Başkan Recep Tayyip Erdoğan, savaş eşiğine gelen Afrika'nın stratejik ülkesi Somali-Etiyopya'yı barıştırdı ve tarihi bir anlaşma yapmalarını sağladı. "Türkiye Cumhuriyeti'nin kolaylaştırıcılığıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti ve Somali Federal Cumhuriyeti Ankara'da barıştı. Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali'yi Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, Ankara'da buluşturdu. Anlaşmalarını sağladı. Türkiye, 11 Aralık 2024 gecesi Afrika bağlamında tarihi bir geceye imza atarken, Türk Diplomasisinin parlak günü olarak tarih kitaplarında yer alacak. Erdoğan ile Etiyopya ve Somali liderleri arasındaki görüşmeler 7 saat sürdü. Ankara Bildirisi imzalandı. Erdoğan görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, "Kırgınlıkları ve yanlış anlamaları aşmak suretiyle, Somali ve Etiyopya arasında barış ve işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını atmış olduk. Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi tebrik ediyorum" ifadelerini kullandı.
SAVAŞI ÖNLEDİ
Türkiye, Afrika Boynuzu olarak adlandırılan bölgenin iki stratejik ülkesi Etiyopya ile Somali arasında sıcak çatışmaya dönme riski olan ihtilafın çözümünde devreye girdi. Her iki ülkeyle de çok yakın ilişkileri olan Başkan Erdoğan, Etiyopya'nın resmi talebi üzerine Ankara Süreci adı verilen arabuluculuğu başlattı. İki ülke arasındaki kriz, Etiyopya'nın 1 Ocak 2024'te, Somali'den 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden ancak uluslararası toplum tarafından tanınmayan Somaliland ile denize ulaşım ve liman kullanımını içeren 50 yıllık bir anlaşma imzalaması ile başlamıştı. Eritre'nin fiili olarak 1991 yılında bağımsızlığını kazanmasından bu yana Kızıldeniz'e erişimi kalmayan Etiyopya, deniz yoluyla ticaretini canlandırmak için yaptığı anlaşma karşılığında Somaliland'i tanıyan ilk ülke olma sözünü vermişti. Somali'nin büyük tepkisini çeken bu gelişme, uluslararası toplum tarafından da kabul görmemiş; Etiyopya ve Somali arasında gerilim artmış ve taraflar birbirlerini askeri güç kullanmakla tehdit etmişti. Afrika bağlamında tarihi gecede imzalanan Ankara Anlaşması, Etiyopya'nın uluslararası hukuk çerçevesinde ticari anlamda denize çıkışı, Somali Federal Hükümeti'nin egemen olduğu gerçeğinden hareketle garanti altına alındı.
ANKARA MUTABAKATI
Başkan Erdoğan'ın diplomatik mimarisiyle Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 2024 yılı Temmuz ayında başlattığı Ankara Süreci'nde Etiyopya ve Somali heyetleriyle kapsamlı görüşmeler yapmıştı. İki ülke arasında yaşanan gerginliğin üstesinden gelmek için ülkelerin kırmızı çizgi olarak tanımladıkları hassasiyetler hakkında müzakereler Ankara'da sonuca ulaştı. Evet. Dış politikada Başkan Erdoğan'ın değer ile çıkarı sentezleyen realist yaklaşımı sonuçlar veriyor. Başkan Erdoğan'ın Türk Devletler Birliği, Asya, Afrika, Güney Amerika açılımları Türkiye'yi uluslararası diplomasi üssüne dönüştürdü.
Çok sayıda devlet başkanı, başbakan ve bakan düzeyinde yabancı ülke liderini ağırlayan Türkiye, düzenlediği uluslararası konferanslar ve arabuluculuk faaliyetleriyle uluslararası krizlerin çözüm merkezi, bölgesel iş birliğinin odak noktası ve diplomatik üssü oldu. Başkan Erdoğan, Ukrayna krizinden yola çıkarak mevcut uluslararası sistemi eleştiren ve çıkış için diplomasiyi önceleyen etkili jeopolitik hamlelere imza atıyor.
AKTÜRK'ÜN AÇIKLAMASI
MSB Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri Tuğamiral Aktürk, "Suriye'de terörist gruplara yönelik önleyici ve yok edici tedbirler alıyoruz. Türk Silahlı Kuvvetleri 'kaynağında, sürekli ve kapsamlı' olarak Irak ve Suriye'nin kuzeyinde gerçekleştirdiği terörle mücadele operasyonlarının kararlılıkla devam ediyor" dedi. Tuğamiral Aktürk, Suriye'deki son gelişmelere ilişkin şunları kaydetti: "Yeni bir döneme girilen Suriye'de en başından beri Suriye halkının yanında olan; Suriye'nin toprak bütünlüğü, siyasi birliği, güvenlik ve istikrarının sağlanması için çaba göstermeye devam eden ülkemiz; bölgedeki son durumu ve tüm gelişmeleri yakından takip etmekte, ülkemizin, Suriye'nin ve bölgemizin güvenliğine tehdit oluşturan ve oluşan durumu fırsat bilerek alan kazanmaya çalışan terörist gruplara yönelik önleyici ve yok edici tedbirler almakta, Suriyelilerin gönüllü, güvenli ve saygın bir şekilde geri dönüşlerinin sağlanmasına yönelik çalışmalara devam etmektedir. Bu kapsamda, bölgedeki tüm meşru aktörlerin dikkatli ve sorumlu bir biçimde hareket etmesi gerektiğini, terörist unsurların bölgedeki belirsizlikten faydalanarak Suriye'nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü hedef almasına müsaade etmeyeceğimizi, terör örgütleriyle mücadele konusundaki tutumumuzun net, kararlılığımızın tam olduğunu bir kez daha vurguluyoruz."
GÜLER'İN TEMASLARI
MSB Sözcüsü Tuğamiral Aktürk, Bakan Güler'in son temaslarını açıkladı. Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, 8 Aralık'ta ABD, 10 Aralık'ta Birleşik Krallık Savunma Bakanları ile telefon görüşmesi yaparak Suriye'deki son gelişmeler başta olmak üzere ikili ve bölgesel savunma ve güvenlik konularını ele aldığını söyleyen Aktürk, "9 Aralık'ta, Ankara'da düzenlenen 15'inci Büyükelçiler Konferansı'na katılmış, ardından Sayın Genelkurmay Başkanımızın resmî davetlisi olarak Ankara'da bulunan Arnavutluk Genelkurmay Başkanını kabul etmiş, 10 Aralık'ta, helikopter kazasında şehit olan kahraman silah arkadaşlarımız için Isparta'da düzenlenen törene komuta kademesi ile birlikte katılmış, 11 Aralık'ta Irak Askerî Sanayileşme Kurumu Başkanını, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) Genel Sekreterliği görevine seçilen Emekli Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu'nu, Mali'nin Ankara Büyükelçisi ile Madrid Büyükelçimizi kabul etmiştir" dedi.
SONUÇ
BAŞKAN Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin başkenti Ankara'yı uluslararası diplomasinin merkez üssü konumuna getirdi. Dünlerde, iç istikrarı bozmaya yönelik tezgâhlardan dışa bakamayan Türkiye, bugün Yeni Dünyanın kilit ülkesi, bölgesel güç-küresel aktör olarak jeopolitik hamleler yapıyor. NEREDEN NEREYE? Dünlerde, Londra, Paris, Berlin, Roma, Zürih, Cenevre anlaşmaları vardı; şimdi İstanbul, Ankara anlaşmaları dönemi başladı.
