Emeklilik için üç şarttan biri olan sigortalılık süresi tamamen takvim zamanını ifade ediyor. Dolayısıyla bu süre içinde çalışma zorunlu değil
2005 yılından bu yana sigortalıyım. Ne zaman emekli olacağımı öğrenmek için yaptığım araştırmada, emekli olabilmek için yaş, prim gün sayısı ve sigortalılık süresi ile ilgili koşulların sağlanması gerektiğini öğrendim. Bu koşullardan yaş ve prim gün sayısının ne demek olduğunu biliyorum ama sigortalılık süresi tam olarak ne anlama geliyor?
Sigortalılık süresi sigortalı olduğumuz günler demek midir? Mustafa Ali AK
Emeklilik hesabı yapılırken en çok kafa karıştıran konulardan birisi de sigortalılık süresi. Erkeklerde 25, kadınlarda 20 yıl olan sigortalılık süresi, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarih ile aylık bağlanması için yazılı istekte bulunduğu tarih arasında geçen süredir. Bu süre ölen sigortalılar için sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarih ile ölüm tarihi arasında geçen süre olarak dikkate alınır.
Bu sürenin tamamen çalışılarak ya da prim ödenerek geçirilmiş olması zorunlu değildir. Ayrıca sigortalılık süresinin başlangıç ve sonu arasında sigortalının aralıklı ya da birden çok sigortalılık haline tabi çalışmasının, sigortalılık süresinin belirlenmesinde bir önemi yoktur.
18 YAŞINA DİKKAT EDİN
Ancak, 4/1-(a) sigortalıları yani hizmet akdi ile çalışanlarda işe giriş tarihi ile primlerin ödenmeye başladığı tarih farklı ise, ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasına tabi prim ödenmeye başlanan tarih sigortalılık süresinin başlangıcı olarak alınır.
18 yaşın altında geçen hizmetler yani 18 yaşından önce sigortalı olunması hali, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 01.10.2008 tarihi esas alınarak farklı şekillerde düzenlenmiştir. Buna göre;
Hizmet akdi ile çalışan sigortalılar için 5510 sayılı Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında, 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık sürelerinin 18 yaşını doldurdukları tarihte başladığı kabul edilir. Ancak bu tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, sadece prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.
Hizmet akdi ile çalışan sigortalılardan sigortalılık süresinin başlangıcı 1/4/1981 tarihinden önce olanlarda yaşa bakılmaksızın sigortalılık süresinin başlangıç tarihi adına ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödendiği tarihte başlar.
Ancak sigortalı adına ilk defa malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenen tarih 1/4/1981(dahil) tarihinden sonra ise sigortalının 18 yaşını doldurulduğu tarih sigortalılık süresinin başlangıcı olarak esas alınır, 18 yaş öncesinde geçen çalışma süreleri yalnızca prim ödeme gün sayısına eklenir.
Sigortalıların, birden fazla sigortalılık haline tabi hizmetlerinin bulunması halinde, sigortalılık başlangıç tarihi en eski olanı, sigortalılık süresinin başlangıcı olarak dikkate alınır.
BORÇLANMADA GERİYE GİDİYOR
Hizmet borçlanması yapılması halinde ise; borçlandırılan sürenin sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreye ait olması halinde sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye gidilmek suretiyle tespit edilir.
Bu açıklamalar doğrultusunda; hizmet akdi ile çalışan bir sigortalı olarak sigortalılık sürenizin, ilk defa adınıza malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödendiği tarihte başlayacağını, 2005 yılında, yani 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olmanız nedeniyle, eğer 2005 yılında 18 yaşından küçük iseniz sigortalılık sürenizin 18 yaşını doldurduğunuz tarihte başlayacağını ve sigortalılık süresi için tüm süre boyunca sigortalı olmanızın şart olmadığını söyleyebiliriz.
ENGELLİYE ERKEN EMEKLİLİK
Ben engelliyim. Vergi indiriminden nasıl faydalanırım?
Erken emekli olabilir miyim?
Kudret CANSEVEN
Engeli bulunanların normal çalışanlardan daha önce emekli olabilme imkanı var.
Engelli durumundan emekli olabilmek için en az % 40 oranında engelinizin olması ve bunu hastane raporu ile belgelemeniz şarttır. Bu sayede vergi indirimi alabilirseniz erken emekli de olursunuz. Malulen emeklilik ile engelli emeklilik karıştırılmamalıdır. Maluliyet sigortadan sonra ortaya çıkan rahatsızlıklarda en az yüzde 60 iş göremezlik raporu ile gerçekleşiyor.
Engelli emekliliği ise söylediğimiz gibi çalışanların vergi indirimi almalarıyla oluşuyor. Emeklilik hesaplamalarında engel oranı, sigorta başlangıç tarihi ve prim gün sayısı dikkate alınmaktadır.