Bu gün 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nü kutluyoruz. Tüm çalışanların bu günü kutlu olsun.
Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da pandemi şartları dolayısıyla 1 Mayıs meydanlarda kutlanamıyor. Ancak eldeki tüm imkanlarla yine çalışanların talepleri ve sorunları gündeme gelecek, konuşulacak.
Türkiye'de kayıtlı 14 milyondan fazla işçi bulunuyor. Bunların yüzde 14.40'ı sendikalara üye olarak çalışma hayatını devam ettiriyor. Son dönemde sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılmasıyla bu oran giderek artıyor. Ancak daha çok yolumuz olduğu görülüyor.
Bunun yanında son 18 yıla baktığımızda çalışma hayatında devrim niteliğinde reformlar yapıldı. Özellikle taşeronların kadroya geçirilmesi, kadınlar için getirilen esnek ve kısmi çalışma modelleri, Genel Sağlık Sigortası, emeklilere sağlanan promosyon ve ikramiye gibi haklar dikkat çekiyor.
YENİ DÖNEMDE YENİ ŞARTLAR
Bunun yanında tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi şartları da iş yapış biçimlerini ve çalışma şekillerini değişikliğe uğrattı. Uzaktan çalışma, esnek çalışma, part-time çalışma gibi kavramlar hayatımıza girerken fesih yasağı, ücretsiz izin, nakdi ücret desteği, kısa çalışma ödeneği gibi sosyal destekler hem işletmeleri hem çalışanları korudu. Önümüzdeki dönemde de yeni çalışma modellerinin hayatımıza girmesi bekleniyor.
BU YIL TOPLU SÖZLEŞME YILI
Bu yılın önemli bir özelliği de toplu sözleşmelerin yapılacak olması. Yaklaşık 3 milyon memur, 2 milyon memur emeklisi ve 1 milyona yakın işçi için toplu sözleşmeler önümüzdeki aylarda yapılacak.
Milyonlarca çalışanın önümüzdeki iki yıl içinde elde edecekleri sosyal ve mali haklar belirlenecek. Memurun, işçinin ve emeklinin zam oranları belirlenecek.
Bu yüzden bugün kutlanacak 1 Mayıs daha da önem kazanmış oluyor.
SON DÖNEMDEKİ REFORMLAR
milyona yakın taşeron kamuda kadroya geçirildi. 4D kapsamına alınan işçiler bu yıl toplu sözleşmeye de katılacak.
■ Kadın çalışanlara esnek ve kısmi çalışma imkanı getirildi.
Böylece doğum sonrası anneler yarı zamanlı çalışarak çocuklarıyla daha fazla vakit geçirebiliyor, ücretlerinde de düşme olmuyor.
■ Teşvik programları ile dezavantajlı kesimler korundu.
Kadın, genç ve engelliler için daha uzun teşvikler ve istihdam imkanları geliştirildi.
■ Emekliler için ikramiye uygulaması geldi. 2018 yılından bu yana emekliler her dini bayram öncesi 1000 TL ikramiye aldılar. Bu yıl ikramiye 1.100 TL'ye çıkartıldı.
■ Banka promosyonları emekliler için de uygulandı.
Böylece emekliler maaş aldıkları bankalardan her 3 yılda bir promosyon parası almaya başladı.
■ Genel Sağlık Sigortası ile bütün vatandaşlar sağlık güvencesine kavuştu.
■ Kamuda 4C kadrosu kaldırıldı, mağduriyet giderildi.
Özelleştirmeden gelen çalışanlar 4B'li olarak kadroya alındı.
■ 1 Mayıs bayram ilan edilip resmi tatil yapıldı. Daha önce sorun haline gelen 1 Mayıs günleri artık bayram olarak kutlanıyor.
■ Arabuluculuk sistemi ile iş davaları kabus olmaktan çıktı.
Yıllar süren iş davaları artık 1 ayda çözüme kavuşuyor.
■ Sendikalaşmanın önündeki engeller kaldırılıp örgütlü çalışma kolaylaştırıldı.
■ Asgari ücret artışları enflasyonun üzerinde gerçekleştirildi.
■ İŞKUR özellikle son dönemde büyük bir işlev yerine getirdi. Kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği gibi sosyal ödemeler pandemi sonrası 60 milyar lirayı geçti.
TOPLU SÖZLEŞME BAŞLIYOR
Kamuda çalışan işçiler: ...............................Yaklaşık 700 bin işçi
Memurlar: ....................................................3,5 milyon kişi
Sözleşmeli personel: .................................Yaklaşık 1 milyon kişi
Emekli memurlar: ...........................................2 milyon kişi
SENDİKALARIN TALEPLERİ
Kamu işçilerinin toplu sözleşmesinde vergi dilimi yüzde 20'de sabit olsun.
■ Mevsimlik ve geçici işçilerin sorunları çözülsün.
■ İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri yaygınlaşsın.
■ Kayıtdışı istihdam önlensin.
■ Emekli aylığı alt sınırı asgari ücret olsun.
■ İstihdamda kadın, genç ve engelliye daha çok yer verilsin.
■ Çalışanlara yönelik her türlü şiddet ve mobbing önlensin.
SENDİKALI İŞÇİ SAYISI ARTIYOR
TÜRK-İŞ ......... 1.131.749
HAK-İŞ ................... 711.295
DİSK ................. 193.866
TÜM-İŞ ........................ 1.647
ÜLKEM-İŞ ............. 4.127
ANADOLU-İŞ .............. 1.028
BAĞIMSIZ .......... 25.764
TOPLAM ............. 2.069.476
TOPLAM İŞÇİ 14.071.096
SENDİKALI İŞÇİ
ORANI ...............Yüzde 14.40
