İnsanlar eskiden beri, bir şeyleri isterken yalvararak dönmüşler, müzikli veya müziksiz vücutlarını bir ritim içinde hareket ettirmişlerdir.
İstekleri olunca sevinip yine dönmüşler, ruhlarının coşkusunu dönerek, dans ederek ifade etmişlerdir.
Tarihe bakarsak, insanoğlu ilk gününden bugüne coşkulu duygularını bir şekilde dansla ve dönerek ifade etmiştir denebilir.
Tarikat zikirlerinde, Mevlevi semasında bu hareket ve dönüşler musiki eşliğinde derin bir vecdle ve ulvi duygularla, zikre katılanları kanatlandırır, öteler alemine götürür.
Halk danslarının bu bakımdan derin anlam ve önemi vardır.
Sadece bir eğlence aracı olmanın ötesinde, bu danslar tarihi ve kültürel öğeler de taşır.
Kıpır kıpır Karadeniz oyunları, asil Erzurum barı sadece oynayanları değil, seyredenleri de coşturur.
Hele Ege'nin zeybekleri asaletin, vakarın, başı dik olmanın canlı timsalidir. Ne yazık ki milli oyunlarımızı çocuklarımıza yeterince öğretmiyoruz. İlkokullarımızda her bölgenin birkaç oyunu çocuklarımıza mecburi ders olarak öğretilmeli.
Folklorümüzde Kafkas oyunlarının müstesna bir yeri vardır. Kafkas oyunları savaş, aşk ve kahramanlık temalarına dayanır.
Muhteşem hareketlere ve coşkulu müziklere sahip gösterilerdir. Her bir oyun o toplumda derin izler bırakmış tarihi olayları anlatır.
Bu satırları kaleme almamın sebebi şu: M. Bahadırhan Dinçaslan, "Ataların çağrısı:
Kötü müzik kötü millet" başlıklı yazısında Şeyh Şamil'le ilgili çok çarpıcı bir örnek verir (Karar, 04.08.2017).
ŞAMİL KİMDİR?
Şeyh Şamil (1797-1871) Rus işgaline karşı direnişiyle tanınan Dağıstanlı lider ve mücahittir.
Devrinin bir bilginidir ayrıca tasavvuf ilimlerini öğrenmiş iyi bir derviş ve çok iyi bir savaşçıdır.
Kuzey Kafkasya müslümanları XVIII. yüzyılın sonlarında Rus baskısına karşı bir direniş başlattı.
Ruslar buna müridizm, kendileri ise gazavat adını verirler.
Şeyh Şamil bu direnişin şanlı lideridir. Ruslara karşı Dağıstan ve Kafkasya'da 25 yıl boyunca büyük direniş göstermiştir.
Rus İmparatorluğu'nun güçlü orduları karşısında unutulmaz destani bir mücadele veren Şeyh Şamil'in adı Kafkas kavimlerinin hafızasına kazınmıştır.
Beni çarpan olay şu:
SAVAŞ OYUNU
Bir savaş esnasında İmam Şamil ve askerleri oldukça zor durumdadırlar. Saflar bozulmak üzeredir, Rus baskısı had safhadadır. Tam bu esnada, İmam Şamil çıldırmışçasına, hızlı bir dansa başlar. (İhtimal, Şeşen ya da Lezginka'dır) Askerleri bir anlık şaşkınlıktan sonra İmam Şamil'e uyum gösterip dans etmeye başlarlar, Ruslar şaşkınlık içinde izlerken bütün direnişçi grubu dans etmeye koyulur.
Dansın en ateşli anında Şamil birden kılıcını kınından sıyırır ve hücuma kalkar, askerleri de uyumlu biçimde peşinden gelir ve kuşatmayı yararak çıkarlar.