Malum seçimler yaklaşıyor. Yaklaşık bir ay sonra siyasi resim bir kez daha sandıklardan çıkacak. Bu aşamada nasıl bir siyasi resim çıkacağı sorusu sadece siyasi arenada değil aynı zamanda piyasalarda da doğal olarak belirsizlik yaratıyor, piyasa aktörlerinin menkul kıymet yerine likitte kalmalarına neden oluyor. Her ne kadar bir ay sonra seçim bilinmeyeni denklemden eksilecek olsa da FED yılsonuna kadar piyasaların üzerinde kabus gibi duracak...
Bu yüzden siyasi gelişmeleri bir kenara bırakalım, FED'in etkilerini analiz edelim... FED kafa karıştırmaya devam ediyor. Başkan Yellen bizler bayram tatilinde iken konuşma yaptı. Hani bir söz vardır "konuşuyor ama bir şey söylemiyor" diye, aynen Yellen da benzer şekilde dakikalarca konuştu ancak her zaman olduğu gibi mesaj vermemeye özen gösterdi. Aslında şu şekilde tanımlasak daha doğru olur; faiz artırımına yönelik öyle bir şey söylüyor ki tamam mesaj veriyor diyoruz, hevesleniyoruz... Sonra kurduğu cümle ile verdiğini sandığımız mesajı hızla siliyor. Sözleri aynen şöyle; "yılın kalan süresinde faiz artırımı muhtemelen uygun olabilir. Federal Açık Piyasa Komitesi üyeleri, ben dahil, 2015'in son iki toplantısında faiz artırımına ve sonrasında kademeli sıkılaştırmaya sıcak bakıyoruz." Mesaj net; Ekim ayında veya Aralık ayında ya da her iki ayda da şuan sıfır seviyelerinde olan faizleri makul oranda yukarı çekebiliriz. Ancak sonraki cümle nötr hale getiriyor bu net mesajı... "Amerikan ekonomisinde bizi şaşırtacak gelişmeler izlersek uygun para politikası konusundaki değerlendirmelerimiz değişebilir." Sizce bu açıklamaya gerek var mı? Hangi merkez bankası olursa olsun beklenmedik bir gelişme sonrası hemen politikalarını yeni oluşuma adapte eder. Geçen yılın ilk aylarında tansiyonun yükselmesi sonrası Merkez Bankası faiz oranlarını radikal bir şekilde hem de 550 baz puan gibi yüksek oranda artırmamış mıydı? Neyse fazla lafa gerek yok... FED'in amacı belli; daha önce dile getirdiğimiz gibi bilinçli bir şekilde belirsizlik yaratıyor. Böylece piyasaların önünde kalıp, aktörlerin beklentilerini yönetiyor.
İKİSİ KRİTERE UYGUN!
Bu hafta içinde Eylül ayı Amerika tarım dışı istihdam verileri açıklanacak. Büyük olasılıkla istihdamı destekleyici rakamlara tanık olacağız. Yellen halen emek piyasasında sorunların olduğuna vurgu yapsa da yüzde 5 sınırına inmiş işsizlik oranı istihdam kriterini halihazırda FED'in listesinden çıkardı. Dolayısıyla bundan sonra büyüme ve enflasyon verilerine konsantre olacak. Büyümenin öncü göstergelerinden "kişisel gelir ve harcamalar" ve "beklenen konut satışları" da aynı zamanda duyurulacak. Eğer veriler olumlu gelirse Yellen ve Komite üyeleri biraz daha cesaretlenecekler faiz artırımı için... Bu arada ABD ikinci çeyrek büyüme hızı yüzde 3,7'den 3,9'a revize edildi. Büyüme kriteri de fena gitmiyor. Kaldı enflasyon... Kısacası üç kriterden ikisi uygun görünüyor. Peki önümüzdeki ay FED faiz artırır mı Aralığı beklemeden? Sorunun yanıtı biraz da Çin'e bağlı... Büyüme sorunu derinleşmeye başlarsa, buna bağlı olarak gelişmekte olan ülke piyasalarında oynaklıklar artarsa ve Dolar değer kazancını sürdürürse FED Ekim'i de pas geçer. Sözün özü sonunun ne olduğunu bildiğimiz bu filmi bir süre daha seyrederiz. Bu süreçte borsa, kur ve faiz üçgeni de aynı bant içinde dalgalanmaya devam eder...
