Enflasyonun düşmesi toplumun her kesimini ve iş dünyasının birinci isteği haline geldi. Toplumun alım gücünün düşmesi, iş dünyasının maliyetlerle boğuşması can sıkıyor. Bu yönde Merkez Bankası sıkı para politika uygulamaları ile tedbirler almaya çalışıyor. Para politikaları kurulunun eylül ayında faiz artırımı yapması piyasanın beklentilerine cevap verdi. Elbette enflasyonla mücadele etmek ekonomi kurallarında zorlu bir süreçtir. Bu nedenle şahsi görüşüm sıkılaşma politikalarının minumun iki yıl süreceği yönündedir.
HARCAMALAR KISITLANACAK
Merkez bankası faiz artırımı ile kredi kartı faiz oranlarını da yükseltti. Tabii burada tüketicilerin harcamalarını kısıtlamayı da istiyor. Bunun bilinen iki detayı var. Birincisi talep enflasyonun artması piyasaları olumsuz etkiliyor. Arz karşılanmadan talebin yükselmesi arz- talep dengesizliği yaratıyor, bunların sonucu haliyle fiyatların yükselmesine alım gücünün düşmesine yol açıyor.
İkincisi politika faizi yükseldikçe bankalarda maliyetlerini karşılamak için kredi ve mevduat faizlerini artırıyor. Dolayısıyla politika faizi yükseldikçe kredi kartı faizleri de yükseliyor.
Bunun çıktısı ise başta dar gelirliyi olumsuz etkiliyor. Böyle dönemlerde zorunlu harcamalar dışında isteklerin bir müddet ertelenmesi talep enflasyonunu biraz kısmak açısından faydalı olacaktır. Mal ve hizmetlerin fiyatlarının daha da artmaması için daha az harcamak ve tasarrufa yönelmek bilinçli tüketici olmak bu dönemde mühim.
BİRLİKLERDEN ÖNERİ ALINMALI
Enflasyonla mücadele dönemlerinde; kamu harcamalarının (üretime dönmeyen kısımlarının) kısıtlanması, bütçe açığı oluşturamayacak ve borçlanma yapılmayacak şekilde planların yapılması gerekir.
● Fiyat Kontrolleri: Belirli dönemler için üretimi artırmak için devlet bazı temel ürünler emtia ve hammaddelerde fiyatları kontrolde tutmak suretiyle enflasyonu kontrol altına almaya çalışabilir. Bilindiği gibi serbest piyasa ekonomisi ve çeşitli fırsatçılar sektörlerin piyasanın üretim sistemlerine ciddi zarar verebilmektedir.
● Döviz Kurunu Kontrol Etme: Döviz kuru ithalat ve ihracatı direkt etkilemektedir. Ancak dengeyi tutmak çok önemli, para biriminin düşmesi ihracata yöneltebilir ancak farklı yan etkiler oluşturabilmektedir. Bu konuda en iyi öneriler TİM ve İhracatçı Birliklerinden alınmalıdır.
● Döngüsel Ekonomi Modelleri: Bu dönemlerde maliyetleri düşürmek için döngüsel ekonomi modeli en güzel çözümlerden biridir. Sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin de temel bileşenlerinden olan bu yöntem ülkemiz için ihtiyaçtır. Bir şirketin atığı başka bir fabrikanın hammaddesini oluşturabilmektedir.
Endüstriyel simbiyoz sistemlerine ağırlık vermek önceliklere dahil edilebilir.
ÜRETİMİ ARTIRMAK ZORUNDAYIZ
● Üretim Artırma: Üretimi artırmak enflasyonu düşmesine etken oynamaktadır.
Bu, altyapı yatırımları, teknolojik gelişmeler ve eğitim gibi faktörlerle desteklenebilir.
● Gıda ve temel ihtiyaç desteği: Gıda fiyatlarının, pazar ve market fiyatlarının yükselmesi halkın gıdaya erişimini sağlıklı yaşamı olumsuz etkilemektedir. Tarımda üretimden taviz vermemek aslında en önemli konudur.
Tarım ve Orman Bakanlığı planlı üretime geçerek profesyonel üretimi hedeflemektedir.
Çiftçiler tarlasına dileği gibi değil, toprağının verimliliğine, çeşitli analizlere, piyasanın ihtiyacına göre üretim yapabilecektir. Bu uygulamanın etkin ve verimli olabilmesi için uygulamanın çiftçilerle istişare ile tohumların atılması hasatın verimli olmasına etken olacaktır.
● Daha çok çalışmak: İş dünyasında yöneticilere ve çalışanlara da bu dönemde ülkenin refahı için büyük sorumluluklar düşmektedir. Üretimin ve hizmet kalitesinin artması nitelikli işlerin ortaya çıkması ülkemizin ekonomik performansı için çok önemlidir.
