Merkez bankaları faiz indirdi, bundan sonra ne olur?

TCMB'nin 425 baz puanlık faiz indirimin ardından FED de faiz indirimine gitti. Çarşamba günü beklendiği gibi FED federal fonlama oranını 25 baz puan aşağı çekerek yüzde 2-2,25 aralığına getirdi. Her iki merkez bankası da faiz indirmesine rağmen farklı yönde sürprizler yaptılar. TCMB faiz indiriminde beklentilerin üzerinde, FED ise tam tersi piyasa aktörlerinin beklentilerinin altında kalan bir oranda indirimi tercih etti. Bu da yetmemiş gibi Başkan Powell "ileriye yönelik fazlada umutlanmayın" anlamına gelen mesajlar verdi toplantı sonrası konuşmasında.
Her iki merkez bankasının öncelikle neden bu kararları aldıklarını irdeleyelim sonrasında olası aksiyonlarına değinelim...
TCMB'nin neden faiz indirimine gittiğini daha önceki yazılarımda detaylı olarak açıklamıştım. Kısaca hatırlatmak gerekirse, politika faiz oranı ile mevcut enflasyon oranı arasında yaklaşık 8 puan fark oluşmuştu. Yani Merkez Bankası kabaca 8 puan reel faiz veriyordu. Kurlar üzerindeki basınç FED'in rota değişikliği sonrasında azalmış, enflasyon üzerindeki birikimli kur etkisi de azalmıştı. Bir de kredi kanallarının genişletilerek iç talebin büyümeye olan katkısını artırmak amacı da Merkez Bankası'nı faiz indirimine götürdü.
ENFLASYON VE KÜRESEL DURGUNLUK
FED'in faiz indirim aksiyonunun altında bir temel faktör vardı; ileriye yönelik enflasyon beklentilerinin zayıflaması. Bir önceki toplantılarında yılsonu tüketici fiyat artışını yüzde 1,8'den yüzde 1,5'e revize etmişlerdi.
İkincil unsurlar ise küresel büyüme hızının belirgin bir şekilde yavaşlamış olması, özellikle Avrupa ekonomilerinin ve Çin ekonomisinin PMI verilerinin bozulmaya devam etmesi ile ABD ekonomisini tehdit eden dış ticaret partnerleri ile yaşadığı veya yaşayacağı sıkıntılar idi. Tüm bu faktörleri göz önünde bulunduran Federal Açık Piyasa Komitesi üyeleri federal fonlama oranını aşağı çektiler.
Bu aşamada kritik sorumuz şu; Faiz indirimlerinin devamı gelecek mi?
TCMB kuşkusuz faiz indirimlerinin devamını getirecek. Üstelik kalan 3 toplantıyı da değerlendirme olasılığı yüksek görünüyor. Yeni başkan Uysal, 'Rasyonel bulacağımız reel faiz oranını verecek şekilde ayarlayacağız politika faiz oranını' dedi. Küçük bir parantez açalım. Reel faiz enflasyon arındırıldıktan sonra ulaşılan faiz oranı olarak tanımlanıyor.
REEL FAİZ ORANI
Aslında şu noktaya dikkat etmek gerekiyor.
Enflasyon üstü getiri çoğunlukla ulusal para kullanan yerli yatırımcıların itibar ettiği seviyedir. Çünkü o ülkede yaşadığı için alım gücünü asgari ölçüde korumak ister.
Yerli yatırımcılar her ne kadar pozitif reel faiz elde etse de ileriye yönelik inşa ettiği beklentilerinin de getiri açısından tatminkar olmasına dikkat eder. Aksi takdirde ulusal parasından yabancı paraya ikame tercihini kullanabilir. Yabancı yatırımcı ise yani döviz ile TL enstrümanlarına yatırım yapanlar o ülkede tüketim yapmayacaklarından enflasyon oranından öte aynı kategorideki ülkelere göre göreceli olarak getiriye ve o ülkenin taşıdığı risklerin primine bakar.
İşte bu yüzden Merkez Bankası bu faktörlere göre uygun reel faiz oranı belirlemesi gerekiyor. Yani enflasyon beklentisi ve ülke risklerinin olası hareketleri... Malum ülke riski durağan bir veri değildir.
Son enflasyon raporunda yılsonu enflasyon beklentisini yüzde 70 olasılıkla yüzde 13,9'a çekti. Ülke notu ve CDS seviyelerinin şu anki mevcut düzeylerine göre politika faiz oranının ineceği nokta yüzde 17-17,5'lar olacaktır. Yani Merkez Bankası'nın yaklaşık 300 baz puan marjı var gibi görünüyor.
FED ise en fazla bir 25 baz puanlık indirime gidebilecek. Bu itibarla yabancı sermaye akımları gelişmekte olan ülkelere gelmeye devam edecek, borsalar ve tahviller cazip olacak ve kurlar ise çok hafif yukarı ama genellikle yatay hareket edecek diyebiliriz.