Yasalarımıza göre emekli olabilmek için yaş, yıl ve prim şartlarının aynı anda yerine gelmesi gerekiyor.
İşe ilk girdiğiniz yani ilk sigorta primlerinizin yatırıldığı tarihe göre de ne zaman ve kaç yaşında emekli olacağınız belirleniyor. 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar ile sonrasında çalışanlar arasında farklı emeklilik hesaplamaları bulunuyor. Emekli olmak için gereken şartlardan prim şartını çalışarak ya da kendiniz her ay ödeyerek tamamlayabiliyorsunuz.
Burada bir başka yöntem ise borçlanma.
Yani belli günleri satın alarak kullanabiliyorsunuz. Bu özel sürelerden birisi de askerlik.
Askerlik günleri erkek sigortalılara hem prim günü kazandırıyor hem de erken emekli olmalarını sağlıyor.
TARİHLER ÇOK ÖNEMLİ
Erken emeklilik için işe girdiğiniz tarih ile askerlik yaptığınız dönem önemli.
Askerliğin sigortalı olduğunuz tarihten önce ya da sonra olmasına göre durum değişiyor. Burada en avantajlı kesim önce askerlik yapıp sonra çalışma hayatına başlayanlar. Bu durumda askerlik süreleri sizin işe giriş tarihinizi geri çekiyor.
Yani ne kadar süre askerlik borçlanırsanız o ilk sigorta olduğunuz tarih o kadar geri çekiliyor. Bu da emekliliği erkene alıyor. Emeklilik yaşı kademeli arttığı için geriye çektiğiniz tarih sizi bir önceki kademeye getirerek bir yaş kazandırıyor. Örnekle açıklayalım. Ahmet Bey, 1966 doğumlu ve 04.07.1988 tarihinde işe girmiş. Askerliğini ise 1986'da yapmış olsun.
Emekliliği için 51 yaş ve 5450 gün gerekiyor. Oysa Ahmet Bey 2 ay askerlik borçlansa işe girişini 04.05.1988'e çekecek ve 50 yaşında, 5350 günle emekli olacak. Ahmet Bey işe 04.10.1988'de girseydi 5 ay borçlanacaktı. Bu yüzden askerlik borçlanması yapmadan önce işe girdiğiniz tarihi ve ne kadar geri çekebileceğinize iyi bakmanız gerekiyor.
İKİ yaş meselesine gelince...
9 Eylül 1999'dan sonra emeklilik şartları erkekler için 60 yaş ve 7 bin güne çıktı.
Yani 10 Eylül 1999'da işe giren birisi için şartlar böyle.
Bu arkadaşımız 1999'dan önce askerlik yapmışsa birkaç günlük borçlanma ile yaş şartını 58'e, primi de 5900'e düşürerek 2 yıl kazanabilir.
Hatta 23.11.1998 öncesine çekebilirse 57 yaşa tâbi olup 3 yıl da kazanabilir.
ASTEĞMENLER ise sadece yedek subay okulundaki süreyi borçlanabiliyor. Borçlanmayı hemen ya da emeklilik öncesi yapabilirsiniz. Tek fark miktar değişir.
SONRA GİDENLERE PRİM
Askerliği sigortalı olduktan sonra yapanlar için de imkân var. Bu durumdakiler işe girişi geri çekemiyor ama yatırdıkları gün sayısınca prim kazanıyor. Eksik primi olanlar bu imkânı kullanabilir, böylece çalışmadan prim kazanabilir.
KAÇ LİRA ÖDENECEK
Brüt asgari ücret:
3.577,50 TL
30 günlük borçlanma:
3.577,5 X % 32 = 1.144,80 TL
18 ay askerlik borçlanması:
1.144,8 X 18 = 20.606,40 TL