Konvansiyonel basın yok mu oluyor?

Japonya'da gazete tirajları hiç düşmüyor! Bu ülkede günlük gazete trajı 70 milyon seviyesinde. Nüfusu da 126 milyon. Gerçi Japon gazete sahipleri ve editörleri derneğinin ta 1985'li yıllarda yapmış olduğu bir çalışmada günlük gazete satışı 60 milyon olarak raporlanmış. Aynı yıl 1.4 milyon da kitap basılmış. Bilinen en eski Japon gazetesi 1862 tarihli: Kampan Batajiba Shimpun. Bugün bile varlığını sürdürenYubin Hechi Shimpun ve Koshu Shimpun gibi gazeteler 1872 yılından bu yana basılıyor. Jiji Taushin Sha isimli ilk haber ajansı da 1888 yuılında kurulmuş.

JAPONYA'DA 70 MİLYON TİRAJ
19.yy ile beraber Japonya'da kapitalizmin ağırlığını hissettirmesi ve parelelinde endüstriyel dönüşüm, bağımsız basın sektörünü 100 binin üzerinde okuyucuya ulaşır kılmış. 1924'lerde de ilk kez bir milyonluk tirajlara rastlanmış. Bu gelişmeler ekonomik krizler ve ikinci Dünya Savaşı ile sekteye uğrasa bile 1952 yılında imzalanan ve Japonya'nın bağımsızlığını teyit eden San Fransisco anlaşmasının ardından eski günlerine dönüş yaptı.

Ulusal ve küresel ekonomik, siyasi ve sosyal haber başlıklarını ortalama 24 sayfada, sabah ve akşam baskıları ile okuyucularına ulaştıran Japon basını, o yıllarda 25 milyona ulaşan baskı adeti günümüzün 70 milyonlarına kadar ilerletti. Japonya'da, halen 114 basın kuruluşunda çalışan 65 bine yakın emekçi, bu başarının mimarı. Ancak dünyada bu sonuçlara ters bir rüzgar esiyor ne yazık ki!

NORVEÇ İLK SIRADA
WAN (Dünya Gazeteler Birliği) tarafından sürekli güncellenen raporlara göre, Norveç, 1000 kişi için 600'den fazla net satışla, dünyada kişi başına en çok gazete satılan ülkesi konumunda. Norveç'i Japonya, İsviçre, Avusturya, Singapur ve Kanada takip ediyor. Günlük trajı 14 milyon olan Japon Yomiuri Shimbun'un yanında bir fikir vermesi için başka ülkelerden örnek verirsek, Alman Bild 3.8 milyon, İngiltere'den The Sun 2,4 milyon, ABD'den The Wall Street Journal 2.1 milyon, Hindistan'dan Dainik Jagran 1.9 milyon ve Çin'den Yangtse Evening Post 1.7 milyon günlük baskıya ulaşıyor.

DİJİTAL MEDYA DEEĞİŞİMİ
Tarihler 2010'lu yılları göstediğinde, basında digital medya furyası başladı. Saygın gazeteler, internet dünyasında var olmaya çalışırken bir yandan da geleneksel kimliklerini değiştirme hevesine kapıldılar. Artık her şey 'viral' idi ve tiraj önemsiz hale gelirken, site trafiği ve 'tıklanmalar', reklam vericilerin yeni referansı oldu. Ancak internet yayıncılığı ve genel olarak gazeteciliğinin farklı bir doğası vardı ve 'sanal' alem, gazete okuyuşunun gerçeklik ve inanılırlık algısını yeniden inşa etti! Gelişen sosyal medya platformları da reklam pastasını kendine çekince, The Washington Post gibi köklü yayınlar azalan trajları sonrasında basılı yayınlarını durdurmak zorunda kaldılar. Sahte haber yayma ve manüplasyonun sıradanlaştığı digital medya dünyasında, dozu bir hayli yükseklerde hissedilen dezenformasyon sarmalı nasıl geride bırakılarak medyanın eski güven ortamına kavuşması nasıl sağlanır bilinmez! Sanırım gelecek yılları, 'okur' ile açık, doğru, güvenilir ve akredite 'haber'in servis edileceği 'yeni' kulvarların şekilleneceği zaman dilimi olarak göreceğiz.