■ Çalışanlarımızdan bir bayan 6 yıldır çalışmakta.
3 yıl önce boşandı. Şimdi yeniden eski eşi ile barıştı ve 1 ay önce evlendiler.
Kendisi evlilik nedeniyle işten ayrılıp kıdem tazminatını almak istiyor.
Tazminat vermek zorunda mıyız? Mahkemeye giderse kazanır mı? (ismi saklı) İş Kanunu'na göre, kadın işçi evlendikten sonra 1 yıl içerisinde işten ayrılırsa, kıdem tazminatına hak kazanır. Tabi kıdem tazminatının hesaplanabilmesi için aynı işyerinde en az bir yıllık çalışmasının da olması gerekiyor. Bu imkan sadece kadınlara tanınmış bir hak. Kadınlar evlilikten sonra 1 yıl geçmeden evlilik cüzdanının fotokopisi ile iş yerlerine dilekçe verip tazminatlarını alıyor.
Burada kiminle evlendiğine bakılmıyor.
Resmi nikahın yapılıp yapılmadığı yani evlilik cüzdanının verilip verilmediği önem taşıyor. Bu nedenle daha önce boşanıp tekrar evlenmiş olması sonucu değiştirmez.
Eğer çalışanınız bir yıl içerisinde işten ayrılırsa tazminat ödemek zorundasınız. Eğer mahkemeye giderse bu davayı kazanır.
Bu arada bazı hatırlatmaları da yapalım. Bu haktan yararlanmak için öncelikle işverene yazılı olarak müracaat etmek gerekiyor. Yazılacak dilekçe çok önemli. Eğer dilekçede 'evlilik sebebiyle ayrılacağı' açıkça belli edilmez ise bu normal istifa sayılacak ve tazminat hakkı kaybolacaktır. Dilekçeye mutlaka evlilik cüzdanı gibi nikahı ispatlayan belgeler de eklenmeli. Bizim tavsiyemiz bu dilekçelerin noter kanalıyla gönderilmesi. Bu tür ayrılıklarda yalnızca kıdem tazminatı ve diğer alacaklar talep edilebilir.
İki taraf da ihbar tazminatı talebinde bulunamıyor.
ÇALIŞMA HAKLARI BULUNUYOR
Evlilik sebebiyle kıdem tazminatı alarak ayrılan kadınların, daha sonra tekrar çalışması konusunda ise bir engel bulunmuyor.
Hatta bu konuda Yargıtay kararları da var. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun bir kararında "...Kadın işçiye tanınan bu hak aile birliğini koruma amacıyla getirilmiş olup çalışma hayatını evlilikle birlikte gereği gibi yürütemeyeceği düşüncesinde olan kadına yasa ile tanınmış bir olanaktır.
Bir işyerinde çalışmakta iken evlenen bir kadın yasanın tanıdığı olanaktan yararlanarak kıdem tazminatını almak suretiyle ayrılmışsa daha sonraki dönemlerde çalışma hakkını kaybettiğinden söz edilemez.
Diğer taraftan önceki işinden ayrılan kadın ayrılmasını hemen takiben çalışma hayatı ile evliliği öncekine göre daha kolaylıkla yürütebileceği yeni bir iş bularak çalışmasını da sürdürebilir" denilmektedir.
BAYRAMDA ÇALIŞANA TAM MESAİ
■ Bayram günlerinde çalışıyoruz. Bu çalışmalar karşılığında bize hangi oranda mesai parası ödenmesi gerekiyor? Yusuf ATİK İş Kanunu'na göre, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. Eğer iş sözleşmenizde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerinde çalışabileceğinize ilişkin bir hüküm var ise çalışmak zorundasınız. Ya da böyle bir hüküm yoksa ancak ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışacağınıza ilişkin onay vermiş iseniz yine çalışmak zorundasınız. Bu günlerde çalışırsanız çalıştığınız günlere ilişkin ücretiniz yüzde 100 zamlı olarak ödenmek zorundadır. Ancak böyle bir onayınız yoksa işveren sizi bu günlerde çalışmaya zorlayamaz. İşe gitmeyebilirsiniz. İş sözleşmenizi bu durumda fesh ederek tazminat talep etme hakkınız yoktur.
MESAİ TAZMİNATA YANSIMIYOR
■ Çalıştığımız iş yerinde zaman zaman mesai yapıyoruz. Bunun parası da bize ödeniyor. Ancak kıdem tazminatı hesabında bu ödemeler görünmüyor. Bunların da eklenmesi gerekmez mi? (İSMİ SAKLI) İş Kanunu'na göre kıdem tazminatının hesabında süreklilik arz eden her türlü ayni ve nakdi ödemeler dikkate alınır. Fazla çalışma ücreti süreklilik arz eden ödemeler arasında olmadığı için, kıdem tazminatının hesabında dikkate alınmaz.
SÖZLEŞMEYE BAKMALISINIZ
■ Asgari ücret ile çalışıyorum. Ancak işverenimiz sadece asgari ücret artışını yansıtıyor. Bize her yıl zam yapmak zorunda değil mi? Kerem BAL Bazı çalışanlar işe başlarken imzalamış oldukları sözleşmeleri okumuyor. İş sözleşmelerinde her yıl yapılacak zam oranları ve diğer haklarla ilgili maddeler mutlaka belirtilmiştir. Sizin de iş sözleşmenizde her yıl yapılacak zam oranı belirtilmemiş ise ve ücretiniz de asgari ücretin altında değilse işverenden herhangi bir zam talebinde bulunamazsınız. Asgari ücretin zamlanması ücretinize gelen artışı sağlayacaktır.
