneme sahip olarak görülmektedir.
TÜİK verilerinde de belirtildiği gibi, her 10 ölümden 4'ünün Ülkemizde kalp ve damar sistemi hastalıkları kaynaklı olduğu göz önüne alındığında, yılda 31.004.000 kez atan kalbimize, Akdeniz tarzı diyet tercih ederek, sigara içmeyerek, egzersiz yaparak ve ideal kilomuzu koruyarak yardımcı olabiliriz.
