Emekli maaşı hesaplanırken brüt maaşınız kadar dilekçe tarihiniz de önem kazanıyor. Uygulanan formülde büyüme ve enflasyon rakamları öne çıkıyor. Buna göre bu yıl emekli olacaklar yüzde 30 daha fazla maaş alma imkanına kavuşuyor. İşte o hesap...
Milyonlarca emekli için temmuz ayında yapılan yüzde 24.73 oranındaki enflasyon artışının ardından yeni taban maaş da belirlenmiş oldu. 10 bin liradan 12.500 TL'ye çıkartılan taban maaş ile birlikte tüm aylıklar bu rakama seyyanen ödeme ile tamamlanacak.
Temmuz ayı itibariyle oluşan farklar da 7 Ağustos'ta emeklilerin hesabına yatırılacak.
Böylece 3.7 milyon emekliye seyyanen ödeme yapılmış olacak. Emeklilerle ilgili hesaplar yeniden yapılırken emekli maaşı hesaplama yöntemleri de milyonların gündeminden düşmüyor. Özellikle güncelleme katsayılarının bir önceki yılın enflasyonu ve büyüme oranıyla belirlenmesi emeklilik dilekçesinin verildiği tarihi de öne çıkartıyor.
2024 yılı ile 2025 yılında dilekçe vermek arasında yüzde 30'a yakın fark oluşuyor.
BRÜT MAAŞLAR ÇOK ÖNEMLİ
Emekli maaşını belirleyen en önemli parametre çalışırken ödenen SGK primleri oluyor.
Yani SGK'ya bildirilen prime esas kazanç yani sizin brüt maaşınız ileride alınacak emekli maaşını da belirliyor. Bunun dışında çalışılan gün sayısı ve bu günlerin hangi dönemde olduğu da önemli. Çünkü üç ayrı dönemde hesaplanan emekli maaşında aylık bağlama oranları da değişiyor. Bu durumda 2000 yılı öncesinde çalışması daha çok olan ve yüksek prim yatıranlar daha avantajlı oluyor.
Üç dönem (2000 öncesi, 2000-20008 arası ve 2000 sonrası) için hesaplanan emekli maaşı daha sonra dilekçe verilen yıla göre güncelleniyor.
MAAŞ HESABINDA NELER KULLANILIYOR?
- Üç dönem için aylık bağlama oranları
- Önceki yılın güncelleme katsayısı
- Önceki yılın enflasyon oranı
- Önceki yıl büyümenin yüzde 30'u
- İçinde bulunulan yılın enflasyon artışları
GÜNCELLEME ÖNEMLİ
Emekli maaşı hesaplandıktan sonra güncelleme yapılırken emeklilik dilekçesinin verildiği yıl önem kazanıyor. Çünkü güncelleme katsayısı hesaplanırken bir önceki yılın enflasyonu ve büyüme oranı dikkate alınıyor.
Ayrıca o yıl yapılan Ocak ve Temmuz artışları da önemli.
Yani dilekçe verilen yıl emekli zam oranları güncelleme katsayısından fazla ise o yıl dilekçe vermek büyük avantaj sağlıyor ve emekli maaşının daha yüksek olmasına sebep oluyor
2024 VE 2025 FARKI NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
Çalışanlar açısından bakıldığında 2024 yılı ile 2025 yılı arasında emekli maaşı hesaplamaları farklılık gösteriyor.
Maaş hesaplama formüllerine göre bir önceki yılın enflasyon ve büyüme rakamları ele alındığı için bu yıl dilekçe verenler için 2023 yılı dikkate alınırken gelecek yıl dilekçe verenler için 2024 yılı dikkate alınacak. Bakıldığında 2023 yılı enflasyonun 2024 yılı enflasyonundan yüksek olduğu ve büyüme farkının da bulunduğu görülüyor. Öte yandan 2024 yılı artışları da kümülatif olarak yüzde 86.6 olduğu için, bu da maaşı yükseltiyor.
Ayrıca 2024 yılında dilekçe veren bir kişi bekleyerek maaş kaçırmamış da oluyor.
BUNA GÖRE 2024 YILINDA DİLEKÇE VEREN BİR SİGORTALININ EMEKLİ MAAŞI ŞÖYLE HESAPLANIYOR:
Üç dönem aylık bağlama oranı
- 2023 yılı güncelleme oranları ( 64.77+1.5/100+1)
- Yıllık enflasyon: Yüzde 64.77
- Büyüme oranın yüzde 30'u: 1.5
- Güncelleme katsayısı:
1.6627
2024 yılı enflasyon artışları
- Ocak ayı artışı: yüzde 49.25
- Temmuz ayı artışı: Yüzde 24.73
- Kümülatif artış: yüzde 86.6
BU SİGORTALI BEKLEYİP 2025 YILINDA DİLEKÇE VERİRSE HEM 2024'DEKİ MAAŞLARI KAÇIRMIŞ OLACAK HEM DE YENİ HESABI ŞÖYLE
YAPILACAK:
Üç dönem aylık bağlama oranları
- 2024 yılı güncelleme oranları
- Yıllık enflasyon : Yüzde 38 (T)
- Yıllık büyüme: Yüzde 4 (T)
- Güncelleme katsayısı:
1.3920 (T)
Görüldüğü gibi güncelleme katsayısı arasında fark sebebiyle 2025'de daha düşük maaş bağlanması söz konusu. Ayrıca yıllık zamlarda eklenmemiş olacak. Bunun yerine 2025 yılı Ocak ayı artışı eklenecek.
ÖRNEK HESAPLAMA
2023 yılı maaşı: 10.000 TL
2024'de dilekçe verirse Güncelleme: 10.000 X 1.6612= 16.612 TL
2024 yılı zamlar (86.6): 30.997 TL
2025'de dilekçe verirse Güncelleme: 10.000 X 1.3920 (T) = 13.920 TL
2025 Ocak artışı: 23.124 TL
Bu hesaplamalara göre iki sigortalı arasında yaklaşık yüzde 30 civarında bir fark oluşuyor.
Bu fark da güncelleme katsayısından kaynaklanıyor.
