Her şey ama istisnasız her şey önce düşüncede başlıyor. Bugünkü dünyada gördüğümüz, kullandığımız, bazen hayretle karşıladığımız her ürün, hizmet ya da gelişme; önce fikir olarak var oldu. Mesela "Aya yolculuk", dünyamızın uydusuna o büyük adım atılmadan seneler önce çocukluğumda kitaplarını hayranlıkla okuduğum Jules Verne'in fikri olarak vardı. Einstein'in bilim ve fizik dünyasını değitiştirmesi, Fatih Sultan Mehmet'in bir devri kapatıp yeni çağ başlatan fethi, İstikbalin göklerde olacağının ilk sinyallerini veren Wright kardeşlerin motorlu uçak;
Edison'un film kamerası, ampul gibi icatları ve sayamayacağımız daha nice eserler önce hep fikir olarak belirdiler.
GİRİŞİMCİLİK YETENEKLERİ
Son zamanlarda, bizden önceki neslin hayal bile edemeyeceği hızlı bir dönüşüm ve değişim dönemine girdik. Yeni fikirler yeni yaşam tarzları oluşturur oldu. Ezber bozuldu, hatta çok hızlı eskiyen yenilikler dönemine alıştık. Yeniliklere adapte olabilmenin en önemli yeteneklerden biri haline geldiğini konuşurken gördük ki, bundan da önemlisi yeni fikirler üretebilmek.
Fikir üreten ve bunun için disiplinle çalışabilenler fark yaratacak hiç kuşkusuz.
Girişimci olmasa bile, girişimcilik yetenekleri ile donatılmış çocukları yetiştirmemiz gerekiyor. Bu yetenekler hayatta her alanda başarılı olmanın şartı çünkü.
Değişen ihtiyaçlara göre oluşacak iş alanlarında, yeni fikirlere her zamankinden daha fazla gereksinim duyulacağını tahmin etmek çok da zor değil.
İşi ne olursa olsun, sorun çözmek, eser yaratmak, sistem kurmak ya da sistemin sürdürülebilirliğini sağlamaktan tutun da, doğru iletişim kurmaya kadar her alanda fikir üretebilenler yaptıklarında fark yaratacaklar. Peki, çocuklarımızın fikir üretmesi için neler yapabiliriz?
EGZERSİZLE GELİŞECEK
"Girişimci Çocuklar Nasıl Yetiştirilir?" isimli kitapta her gün 10 fikir üretme egzersizi yapmanın bu yeteneği geliştireceği söyleniyor. Bu fikirler günlük hayattaki planlamalar ile ilgili olabilir.
Çocuğunuzdan arkadaşına hazırlayacağı sürpriz hakkında fikir üretmesini isteyebileceğiniz gibi, tanıdığı firmaların ne tür fikirlerle gelişebileceği hakkında da konuşabilirsiniz. İlk başlarda 10 fikir zorlayacak ama zamanla nasıl kolaylaştığına şaşıracak, hatta kitaptaki tabirle çocuğunuzun fikir makinası haline geldiğini göreceksiniz. Hangi konularda fikir üretmesi gerektiği konusunda bizlerin yönlendirmesi de gerekecek elbette. Örneğin, "anneanne/babaanneyi nasıl mutlu edebiliriz, odamı düzenli tutmanın yolları nelerdir, hava kötü olursa evde neler yapabiliriz, mahalle bakkalı nasıl daha çok müşteri çekebilir, bu hafta neler pişirelim, çocukların hoşlanacağı roman ya da hikaye fikirleri neler olabilir, şu ürünün reklamı nasıl olabilirdi, şehri sen planlasan neler yapardın, çocuk dostu bir şehir nasıl olur, hafta sonunda ailece ne yapabiliriz?" gibi sorular iyi bir başlangıç olabilir.
EYLEME DÖNÜŞTÜRMEK
Fikir üretmeye alışan çocuğa bir sonraki aşamada eyleme geçmeyi de öğretmeliyiz.
Fikirler eyleme döküldüğünde anlam kazanıyor çünkü. Fikir üretmek iyi ama ondan da iyisi fikirleri eyleme dönüştürebilmek. Çünkü bu inisiyatifi alabilenler çok fazla değil. Bunun içinse, yaşayarak öğrenmeleri gerekiyor. Ailede fikirlerini eyleme dönüştüren anne baba ile büyüyen çocuklar bunu yaşamın doğal bir süreci olarak görüyorlar yani.
Sabah kalktığında su içmek kadar büyük bir doğallıkla, inandıkları fikirler için harekete geçiyorlar. Tam bu noktada bir başka alışkanlığı kazandırma gerekliliği doğuyor: O da, zamanı planlama.
Bunun için de küçük yaşlardan itibaren verdiğimiz sorumluluklar için planlama özgürlüğü tanımak, yardım istediğinde (ama sadece istediğinde) sorularla kendisine cevabı buldurmak, çocuğa zaman planlamasını da öğretecek. Vereceğimiz bir takvim ya da buzdolabına asacağımız bir çizelge haftalık ya da günlük planlamayı net görmesini, gerektiğinde değişiklikler yapmasını sağlayacaktır.
Her dakika ya da saatin planlaması değil tabii ki kastettiğimiz. Hangi günlerde, sadece hobilerine ya da çok istediği bir aktiviteye zaman ayıracağını bilerek işe başlamak bile zaman algısının yerleşmesinde önemli bir adım olacaktır.
Tüm bunlar yetenekleri ile birlikte özgüvenini de geliştirecek. Üstelik bu, hakkedilen, içi dolu bir özgüven olacak.
