Televizyonun kumandasını eşimin elinden kapabildiğim zamanlar, Yaprak Dökümü veya Aşk-ı Memnu'nun dışında da filmler de seyredebiliyorum televizyonda. Geçtiğimiz gün şanslıydım. İngilizcesi The Recruit olan Türkçe'ye "Çaylak" olarak çevrilen bir filmi soluksuz seyrettim. Filmde Amerikan Merkezi Haber Alma Örgütü CIA'in önemli sırları gün ışığına çıkıyor. Yeni nesil ajanların nasıl eğitildiği, casusluk oyununa nasıl hazırlandığı, gizlilikler dünyasında hayatta kalmayı nasıl öğrendikleri tek tek anlatılıyor.
Bu filmde en çok ilgimi çeken ise CIA'in ajanlara uyguladığı "yalan testi" sahnesiydi. Sağ gözünün bir kaç santim uzağına mini bir kamera yerleştirilen Bridget Moynahan (filmdeki adı Layla), Colin Farrel'in (filmdeki adı James Clayton) "acımasız" sorularını yanıtlamak zorunda kalmıştı. Farrel her soru sorduğunda Moynahan'ın gözleri bilgisayar ekranına yansıtılıyor ve gözbebeklerindeki hareketler izleniyordu. James, Layla'ya "Adınız Layla mı?" diye sorduğunda "Evet" yanıtı alır. Kamera hemen hanımefendinin ekrana yansıtılan 1 lira büyüklüğündeki gözlerine döner. Gözbebeklerinde hiçbir hareket olmamıştır. Layla doğru söylemiştir. Doğru söylendiğinde Layla'nın gözbebeklerinin hangi boyutlarda olduğu anlaşıldıktan sonra sıra en zor soruya gelir. "Dün gece barda bana söylediklerin doğru muydu, benimle yatmak istemiş miydin?" Layla itiraz edip soruya yanıt vermek istemese de Walter Burke yani Al Pacino yanıtlamasını ister. Bir oda dolusu erkek ajanın bakışlarını üzerinde hisseden Layla "Hayır" diye yanıt verir. Odadaki herkes bir anda başını bilgisayar ekranına çevirir. Layla'nın gözbebekleri iyice küçülmüş ve makineden yalan söylendiğine dair uyarı sesi gelmiştir. Tabi bu küçük şovdan sonra James'in Layla'nın gönlünü alması epey bir zaman alır ama neyse....
BEDEN DİLİ
Bedenimiz zaman zaman bizim kontrolümüz dışında hareket eder. İçgüdülerimiz korku, kaygı, baskı altında kontrolü ele geçirir ve savunma odaklı davranırlar. Yalanın temelinde de korku ve endişe vardır. Yalan söyleyen kişi tüm hareketlerini, mimiklerini, ses tonunu kontrol etse bile gözbebeklerini asla kontrol edemez. Gözbebeklerinin küçülmesi; olumsuzluk, tedirginlik ve korku işareti, büyümesi ise olumluluk ve kendine güveni gösterir.
Üzerimize bir köpek saldırdığında zarar göreceğimizi düşünür, kalp atışlarımız hızlanır, elimiz ayağımız titrer, kaçmaya hazırlanırız ve gözlerimiz küçülür. Köpek örneği ile Layla'nın durumu arasında temelde bir fark yoktur aslında.
Cinsel içerikli filmler seyrederken erkeklerin göz bebeklerinin irileştiği bilinir. Aynı filmleri seyreden bayanların ise gözbebekleri daha da irileşir. Hindistan'da eskiden hayat kadınları erkekleri cinsel açıdan cezbedebilmek için gözbebeklerini büyütebilmek adına gözlerine dulavratotu losyonu damlatırlardı. Neden bazı kadınlar için yatak odası bakışlı derler zannediyorsunuz? Çinli mücevher tacirleri pazarlık yaparken hep müşterilerinin gözlerinin içine bakarlarmış. Yunanlı Armatör Aristotle Onasis'in iş görüşmeleri sırasında siyah gözlükler taktığı bilinir. Amerika'daki poker şampiyonalarında ise güneş gözlüğü kullanan oyunculara sıkca rastlanır.
İnsanların beden dilini çözmek ve özellikle yalan söylendiğinde bunu hissedebilmek bir işadamı için önemli bir meziyet olsa gerek.
