Ekim ayı ile birlikte Meclis maratonu başlarken beklediğimiz torba kanunlar da sırasıyla gündeme geliyor. Daha önce bu köşeden de detaylarını aktardığımız torba kanunlar ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Birkaç torba kanun şeklinde Meclis'e gelecek düzenlemeler hem borç yükünü azaltacak hem de birçok kesimin beklediği sosyal iyileştirmeleri sağlayacak. Bu torba yasalardan ilki Meclis'e sunulmuş oldu. Bu ilk torba yasa ile milyonlarca vatandaş borç yükünden kurtulurken sicil affı ile de kara liste sorunu ortadan kaldırılmış olacak. İsterseniz yasada öne çıkan başlıklara biraz daha yakından bakalım....
İCRALIK ÖDEMELER TASFİYE OLUYOR
Öteden beri konuştuğumuz bu konu sonunda yasa hükmü olarak torba kanuna girmiş oldu. Adalet Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı bir süredir bu konu üzerinde çalışıyordu. İki aşamalı olacak düzenleme ile öncelikle vatandaşların 2 bin liraya kadar su, elektrik, doğalgaz ve telefondan kaynaklı icralık borçları tasfiye edilecek. Burada yaklaşık 5 milyon vatandaşın 9 milyona yakın dosyası kapanmış olacak. Küçük rakamları ödeyemediği için icralık olan dar gelirli vatandaşlar da borçtan kurtulurken şirketler açısından da bir yük olan bu dosyalar ortadan kalkacak. Bu desteği bir af olarak yorumlamak yanlış olur. Kimse "ileride devlet öder" diye 100- 200 liralık su, elektrik faturasını ödememezlik etmez. Gerçekten ihtiyaç sahibi insanlar açısından bir sosyal destek olarak işletilecek. Sonuçta bu paralar ödenmediğinde hizmet de kesiliyor. Kesilen hizmet varsa bu da tekrar açılacak. Buradaki ölçüde, "İcra takibi başlatılmış bulunan, borçlusu gerçek kişi olan ve her bir icra dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dahil icra takibi başlatıldığı tarihteki takip tutarı 2 bin lirayı aşmayan alacaklar ile bu tutarın üzerinde takip başlamış olmakla birlikte 15 Ağustos 2022 tarihi itibarıyla dosyada yapılmış tahsilatlar nedeniyle bakiye takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen alacaklar; alacaklıların feragat ettiklerini belirtir dilekçeyle vazgeçerek icra takiplerini sonlandırmaları koşuluyla küçük alacak kapsamına alınacak" deniliyor. İcra takibinden vazgeçen şirketler de bunun için ayrıca harç ödemeyecek.
VARLIK ŞİRKETLERİNDEKİ BORÇLAR
Borç tasfiyesinin ikinci ayağını ise varlık şirketlerine devredilen borçlar oluşturacak. Buradaki borçlar ağırlıklı olarak kredi kartı ve kredi borçlarından oluşuyor. Burada ise 2.500 TL'nin altındaki borçlar tasfiye olacak ve hatta üzerlerindeki faiz ve diğer masraflar da silinecek. Düzenleme ile 15 Ağustos 2022 tarihi itibarıyla devir ve temlik alınan ve bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla anapara takip bakiyesi 2 bin 500 lira ve altında bulunan bireysel nitelikli her türlü kredi sözleşmesinden kaynaklı alacakların anapara takip bakiyesinin yarısı; kalan anapara, faiz, masraf, vekalet ücretleri ve benzeri alacaklarının takibinden feragat edilmesi şartıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) aktarılan tutardan Fonun iştiraki olan varlık yönetim şirketi aracılığıyla ödenecek. Bu kapsamda tasfiye edilecek tutar bir gerçek kişinin tüm varlık yönetim şirketlerine olan borç toplamı dikkate alınarak tespit edilecek. Tasfiye edilen alacaklar nedeniyle borçlu tarafından, varlık yönetim şirketlerinden veya Hazine ve Maliye Bakanlığından vekalet ücreti, yargılama gideri ve benzeri başkaca bir hak ve alacak talebinde bulunulamayacak. Burada miktarın 5 bin liraya da çıkartılmasının önü açılıyor.
GENÇLERE GECİKME ZAMMI YOK
BİR başka düzenleme ise Kredi Yurtlar Kurumu'na olan borçların gecikme cezalarının silinmesi olarak torba yasada yer alıyor. Öğrenim kurumundan mezun olan ya da herhangi bir nedenle öğretim kurumuyla ilişiği kesilenler, 2 yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödeyecek. Kredi alan veya kredi borcunun ödeme zamanı henüz başlamamış kişilere, öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara endeks hesaplanmayacak. Kredi geri ödemesi süren veya borçları vergi dairesine takip için bildirilmiş olan kişilere, öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara ilave edilmiş endeks tutarları terkin edilecek.
RİSKLİ GÖRÜNENLER KURTULACAK
TORBA yasadaki önemli düzenlemelerden birisi de sicil affıyla ilgili olan. Uzun zamandır özellikle esnafın talep ettiği sicil affı ile kara liste ortadan kalkacak ve herkese temiz bir sayfa açılacak. Çek, senet, kredi kartı ve kredi dolayısıyla kara listeye girmiş olan ve bankalar nezdinde riskli müşteri olarak görünen vatandaşlar böylece bu durumdan kurtulup yeniden kredi alabilecek. Özellikle esnaf böylece rahat bir nefes almış olacak.