Muhteşem Yüzyıl'da Pargalı İbrahim ve Şehzade Mustafa'dan sonra Hürrem Sultan da öldü. Ötekiler katledildi Hürrem'in ölümü ise doğal yoldan. Dizide amansız bir hastalığa yakalandığını izledik. Kimi tarihçiler kalpten öldüğünü söylüyor kimileri de kulunç hastalığından. Günümüz doktorlarına göre nedeni lenf bezi kanseri olabilir.
Harem'de yaşayan pek çok sultan çeşitli hastalıklarla mücadele etmiş. Bunlardan biri de daha yakın tarihte dünyaya gelmiş olan Refia Sultan. Tarih Vakfı Yurt Yayınları tarafından yayınlanmış "Refia Sultan" kitabı da onu ve mutsuz hayatını anlatıyor. Yazar Ali Akyıldız, bu kitapla "Bir sultanın doğumu, yetişmesi, zevkleri, özlemleri, dünyayı algılayışı, eş seçimi, evlendirilmesi, bağlı olduğu kurallar ve teşrifat kısaca doğumundan ölümüne kadar yaşamını" anlatmak istemiş. Neden Refia Sultan'ı seçtiğini ise şöyle özetliyor: "Çünkü Refia Sultan'ın sıra dışı bir hikayesi vardır. Hastadır, problemli hayatına dair daha fazla belge bırakmıştır." Bu belgeler içinde onun iç dünyasına ışık tutan mektupları da bulunuyor.
REFİA SULTAN
Sultan Abdülmecit'in kızı olan Refia Sultan 7 Şubat 1842'de bir Pazar gecesi Beşiktaş Sarayı'nda dünyaya geliyor. Annesi güzelliği ile meşhur Gülcemal Hanım. Abdülmecit güzel olduğu kadar hassas ve bilgili bir kadın olan Gülcemal Hanım'ı çok severmiş. Mehmet Reşat ve Fatma Sultan'ın da annesi olan Gülcemal Hanım da veremden ölmüş.
Refia Sultan'ın hastalığının nedeni ise yumurtalık kisti. Yaklaşık beş sene kadar bu hastalıkla uğraşmış ve 12 kez ameliyat olmuş ve son ameliyatından kısa bir süre sonra da 38 yaşında vefat etmiş. Yumurtalığı su toplayarak bir kese şeklini alıyor ve balon gibi şişiyormuş. Ameliyatlarla bu kese delinerek içindeki su boşaltılıyormuş. Bu hastalıktan önce de kronik baş ağrısı problemi yaşadığı mektuplarından anlaşılıyor.
Dertlerinin çaresini bulmak için başvurmadığı doktor kalmamış. İstanbul'daki tanınmış bütün doktorlar Sultan'ı muayene etmişler. Dönemin padişahı II. Abdülhamid Avrupa'nın çeşitli ülkelerinden beş doktor getirtmiş ve bu hekimler hazırladıkları raporlarla Sultan'ın hastalığının "rahim iltihabı" olduğunu söylemişler.
HASTA VE MUTSUZ BİR KADIN
Refia Sultan, ölümünden yaklaşık 10 gün önce, doktorlarının hastalığının ve durumunun ciddiyetini kendisine anlatmaları üzerine padişaha bir mektup yazar ve yapılması gereken büyük bir ameliyat için izin ister. Mektubunda hastalığının son bir buçuk senesinde sık aralıklarla yapılan ve ayda bir kere yapılması zaruret halini alan cerrahi müdahalelere artık tahammül edemediğini ve hastalığın kendisini hayatından usandırdığını belirtir.
Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi'nde mevcut özel belgeleri arasında bulunan ilaç terkiplerinden, Sultan'ın geleneksel ilaçlara başvurduğu da anlaşılıyor. Örneğin Mısır Çarşısı'ndan alınacak yedi çeşit sakızın kara kafes köküyle iyice dövülerek ve yaklaşık iki kilo inek sütü ile toprak bir tencereye konulup sakız gibi uzayıncaya kadar karıştırılarak kaynatılması öneriliyor. Bir başka reçetede ise maydanoz, patlıcan ve sütün lapa haline getirilinceye kadar kaynatılması ve lapanın karın bölgesine konulması yazılı.
Sultan ama hasta ve mutsuz bir kadın. 13 yaşında nişanlanıyor ve üç yıl sonra evlendiriliyor. Seçim kendisinin değil, padişahın. Sultan evlilikleri o dönemde siyasi konjonktür gereği uygun bir paşa veya oğul veya yeğeni ile yapılıyor ve ne gelinin ne de damadın bunu reddetme hakkı bulunuyordu. Refia Sultan da babası tarafından halası Adile Sultan'ın kocasının ilk karısından olan Edhem Paşa ile evlendiriliyor ve hiç mutlu olamıyor.
