Yaklaşık 14 milyon emekli, 4 milyondan fazla kamu çalışanı ve 1 milyona yakın sosyal yardım alan vatandaş ile birlikte 8 milyon civarında asgari ücretli Ocak ayında yapılacak maaş artışlarını bekliyor.
Yapılacak maaş artışlarını belirleyecek en önemli parametre yine enflasyon olacak. Ancak bu yıl geçtiğimiz Ocak ayında olduğu gibi yine enflasyonun üzerinde bir refah payı verilmesi de gündemde. Bu noktada yıl sonu ortaya çıkacak 6 aylık enflasyona bir ekleme yapılması, taban maaşların da artırılması söz konusu olabilecek. Bu çalışmalar alternatifli olarak değerlendirilirken kesin değerlendirme 6 aylık enflasyonun açıklanmasıyla yapılabilecek. Şimdi kimin maaşı ne kadar artacak tek tek bakalım.
SSK VE BAĞ-KUR
EMEKLİLERİ: Bu kapsamdaki emekliler yılda iki kez enflasyon artışı alıyor. Bu oran da son 6 aylık enflasyona göre belirleniyor.
Buna göre SSK ve Bağ-Kur emeklilerine Ocak ayında son 6 aylık enflasyon oranı kadar artış yapılacak. 4 aylık enflasyon verisine göre SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin enflasyon artışı şu anda yüzde 10.84 olarak hesaplandı.
Buna Kasım ve Aralık aylarının enflasyonu da eklendikten sonra kesin rakam ortaya çıkacak. Ancak bu noktada 6 aylık enflasyonun üzerine 5-10 puanlık bir refah payı eklenmesi de söz konusu olabilecek. Bu durumda emeklilerin maaş artışları 6 aylık enflasyonun üzerinde olacak. Burada eklenecek refah payı artışının kaç puan olacağı ile ilgili alternatifli bir çalışma yapılacak.
Yıl sonu enflasyon hedefleri üzerinden bir hesap yapıldığında refah artışıyla birlikte SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin enflasyon artışının yüzde 30'u geçmesi bekleniyor.
TABAN MAAŞ ARTIŞI:
SSK ve Bağ-Kur emeklilerine Temmuz'da taban maaş artışı da yapılmıştı. Burada en düşük maaş 3.500 TL'ye çıkartılmıştı.
Bu noktada Ocak ayında 3.500 TL olan taban maaşın da artırılması söz konusu olacak.
Bu noktada taban maaşın asgari ücret ile eşitlenmesi noktasında yoğun talepler var. Emeklilerin maaş dengeleri de gözetilerek bir taban maaşın belirlenmesi söz konusu olacak.
MEMURLAR VE MEMUR
EMEKLİLERİ. Memurlar ve memur emeklileri de diğer emekliler gibi yılda iki kez artış alıyor. Ocak ve Temmuz aylarındaki artışlar toplu sözleşmede belirlenen oranlar ile enflasyon farkından oluşuyor. Buna göre memurlara ve memur emeklilerine Ocak ayında yüzde 8 oranında bir artış yapılacak. Buna ilaveten de yüzde 7'nin üzerinden oluşan enflasyon farkı ödenecek.
Son açıklanan 4 aylık enflasyona göre ise memur ve memur emeklilerin enflasyon farkı yüzde 3.88 oldu. Yüzde 8'lik toplu sözleşme artışıyla toplam oran yüzde 11.88'e ulaştı. Buna iki aylık veri daha eklenecek. Ancak SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde olduğu gibi memur emeklileri ve memurlar için de refah payı verilmesi gündemde. Bu durumda yüzde 8'lik toplu sözleşme artışının yükseltilmesi ya da enflasyon farkına bir refah payı puanının eklenmesi söz konusu olabilecek.
EK GÖSTERGE BAŞLIYOR:
Memur emeklilerinin bir başka artışı ise 3600 ek gösterge ile yaşanacak. Bilindiği gibi yaz aylarında yasalaşan 3600 ek gösterge artışının uygulaması 15 Ocak 2023'de başlayacak. Bu durumda yasa çıktığında 1400 lirayı bulan artışlar gelen enflasyon farklarıyla birlikte daha da yükselmiş olacak. Normal Ocak artışının üzerine memur emeklileri için ilave bir artış da 3600 ek gösterge kaynaklı yaşanacak.
SOSYAL YARDIMLAR:
Emekli ve memurların dışında sosyal yardımlar da her yıl Ocak ve Temmuz'da artıyor.
Buradaki artışlar ise memur ve memur emeklilerine yapılan artış oranında gerçekleşiyor. Buna göre engelli, 65 yaş aylığı, evde bakım parası gibi sosyal ödemelerin 4 aylık artışı da yüzde 11,88 oldu. Ancak memur ve memur emeklilerine yapılacak refah payı artışı sosyal yardım ödemelerine de aynı oranda yansımış olacak.
Bu durumda tüm kesimlerin geliri artacak
ASGARİ ÜCRET: Aralık ayı ile birlikte Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantılarına başlayacak.
Asgari ücretin belirlenmesinde de en önemli unsur enflasyon olarak karşımıza çıkıyor.
Bu güne kadar yapılan asgari ücret artışlarına bakıldığında hep enflasyonun üzerinde artışlar yapıldığı görülüyor. Hatta 2022 yılında yapılan her iki artışta da enflasyon rakamlarının çok üzerinde oranlar uygulandı. Ayrıca 2022 yılı ile birlikte vergisiz asgari ücret uygulaması da başladı.
Emekli ve memurlara yapılması planlanan refah artışlarının bir benzerinin asgari ücretliye de uygulanması bekleniyor. Asgari ücrette işverenlerin de korunması ve istihdamın devam etmesi noktasında bazı teşviklerin gelmesi de söz konusu olabilecek.
DİĞER ÇALIŞANLAR:
Bu noktada özel sektörde çalışan milyonlarca vatandaş açısından da asgari ücret büyük önem taşıyor. Asgari ücrete yapılacak bir artış diğer çalışanların da maaşlarını yukarı çekecek. Bu noktada asgari ücretten vergi alınmaması daha yüksek maaş alanları da ilgilendiriyor.
Tüm maaşlardaki asgari ücret kadar kısım vergiden muaf tutuluyor ve kalan kısım üzerinden vergilendirme yapılıyor.
