Türkiye'de 13 milyondan fazla vatandaş ya kendi emekli maaşını ya da eşinin maaşını alıyor. Emeklilerin maaşlarındaki artışlar da her yıl Ocak ve Temmuz aylarında yeniden belirleniyor.
Oluşan 6 aylık enflasyon SSK ev Bağ-Kur emeklilerinin zam oranlarını belirlerken memur emeklileri için de enflasyon farkı oluşmasını sağlıyor. Tüm kurumlar SGK çatısı altında birleşmiş olsa da bir norm birliği sağlanamadığından SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı mensuplarının emeklilik şartları prim gün ödeme sayıları ve maaş zam sistemleri halen farklı belirleniyor. Bu yüzden de memur emeklileri toplu sözleşme görüşmelerinden yararlanırken diğer kurumlardan emekli olanlar bu hakkı kullanamıyor. Dolayısıyla bu yıl da memur emeklileri gibi SSK ve Bağ-Kur emeklileri farklı oranda zam alacak.
ARTIŞ NASIL BELİRLENECEK?
SSK ve Bağ-Kur emeklileri için Haziran ve Aralık ayları arasındaki 6 aylık enflasyon oranı önem kazanıyor. Bu oran zam olarak maaşlara yansıtılacak. Şu ana kadar yani 5 aylık enflasyon yüzde 10.48 olarak açıklandı. Bu rakam şu anda emekliler için zam oranının gösteriyor. Bu oranı Aralık ayı enflasyonu da geldikten sonra SSK ev Bağ-Kur emeklilerinin Ocak ayının ilk 6 ayında alacakları maaşları belirlenecek.
Yaptığımız hesaplamalara göre de bu oranın yüzde 13-14 civarında olmasını bekliyoruz.
Kesin rakam 3 Ocak'ta açıklanacak Aralık ayı enflasyonu ile belli olacak.
Memur emeklileri ise toplu sözleşmeye girdiklerinden onların zam oranı belirlendi. Buna göre memur emeklileri Ocak ayında yüzde 5 toplu sözleşme zammı alacaklar. Ancak tabi enflasyon farkı hakları da var.
6 aylık enflasyonun Temmuz zammı olan yüzde 3'den fazla çıkan kısmı emekli memurlara zam olarak yansıtılacak. 5 aylık enflasyon verisi olan 10.48'den yola çıkarsak emekli memurların şu anki zam oranı 5 + 7.48 olacak. yani oran yüzde 12.48'i 5 ayda bulmuş durumda. Bu rakamlara Aralık ayı enflasyonu da eklendiğinde oran büyüyecek.
Yine yaptığımız hesaplamalara göre yıl sonunda emekli memurların zammının yüzde 15-16 civanında olmasını bekliyoruz. Dolayısıyla SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile aralarında 2-3 puan fark oluşacak.
HERKESE EK ZAM OLUR MU?
Bu arada memur sendikalarının Çalışma Bakanı Vedat Bilgin ile yaptıkları görüşmede, memurlara ve memur emeklilerine yukarıda anlattığımız toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı haricinde bir ek ödeme yapılması da gündeme geldi. Şu anda bu çalışma da devam ediyor. Dolayısıyla bu çalışmalar tamamlandığında memur emeklileri yüzde 16 olarak tahmin ettiğimiz zamma ilaveten ek bir zam ya da seyyanen ödeme de alacak.
Böylece SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile aralarındaki zam farkı daha da açılacak.
SEYYANEN ARTIŞ BEKLENTİSİ
Kamu işçilerine yapılan zam, memurlar için ek zam çalışması ve asgari ücretteki yüksek oranda artış beklentisi SSK ve Bağ-Kur emeklilerini de umutlandırmış durumda. Yaklaşık 7-8 milyon SSK ve Bağ-Kur emeklisi de özellikle düşük miktarda maaş alanlar için seyyanen bir artış bekliyor. Pandemi döneminde en az emekli maaşı önce bin sonra bin 500 liraya çıkartılmıştı. Burada yeniden bir taban maaş belirlenmesi, burada asgari ücretin dikkate alınması da isteniyor. Böylece memur emeklilerine yapılması planlanan ek zammın diğer SSK ve Bağ-Kur emeklilerine de yansıtılması sağlanacak.
Bu günlerde Ankara'dan güzel haberler geliyor. Emekliler de umutla bekliyor.
ASGARİ ÜCRETTE KAFA KARIŞTIRAN RAKAMLAR
BİLİYORSUNUZ önceki gün asgari ücret tespit komisyonu üçüncü toplantısını yaptı. Toplantıda bir işçinin bir aylık gıda harcamalarından oluşan geçim endeksi rakamları masaya geldi. Bu her sene yapılan teknik bir çalışma. Böylece asgari ücretlilerin hangi rakamda geçinebilecekleri üzerinde çalışılıyor. Ancak toplantı sonunda Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder bu hesaplamaları açıklayınca bir yanlış algı ortada dolaşmaya başladı. Üzerinde çalışılan bu teknik rakamlar sanki sendikaların asgari ücret teklifiymiş gibi anlaşıldı ve öyle de yayılmaya başladı. Zaten TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, hemen söz alarak "Bizim 3.160 TL gibi bir asgari ücret teklifimiz yoktur" deme ihtiyacı hissetti. Bir hafta kadar önce aynı sorunu memurların ek zam talebiyle ilgili açıklamanın çarpıtılmasında da yaşamıştık. Çalışma Bakanlığı basın duyurusunda toplu sözleşmede yapılan iki yıllık kümülatif oranını yüzde 30-35 gibi açıkladığında sanki memurlara ek yüzde 35 zam yapılıyormuş gibi haberler yapıldı. Bu tür rakamları açıklarken daha net bir dil kullanılması, meslektaşlarımızın da araştırmadan bunları kamuoyuna yanlış aktarmaması gerekiyor