İşsizlik maaşı alabilmek için belli şartlar bulunuyor.
Bunlar prim şartları ve işten çıkış şekli gibi. Ancak ödeneğin kesilmesiyle ilgili de bazı şartlar konulmuş durumda. İşsizlik maaşını düzenleyen 4447 sayılı yasa ödeneğin kesilmesiyle ilgili gerekçeleri de sıralıyor. Burada öne çıkan ise gelir getirici bir işte çalışıyor olmamak dikkat çekiyor.
Okurumuz MUTLU PARMAKSIZ, "İşsizlik maaşı almaya hak kazandım fakat limited şirketi ortaklığım söz konusu olduğu için ödeme yapılamayacağı söylendi. Limited şirkette yüzde 1 hissem var. İşsizlik maaşı almak için 4b'li olmamak mı gerekir?" diye soruyor.
Şimdi yukarıda özetlediğimiz maddeleri detaylı inceleyelim.
İŞKUR'un internet sitesinde işsizlik ödeneği ile ilgili bilgi verilirken ödeneğin kesilmesini gerektiren haller şöyle sıralanıyor:
İŞKUR tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.
Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde Kurumumuzdan işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin işsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.
İşsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri "Emeklilik" gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.
İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir.
KANUNDA ŞİRKET İBARESİ YOK
4447 sayılı yasanın 52. maddesinin b bendinde ise şu ifade yer alıyor:
"b) (Değişik: 25/6/2003 - 4904/29 md.) İşsizlik ödeneği aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen kişinin ödeneği kesilir..." Görüldüğü gibi gerek kanun metninde gerekse kurumun duyurularında 'bir şirketin ortağı olmanın ödeneğin kesilmesini gerektirir' şeklinde bir ifade yer almıyor.
Uygulamalarda kurumun limited şirketi ortaklığını 'gelir getirici işte çalışmak' olarak yorumladığı anlaşılıyor. Sanırız Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve İŞKUR bu konuda aydınlatıcı bir açıklama yapacaktır.
ÇIRAKLIK SİGORTASI SAYILMAZ
İşe giriş tarihim 20.10.1998 olarak görünüyor. İlk sigorta yatış tarihi de 01.11.2002 olarak görünüyor. Bu arada geçen çıraklık dönemi sigortası yatmamış. Şu an 4000 güne yakın sigorta primim var. İş yerinden kendi isteğim üzerine ayrılıp tazminat alma hakkım yok. Geriye dönük 1 ay bile ödesem işyerimden tazminatımı alma hakkım var mıdır? Gökhan KARAMAN
Öncelikle belirtelim. Çıraklık ya da staj sigortaları emeklilik hesabında geçerli olmadığı gibi sigorta başlangıcı olarak da kullanılamıyor.
Yani o dönemde primleriniz yatırılsa bile sağlıkla ilgili primler olacaktı. Dolayısıyla sizin sigorta başlangıç tarihiniz 01.11.2002 olarak geçerlidir.
Geriye doğru 1 ay yatırma gibi bir uygulama da yok. Maalesef geriye doğru prim ödemesi yapılamıyor. 15 yıl 3.600 günle tazminat alabilmeniz için sigorta başlangıcınızın 9 Eylül 1999 öncesi olması gerekiyor. Bu şartlarda tazminat imkanı da maalesef yok.
EVLENEN KADINA TAZMİNAT
Ben bir şirkette 7 yıldır çalışıyorum. Bu yıl evlilik nedeniyle işten ayrılacağım. Fakat "evlilik nedeniyle işten çıkışlarda tazminat kalkıyor" diye söylenti var. Ne kadarı doğru? Şebnem ÇAKIL
Şebnem hanım çıkan söylentilere inanmayın. Yasalar yürürlükte. 4857 sayılı İş Kanununun 120. maddesi 1475 sayılı eski iş kanununun 14. maddesinin halen geçerli olduğunu hüküm altına almıştır. Buna göre de kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile iş akdini sona erdirmesi halinde kıdem tazminatı ödenir. Evliliğinizin üzerinden 1 yıl geçmeden işverene evlilik cüzdanınızın fotokopisiyle başvurursanız 7 yıllık tazminatınızı alıp ayrılırsınız.
Dilekçenize evlilik gerekçesiyle ayrıldığınızı belirtin, ayrıca dilekçeyi noter aracılığı ile göndermek de hak kaybını önleyecektir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
1985 yılında sigortalı oldum. 1958 doğumluyum. 3550 günüm var. Şu an çalışıp 3.600 günü dolduracağım. Ne zaman emekli olurum. Adil SANCAK
Kısmi emeklilik için 3.600 günü doldurduğunuzda yaş şartınız 60 olacak. Bu durumda primi tamamlayıp önümüzdeki yıl doğum tarihinizde emekli olursunuz.
15.05.1970 doğumluyum. 01.12.1989 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. Şu anda 7300 günüm var. Mustafa AŞIK
25 yıl 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Priminiz tamam, yılınız dolmuş. Emekli olacağınız tarih 15.05.2022.
