Bir döküm fabrikasından emekli oldum ve yaşlılık aylığım bağlandı. Halen maden eritme ve dökme işlerinde sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam ediyorum. Ancak fiili hizmet zammı süresinden faydalanamıyorum. Aynı işte çalışmaya devam ettiğim halde, şimdi neden bu haktan faydalanamıyorum? (İsmi saklı) 5510 sayılı Kanun'un 40. maddesine göre, hizmet akdine tabi olarak çalışanlar ile bazı kamu görevlilerinden, yine aynı maddede sayılan işyerlerinde, sayılan işlerde çalışanlar hakkında fiili hizmet süresi zammı uygulanmaktadır. Kanun'un 40. maddesinde sayılan işyerlerinde ve işyerlerinde çalışan kişilerin prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen gün sayıları, fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenir. 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak belirlenir. Çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için, sigortalının kapsamdaki işyerleri ile birlikte belirtilen işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalması şarttır. Fiili hizmet süresi zammı, uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir. Bu sürelerin bir kısmı da üç yılı geçmemek üzere; emeklilik yaş hadlerinden indirilir. Dolayısıyla, fiili hizmet süresi zammının, uzun vadeli sigorta kollarından sağlanacak yardımlarda dikkate alınacağı açıktır. Bu nedenle, yaşlılık aylığı almakta iken, aylığı kesilmeksizin hizmet akdine tabi olarak çalışmaya devam edenler için, zaten uzun vadeli sigorta kollarından kendilerine aylık bağlanmış olduğundan, fiili hizmet süresi zammı uygulaması söz konusu değildir. Zira SGK 'nın 2013/11 sayılı Genelgesinde "Fiili hizmet süresi zammı kapsamına tabi işyerlerinde ve işlerde malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kollarına tabi çalışanlar fiili hizmet süresi zammından yararlandırılacaktır. Bunların dışında kısa vadeli sigorta kollarına tabi çalışanlarla yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra aylıklarını kestirmeksizin sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar ise fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmayacaktır." denilerek konu açıklığa kavuşturulmuştur.
Başvuruyu işveren yapacak
Bir AVM'de çalışıyordum. Şimdi bu virüs tedbirleri neticesinde AVM kapandı. Biz de eve gönderildik. Maaşımızı alıp almayacağımızı da bilmiyoruz. Ben şimdi açıklanan kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir miyim? Bunun için ne yapmalıyım ve nereye başvuru yapabilirim? Serkan KARAKAYA Kısa Çalışma Ödeneği bölgesel ya da sektörel krizlerde salgın hastalıklarda, doğal afetlerde üretimin bir kısmının durması ya da tamamen bitmesi sonucu firmalara sağlanan bir destek. Bu kriz dönemlerinde zora düşen firmanın çalışanlarının maaşını belli bir süre ve miktarda İŞKUR ödüyor. Bunun için yapılan değişiklikle işçinin son 3 yılda en az 450 gün priminin olması ve son 90 günde de priminin yatırılması şartı aranıyor. Şu anda bu uygulama devreye girmiş durumda. Yalnız anlattıklarımızdan da anlaşılacağı üzere bu destek işverenlere yapıldığı için başvuruyu da işverenler yapıyor. Bu yüzden sizin için de işvereninizin İŞKUR'a müracaat ederek bu haktan yararlanmayı talep etmesi lazım. Eğer talep uygun bulunursa brüt maaşınızın yüzde 60'ı asgari ücretin yüzde 150'sini geçmeyecek şekilde size ödenecektir.
İzin hakkı kimin
İşveren, şüpheli durum bulunması halinde çalışanların yıllık ücretli izne, ücretsiz izne veya idari izne gönderebilir mi? Murat AKSOY Yıllık iznin kullanım süresini belirlemek işverenin inisiyatifinde olduğundan işveren çalışanlarını yıllık izine gönderebilir. Ancak yıllık izinlerin bir çok çalışan tarafından bu dönemde yoğun olarak kullandırılmasının çalışma barışı açısından sıkıntı doğurabileceği göz ardı edilmemelidir. Ücretsiz yıllık izin ise tarafların karşılıklı mutabakatına bağlı olduğundan tek taraflı uygulama olanağı bulunmamaktadır. İdari izin ise işverenin inisiyatifine bağlı olup, yıllık izinden mahsup edilemeyeceği gibi ücret ödemesi yapılması gerekir.
