Virüs salgını ile birlikte Hükümet çok yönlü destek paketlerini dinamik bir biçimde devreye almaya devam ediyor. Öncelikli olarak istihdamı koruyan, işletmelerin yaşamasını sağlayan ve hane halklarının gelirlerinin düşmesini önleyen birçok destek paketi devreye alındı ve 250 milyar liranın üzerinde bir nakit desteği piyasaya verildi. Bunun yanında sağlanan vergi ve prim destekleri ile çarpan etkisi düşünüldüğünde ekonomiye 600 milyar liranın üzerinde bir katkı sağlandı. Ayrıca kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ile işsizlik maaşı alamayanlara verilen ödenekler ile milyonlarca vatandaşın gelir kaybı önlenirken işletmelerde ücret yükünden kurtarıldı.
TALEP CANLANACAK
Bu süreçte talepte oluşan bozulmanın da düzelmesi açısından çok önemli bir paket daha devreye alınmış oldu. 4 bölümden oluşan bu paket ile hem ertelenen ihtiyaçlar karşılanacak hem de birbirine bağlı yüzlerce sektör desteklenerek ekonomik canlılık sağlanacak. Aynı zamanda istihdam deposu olan inşaat, turizm, beyaz eşya, otomotiv gibi sektörlerde iş gücü kaybının da önüne geçilecek. Dün açıklanan paket sonrasında detaylarla ilgili çok sayıda sorunuz bana da ulaştı. Bunlara yerimiz nispetinde cevap vermeye çalışalım:
■ Mutlaka yeni araç ve ev mi almak lazım?
Hayır, destek paketlerinde hem sıfır konut ve araçlar için hem de ikinci el otomobil ve evler için de seçenekler bulunacak.
■ Konut kredisinde 15 yıllık vadeyi kullanmak zorunlu mu?
Vade seçeneği konutta 15 yıla kadar uzatıldı. Ancak imkanı olanlar burada daha kısa vadede borçlanabilecek ve ödemelerini daha kısa sürede bitirilecek.
■ Belirlenen limitten daha yüksek kredi olacak mı?
Daha çok vatandaşın bu desteklerden faydalanması için konutta bazı sınırlamalar getirildi. Buna göre üç büyük ilde 750 bin liradan daha fazla kredi alınamayacak.
Konutta peşinat yüzde 10'a düşürüldüğü için de 830 bin liralık bir ev alındığında 83 bin lira peşin verilip 747 bin liralık kredi kullanılabilecek.
■ Şu anda kullandığımız krediyi yapılandırabilir miyiz?
Şu anda konut kredisi kullananlar için henüz böyle bir açıklama yapılmadı. Yani bu yeni bir paket olduğu için geçmiş kredilere etkisi olmayacak.
Ancak bankalar böyle bir karar aldıklarında yeni faiz oranları ile yapılandırma olabilir. Fakat şu anda böyle bir imkan bulunmuyor.
■ Başvurular ne zaman başlayacak?
Konut Kredisi başvuruları 2 Haziran'dan itibaren şubelere yapılabilecek. Taşıt Kredisi Paketi için başvurular 5 Haziran'dan itibaren şubelere yapılabilecek. Sosyal Hayatı Destek Kredisi Paketi başvuruları 5 Haziran'dan itibaren şubelere yapılabilecek. Tatil Destek Kredi Paketine başvuru tarihi ve kanalı ise bu hafta içerisinde açıklanacak.
■ Otomobilde yerli üretim şartı bulunuyor. Bu ne demek?
Bu krediden faydalanmak için yerli üretim yani Türkiye'de üretilen otomobiller tercih edilecek. Bu otomobillerin yabancı marka olmaları krediyi engellemiyor. Türkiye'de üretilmiş olmalarına bakılacak.
■ Diğer ürünlerde de yerli üretim aranacak mı?
Evet mobilya, beyaz eşya gibi ihtiyaçların karşılanması için verilecek desteklerde de yerli üretim şartı bulunacak.
■ Bankalar herkese kredi verecekler mi?
Bu konuda bankalar müşterilerinin ödeme güçlerine, gelirlerine ve kredi geçmişlerine bakabilecek. Otomobil ve konutta zaten ipotek yapılacak.
■ Firmalar da kendi kampanyalarını yapabilecekler mi?
Evet hem tatil hem otomobil hem de konut paketinde firmaların da ayrıca kendi kampanyaları olacak. bu kampanyalarda değişik avantajlar bulunabilecek.
■ Özel bankalardan da kredi alınabilecek mi?
Şu anda bu paket sadece üç kamu bankası nezdinde devam edecek. Özel bankalar da rekabet ortamında devreye girerse bu konuda açıklama yapılacak.
■ Kredi ödemeleri nasıl yapılacak?
Sosyal Hayatı Destek Kredi Paketi kapsamında kullandırılan tüm krediler satıcı adına bankalarda açılacak hesaba ödenecek.
■ Tatil kredisi için nasıl bir işlem olacak?
Tatil kredisinde bankalarla anlaşma yapacak seyahat acentelerinden alınacak tatil paketleri geçerli olacak.
■ Bireysel destek kredisi devam edecek mi?
Daha önce kamu bankalarının kullandırdığı ve 6 ay ödemesiz 10 bin liraya kadar olan bireysel destek kredisi uygulaması da bu yeni paketle sona erdi. O noktada 7 milyondan fazla vatandaşa 40 milyar liranın üzerinde rekor bir kredi tahsis edilmiş oldu.
