Bakıma muhtaç bir çocuğum var. Engellilik oranı yüzde 90'nın üzerinde. Bu durum benim emekliliğimi erkene çeker mi? Bu konuda bilgi verir misiniz? Nahide ARSLAN
Yasalarımız engelli çocuğu bulunan anneler için erken emeklilik imkanı tanımış durumda. 5510 sayılı yasanın çıktığı 1 Ekim 2008 sonrasındaki primlerin artırılması imkanı bulunuyor.
Yani başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre yaş şartınızdan da düşülüyor.
Siz sigorta bilgilerinizi vermemişsiniz ancak bir örnekle anlatayım. Siz de kendi bilgilerinizle karşılaştırırsınız.
Ağır engelli çocuğuna bakan bir annemiz 10.05.1992 tarihinde sigortalı olmuş olsun.
Bu annemizin 01.10.2008'e kadar da 3 bin günü birikmiş olsun. 2008'den sonra da 4 yıl çalıştığını farz edelim.
Toplamda prim süresi 4440 gün olacak. Hesap şöyle yapılacak: Annemizin emeklilik şartları 20 yıl 48 yaş ve 5525 gün.
Annemiz 01.10.2008'den sonra 4 yıl (1440 gün) çalıştığı için yasa gereği primlerine 360 gün (1 yıl) daha eklenecek.
Böylece toplam primleri 4800 gün olacak. 48 olan yaş şartı da 47'ye indirilecek. Böylece annemiz hem 1 yıl daha az çalışacak hem de bir yaş daha erken emekli olacak. Tabii engellilik durumu raporla belirleniyor. Bunun için SGK'ya başvurmalısınız.
EMEKLİYE ÇİFTE TAZMİNAT
Emekliyim. 3 yıldır kurumsal bir firmada çalışıyorum. İşi bırakırsam tazminat alabilir miyim? (Hikmet)
Öncelikle belirtelim sosyal güvenlik mevzuatımız çalışan emekliler ile diğer çalışanlar arasında bir ayrım yapmıyor.
Kıdem tazminatı, izin günleri gibi konularda aynı sistem uygulanıyor. Dolayısıyla siz emekli olduğunuzda çalıştığınız işyerinden ayrılırken 1 yıldan fazla kıdeminiz olmak şartıyla tazminatınızı alırsınız. Sonra başka bir işyerinde çalıştığınızda yine ayrıldığınızda 1 yıldan fazla kıdeminiz olması ve çıkartılmanız şartıyla ikinci tazminatınızı da alırsınız. Sizin durumunuza gelince... Eğer 3 yıllık çalışmanız sonunda kendi isteğinizle ayrılırsanız ve haklı bir sebebe dayanmıyorsa tazminat alamazsınız. Bu yüzden haksız ve sebepsiz yere işten çıkartılmanız gerekiyor.
MESAİ ÖDENMESİ ŞART
Kurumsal bir firmada servis şoförlüğü yapıyorum. 4.5 senedir dengesiz çalışma saatleri var. Mesai verilmiyor. Kendim işi bırakırsam tazminat alır mıyım? (Özgür)
Sizi haftada 45 saatten fazla çalıştırıyorlar ve mesai ödemiyorlarsa bu haklı fesih sebebidir. Bunu gerekçe göstererek ayrılabilir ve tazminat talep edebilirsiniz.
Tabii bu durumu belge ya da şahitlerle ispatlamanız gerekebilir. İş Kanunu işçinin ücret ve diğer alacaklarının ödenmemesini haklı fesih sebebi saymıştır.
Bu şekilde ayrıldığınızda tazminatınız ödenmez ise dava açıp faiziyle alabilirsiniz.
Ayrıca ödenmeyen mesailerin ücretlerini de faiziyle talep edebilirsiniz. Eğer ilk sigorta olduğunuz tarih 9 Eylül 1999'dan önce ise bunlara gerek kalmadan SGK'dan 15 yıl 3.600 gün yazısı alarak tazminatınızı alıp ayrılabilirsiniz.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
21.01.1977 doğumluyum. 9/1991 ise giriş tarihim. 4528 gün primim yatırılmış. 2007'den sonra çalışmadım. Yurtdışına gideceğim. Ne zaman emekli olabilirim? (İSMİ SAKLI)
20 yıl 48 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Yılınız dolmuş, priminiz ve yaşınız eksik. 1991 sonrası doğumlarınız varsa borçlanarak prim kazanabilirsiniz. Primi tamamlayıp yaşınız dolunca emekli olursunuz. Bu arada yurt dışında geçen süreleri de borçlanabilirsiniz.
1971 doğumluyum 18.10.1988 SSK girişim var. 5873 günüm var ne zaman emekli olabilirim? (Abdullah)
25 yıl, 51 yaş ve 5450 gün şartlarınız var. Yıl ve prim tamam. Yaşınızın dolacağı 2022 yılında emekli olursunuz.
OKUYUCULARA NOT: Özellikle emeklilik ile ilgili sorularda doğum ve ilk sigorta olduğunuz tarihleri lütfen mutlaka gün ve ay belirterek yazın.
Soruların karışmaması için isim ve soyisminizi de belirtin.
İsminizin yayınlanmamasını isterseniz bizde gizli kalır.