Dış ticaret alanındaki gelişmeler Türkiye ekonomisi açısından büyük önem taşımaktadır. Dış ticaretimiz ve cari işlemler dengesi uzun yıllardan beri açık vermekte, dış ticaret açıklarındaki artışlar da yaşanan krizlerin önemli nedenleri arasında yer almaktadır.
2017 yılındaki gelişmeler incelendiğinde;
Mart ayından sonra artış trendine giren ithalatın Aralık ayında 23.1 milyar dolara ulaştığı görülmektedir. İthalattaki bu yüksek oranlı artış sonucunda 2017 yılı Aralık ayı dış ticaret açığı 9.2 milyar dolara yükselmiştir. Böylece 47 ay sonra açık yeniden 9 milyar dolar düzeyini aşmıştır.
2017 yılı dış ticaret açığı ise toplamda 76 milyar doları aşmıştır.
Bu arada Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından geçici 2018 yılı Ocak ayı dış ticaret rakamları da açıklanmıştır. Buna göre geçen yılın aynı ayına göre 2018 yılı Ocak ayında, ihracatın yüzde 10,8 artışla 12.4 milyar dolara, ithalatın ise yüzde 38 artışla 21.5 milyar dolara ulaştığı görülmektedir. Böylece dış ticaret açığı da yüzde 108,5 oranında artarak 9 milyar 55 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Gelişmenin boyutlarını karşılaştırmak açısından, ihracatın ithalatı karşılama oranına bakıldığında 2017 yılı Ocak ayında yüzde 72,2 olan bu oranın 2018 yılında yüzde 57,9'a gerilediği anlaşılmaktadır.
İTHALAT ARTIŞI
Bu veriler ithalatın artmaya devam ettiğini, ihracatın ithalatı yakalayamadığını ortaya koymaktadır. Döviz kurlarında önemli oranlarda artışın gerçekleştiği bir dönemde ithalatın bu şekilde artmaya devam etmesi ise, sorunun konjonktürel değil yapısal olduğunu ortaya koymaktadır.
İhracattaki artışı büyük bir memnuniyetle karşılamaktayız. Ancak ihracat rakamlarını değerlendirirken ithalattaki patlama da gözden kaçırılmamalı, dış ticaret açığının 'Cari Açık' sorununu körüklediği unutulmamalıdır.
Cari açık sorunu sadece ihracattaki artış ile çözülemeyecektir. İhracatın artırılmasının yanısıra, ithalatın da frenlenmesi gerekmektedir. Aksi halde, cari açık önemli bir sorun olmaya devam edecek, ekonominin dinamizm kazanması, ülkenin dışa bağımlılığının azaltılması mümkün olamayacaktır.
Bu noktada ekonomi yönetiminin alacağı tedbirlerin yanısıra vatandaşlarımıza da önemli görevler düşmektedir. Tüketiciler benzeri varsa, barkod numarası 869 ile başlayan yerli mallarına yönelmelidirler.
Alışverişlerde, çoğu yabancı sermayeye ait olan ve ithal ürünlerin ağırlıklı satıldığı AVM'ler yerine, yerli malının en fazla bulunduğu esnaf sanatkarlarımız tercih edilmelidir.
2018 YILI İÇİN ESNAFA ÖNERİLER
Türk ekonomisinde zor koşulların yaşandığı bir zeminde esnaf sanatkarlarımıza 2018 yılı için bazı önerilerimiz olacaktır.
2018 yılının ilk yarısında kurlarda iki yönde de yüksek oranlı hareketler olabilecektir.
Döviz borcu olan ve artan kurlar nedeniyle yüksek oranda kur zararına uğrayanların bir kısmı tasfiye olacak, bir kısmı ise piyasaya olan taahhütlerini yerine getiremeyebilecektir. Dolayısıyla üyelerimiz, döviz kredisinden uzak durmalı, işlerinde sağlam teminatları gözetmelidir.
Ayrıca uzun vadeli yatırımlar için kredi kullanımlarının ötelenmesi faydalı olacaktır.
2018 yılında inşaat sektörüne karşı ihtiyatlı olunmalıdır. Sayıları bir milyona yaklaşan konut stoku ve yüksek konut kredisi faizleri sektörü zorlayabilecektir.
Esnaf sanatkarlar arasında daha fazla işbirliği imkanlarının sağlanabilmesi için çaba harcanmalıdır. Bu işbirliğini sadece aynı faaliyetleri yapanların değil farklı alanlardakilerin de yapabileceği unutulmamalıdır.
Üyelerimiz bakış açılarını yenilemelidir.
Üyelerimiz ileriye odaklanmalı, gelecekte ihtiyaç duyulacak bilgi ve ürünlere ilişkin fikirler üretmelidirler.
İşletmelerdeki ekibin değeri, ürünün değerini belirlemektedir. Bu nedenle üyelerimiz mevcut ekiplerine gelecek vizyonu kazandırmalıdır. Üyelerimiz en büyük yatırımı "yarın için eğitime" yapmalıdır.
Sonuç olarak artık dündeki stratejilerimizin bizi bir yerlere götürmesinin güç olduğu görülmeli, yenilenmeye, farklı boyutlardan ve geniş açıyla bakabilmeye odaklanılmalıdır.
2018 ve sonrası; sorunların değil çözümlerin, gelecek için yeniden yapılanmanın konuşulduğu bir dönem olmalıdır.
