2020 yılı ekonomilerde yaşanan küresel krizle, Kovid-19 salgınının yarattığı büyük hasarla tamamlandı. Kovid-19 pandemisi olmasaydı da, başta Euro Bölgesi olmak üzere gelişmiş ekonomilerde sıkıntılar büyümeye başlamıştı. 2020 yılında dünya ticaret hacmi yüzde 9 dolayında küçüldü. Uluslararası ticaret hacmindeki büyük düşüş 2020 yılında dünya büyümesini küçülmeye dönüştürmüş bulunuyor.
2020 yılı küresel krize ek olarak Kovid-19 salgınının da etkisiyle dünyada enflasyonun giderek gerilediği bir yıl oldu.
2021 ÇIKIŞ YILI OLABİLİR
Kovid-19 virüsüne karşı dünyanın dört bir yanında geliştirilmeye başlanan aşılar, 2021 yılının bir toparlanma ve hatta çıkış yılı olacağına ve başta büyüme olmak üzere ekonomik göstergelerin yukarıya doğru revize edilmesine işaret etti. Bütün ekonomilerin hızlı bir büyüme periyoduna girmeleri bekleniyor. IMF, Türkiye için 2021 büyüme tahminini yüzde 6 olarak açıkladı. Bu oran gerçekleşirse yine en yüksek büyüme oranlarından birisi olacak.
Buna karşılık tahminler gerçekleşirse Türkiye dünyada en yüksek enflasyona sahip ülkelerden birisi olmayı da sürdürecek.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu "BB-" olarak teyit ederken, kredi notu görünümünü "negatif"ten "durağan"a çevirdi. Türkiye'nin yeni ekonomi yönetimiyle daha tutarlı bir politika izlediği belirtilen açıklamada "Para politikası önemli ölçüde sıkılaştırıldı, uluslararası rezervler istikrar kazandı ve Türk Lirası kasım ayı başından bu yana dolar karşısında yüzde 18 değer kazandı" değerlendirmesinde bulunuldu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) para politikasında sadeleşmeye gittiği anımsatılarak, ülke ekonomisinin 2021'de yüzde 5,7 büyümesinin beklendiğine işaret edilen açıklamada büyüme hızının 2022'de de yüzde 4,7 olmasının öngörüldüğü kaydedildi. Açıklamada, enflasyonun ise bu yılın sonunda yüzde 11'e ve 2022'de yüzde 9,2'ye düşmesinin beklendiği bildirildi.
YABANCILAR TAHVİLE YÖNELDİ
Yüksek faiz yabancının ilgisini çekmiş durumda. Merkez Bankası verilerine göre yabancı yatırımcı son dört haftada 857 milyon dolarlık hisse satarken, 720 milyon dolarlık tahvil bono aldı. Borsa İstanbul'da yabancının payı yüzde 45,5 seviyesine gerilerken, mart ayından bu yana Borsa İstanbul'a 1 milyona yakın yatırımcı geldi.
Piyasalarda iyimserlik sürüyor. Borsa İstanbul'da çıkış trendi sürerken döviz kurlarında düşüş eğilimi, gösterge tahvil faiz oranında yatay seyir devam ediyor. Dış borsalara bakıldığında durum pek farklı değil. Borsaların direnç bölgesinde olmasının verdiği yükseklik korkusu bir tedirginlik verse de, yatırımcılar çıkış hareketinin dışında kalmamak için yine tercihini piyasa hareketine katılmak yönünde kullanıyorlar.
Kovid-19 virüsüne karşı geliştirilen aşıların başarılı olmasıyla dünyanın 2021 yılında hızlı bir çıkış yaşaması olası görünüyor.
Bunda başlıca iki itici güç etkili olacak; birincisi 2020 yılındaki küçülmenin 2021'de yaratacağı olumlu baz etkisi. İkincisi ise insanların evlerine kapanarak birçok harcamalarını ertelemelerinin normale dönüş halinde ciddi bir tüketim patlamasına ve büyük bir canlanmaya yol açacak olması.
Bu tepki eğer çok büyük olursa fiyat artışlarına yol açabilir. Bu anlamda 2021 yılı farklı bir belirsizliğe gebe hale gelebilir.
2021 yılı küresel bazda, her ekonominin giderek daha borçlu hale gelmesi olarak karşımızda duruyor. Devletlerden, özel kesime ve kişilere borç giderek artıyor.
Bu sorunun çözümü ise gelecek yıllara ertelenmiş gibi görünüyor. Son söz; "Hayal gücü bilgiden daha önemlidir. Çünkü bilgi sınırlıyken, hayal gücü tüm dünyayı kapsar."
Albert Einstein
