Milyonların gözü kulağı Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun bu hafta karara bağlayacağı asgari ücret açıklamasında. Ülkemizde yaklaşık 16 milyon kişi ücretli çalışıyor, bu kişilerin yüzde 37'si Bakanlık verisine göre asgari ücretlilerden oluşuyor. Özellikle asgari ücretlilerin hayat pahalılığı ile mücadele etmesi gerçekten zor. Son dönemlerde ev kiralarındaki artışlar asgari ücretliye darbe vurdu. Devlet her ne kadar yüzde 25 kira artış sınırı getirmiş olsa da bazı ev sahipleri yine de istediğini yaptırıyor.
Yüzde 25 sınırı herkesi kapsamıyor. Diğer taraftan yüksek enflasyon yaşadığımız şu günlerde alım gücünün düşmesi haliyle asgari ücretlileri sarsıyor. Neyse ki hükümet kanadından umut verici haberler var. Enflasyonun düşeceğini önce Başkan Erdoğan, ardından da Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati belirtti. Dileriz ki yeni yılda rahat bir nefes alacağımız günler yaşarız. Bir de fırsatçılar var tabi, fahiş fiyatı adet haline getiren sözde ticaretçiler var, ancak bu yazıda ona girmeyeceğim.
Asgari ücret artışı ile birlikte diğer ücretli çalışanların da zam oranları belli olacak.
Pek çok sektörde çalışanların büyük kısmı asgari ücretin biraz üstünde ücret alıyor.
Geçen yıl asgari ücretliye gelen vergi istisnaları diğer çalışanlarla aradaki makası daraltmıştı. Örneğin fakülte mezunu bir beyaz yakalı çalışan ile ortaöğretim mezunu mavi yakalı bir çalışanın birbirine yakın olan ücret durumu pek çok kesim tarafından motivasyon kaybı ve iş barışını bozacağı yönünde değerlendirilmişti. Bu ayrımı ortadan kaldırmak için her kesimde gelir vergisi oranı revize edilebilir.
İNSAN ODAKLI YAKLAŞIMLAR
Günümüzde binlerce insan rahat bir yaşam sürdürebilmek için ek iş yapıyor.
Bazı kurumlarda yöneticiler çalışanlarının mesai saati dışında ek iş yapmasına karışmazken, bazı kurum yöneticileri ise çalışanların ek iş yapmasına izin vermiyor.
Hatta iş sözleşmelerine "ikinci bir işte çalışma yasağı" koyuyor. Ancak yakın zamanda İstanbul'da görülen bir davada, yargının "işçi lehine yorum ilkesi" uygulaması ek iş yapmak zorunda kalan kişilere nefes aldırdı. Her iş yerinin kendine has kuralları olması, çalışan&kurum arasında sorunlar yaşanmaması için anlaşma yoluna gidilmesi daha uygun olacaktır.
Öte yandan ücret artışlarında bazı patronların, asgari ücret artışının beklentinin üstünde olmasının maliyeti artıracağı düşüncesiyle bunu engellemeye yönelik adımlar attığı yönünde görüşler bulunuyor. Ancak kazan&kazan ilkesi ile hareket eden hangi kurum zarar etmiş ki? Çalışanlarının üç kuruşuna göz diken patronlar yalnızca günü kurtarır, bir adım öteye gidemez. Çalışanına değer veren, insan odaklı yaklaşan kurumlar, başarı hikayeleri ile adından söz ettirmektedir.
BEKLENTİLER OLUMLU YÖNDE
2023 asgari ücret artışının tüm kesimlerin lehine yönelik formüllerle sonuçlanacağını, bu kapsamda uzlaşma sağlanacağını düşünüyorum. TİSK, Türk-İş, Hak-İş vb. tüm sendikalar ile özel ve kamu kesiminin beklentisi bu yönde.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Bu sene de işçi ve işverenin katıldığı ortak imza ile uzlaşmaya varacağız.
Esas problem şudur; emekçilerimizi enflasyon baskısından kurtaracak, rahat bir nefes almalarını sağlayacak bir ücret seviyesinin belirlenmesi, bunun yanında işveren ve işletmelerimizin ödeyebileceği bir ücret seviyesinin olması. En önemli sosyal politika araçlarından biri ise asgari ücret ve toplu sözleşmelerdir. Bu mekanizmaları harekete geçirerek, sorunları çözeceğiz" açıklaması yaptı. Bilgin hem işçi hem de işverene yönelik makul düzenleme yapılacağını duyurmuş oldu.
Şimdi gözler yarın yapılacak toplantıda...
