İnsanlar arasındaki iletişimin, sevginin, güvenin, dostluğun bir göstergesi olan selamlaşmak İslam dini açısından da önem taşır. Ayet ve hadislerle de selamlaşmak her Müslüman üzerinde önemli bir görev ve sorumluluk haline gelmiştir. Hatta öyle önemlidir ki selam vermek sünnettir ama selamı almak farzdır yani Allah'ın emridir.
Bu nedenle toplumumuzda "Selam Allah'ın selamıdır" diye ifade edilen söz ne kadar doğru ve yerindedir. Selam alıp vermek bir toplumda ne kadar çok yaygınlaşırsa o toplumda o kadar çok barış, huzur, esenlik, kardeşlik, birlik ve beraberlik hakim olur. Maalesef büyük şehirlerde selamlaşmak küçük yerleşim yerlerine göre biraz daha azaldı. Yolda hiç tanımadığınız bir kişiye selam vermek bile tuhaf karşılanır oldu.
Çünkü insanlar arasında güven azaldı.
Genelde ilişkiler menfaate dayalı hale geldi.
Selam verirken bile bazı insanlar menfaati olana selam verirken diğerlerini görmezden gelebiliyor. Çok kötü bir durum ama yine maalesef aynı apartmanda oturan insanlar bile artık bırakın birbirine selam vermeyi birbirlerini bile tanımıyor. İslami bilinçle bu durumun üstesinden gelebiliriz.
SELAMI MİSLİYLE KARŞILAYIN
İslamî uygulamada selamlaşma, taraflardan birinin diğerine "Selamün aleyküm" (selâm, esenlik ve güven sizin üzerinize olsun) demesi; diğerinin ise, "Ve aleyküm selâm" (Sizin üzerinize de selam, esenlik ve güven olsun) şeklinde cevap vermesi ile gerçekleşir. Yüce dinimiz tüm Müslümanları kardeş ilan etmiş, kardeşlik bilincinin yerleşip devam etmesi için de onlara bazı görevler yüklemiştir. Bu görevlerden biri de selamlaşmaktır. Kur'an-ı Kerim'de, Allah Azze ve Celle tarafından "Size bir selâm verildiği zaman, ondan daha güzeliyle veya aynı ile karşılık verin." (Nisa, 4/86) buyurulmuştur.
Selama misliyle karşılık vermek, "Selamün aleyküm" diyene "Ve aleyküm selam şeklinde; "Selamün aleyküm ve rahmetullah" diyene ise "Ve aleyküm selam ve rahmetullah" şeklinde cevap vermekle olur.
Selama daha iyisi ile karşılık vermek ise "Selamün aleyküm" diyene, "Ve aleyküm selam ve rahmetullah" şeklinde; "Selamün aleyküm ve rahmetullah" diyene de "Ve aleyküm selam ve rahmetullahi ve berekatühü" şeklinde karşılık vermekle olur.
SELAMDA ÖNCELİK KURALLARI
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.s.), "Amellerin hangisi daha hayırlıdır" diye soran kimseye "Yemek yedirmen ve tanıdığına-tanımadığına selam vermendir." (Buhârî, İman, 18) buyurmuştur. Selamı teşvik eden bir başka hadis-i şerif de şöyledir:
"Siz iman etmedikçe cennete giremezsiniz; birbirinizi sevmedikçe de gerçek anlamda iman etmiş olmazsınız. Yaptığınız takdirde birbirinizi sevebileceğiniz bir şeyi söyleyeyim mi? Aranızda selamı yayınız." (Müslim, İman, 22, no: 93). İki Müslüman karşılaştığında söze başlamadan önce selamlaşmalıdır. Hz. Resûlullah (s.a.s.), "Selam, konuşmadan önce gelir" (Tirmizî, İsti'zân, 11) buyurmuştur. İslamî âdâba göre binekte olan yaya olana, yaya olan oturana, az olanlar çok olanlara, küçük büyüğe selam verir (Tirmizî, İsti'zân, 14).
Bir gruptan ayrılan kişi de geride bıraktıklarına selam verir. Resûlullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: "Biriniz bir meclise vardığında selâm versin. Oturduğu meclisten kalkmak istediği zaman da selâm versin.
Önce verdiği selâm, sonraki selâmından daha üstün değildir." (Ebû Dâvûd, Edeb 49; Tirmizî, İsti'zân 15).
