Astımdan, akciğer kanserine, tüberkülozdan, solunum yetmezliğine ve KOAH'a (akciğerdeki hava yollarının duvarlarının kalınlaşıp şişmesi sonucu zor nefes alma hastalığı) birçok akciğer hastalığından, dünyada yılda 10 milyondan fazla insan hayatını kaybediyor.
İşte bu felakete dikkatleri çekmek isteyen uluslararası sağlık kuruluşları 2010 yılını "Dünya Akciğer Sağlığı Yılı" ilan ettiler. Sloganları da şöyle; "Akciğer sağlığı nefes almak ve yaşamak için esastır".
***
Göğüs Hastalıkları Uzmanlık Dalı'nda ülkemizin en eski derneği olan TÜSAD'ın (Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği) 32'inci Ulusal Kongresi için bu hafta sonu Antalya'da Gloria Golf Otel'deydik. TÜSAD 40. kuruluş yıldönümünü kutladı ve 32'inci kongresini yaptı. İlk gece Leman Sam; üçüncü gece de Aysun'la ben konser verdik. Arada Genco Erkal'ın bir şiir gecesi de vardı.
***
Solunum 2010'un bu yılki konusu "Küresel İklim Değişikliği ve Akciğer Sağlığı" oldu. Önlem alınmazsa geri dönüşü olmayan bir noktaya yolculuk var. Dünya iklim sisteminde değişikliklere neden olan küresel ısınmanın etkileri ekvatordan kutuplara, en yüksek zirvelerden okyanus derinliklerine kadar her yerde hissediliyor. Ve küresel ısınma insan sağlığını da doğrudan etkiliyor. Kalp, solunum yolu rahatsızlıklarını, bulaşıcı ve alerjik hastalıkları tetikliyor...
***
TÜSAD, kongre boyunca her gün konuklarına gazete yayınladı. İşte okuduklarımdan bir kaç not:
Sigara içiminin engellenmesi konusunda hükümetin politikası iyi ama yeterli değil...
Ülkemizde 2009 istatistiğine göre nüfusun yüzde 33.3'ü tütün mamülleri kullanıyor. Yani yaklaşık 20 milyon kişi sigara içiyor. Buna bağlı olarak da her yıl ülkemizde 100 bin kişi yaşamını yitiriyor (dünyada yaklaşık 5 milyon kişi). Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra ülkemizde sigara satışlarında yüzde 5 düzeyinde azalma olmuş. Bu da yaklaşık 5 bin insanımızın hayatının kurtulacağını gösteriyor.
Tüberkülozun başkenti Güney Afrika. Yüz binde 600. Bizde ise yüz binde 15-20...
Güney Afrika'da oranın bu kadar yüksek olma nedeni AIDS. AIDS'li hastalarda tüberküloz daha çabuk gelişiyor ve daha kötü seyrediyor.
***
Kaldığımız otelde yanıma gelen biri kendisini Kamil Hamidullah diye tanıttı. Bir yıl önce akciğer nakli yaptırıp yeniden hayata dönmüş. Ameliyatını Viyana'da yapmışlar. "Şanslıymışım kurtuldum" diyor. Çok nadir görülen bir hastalık grubu olarak bir dernek kurmuşlar. "Sesimizi duyurmak istiyoruz, ama ülkenin gündemi hep dolu. Bizlere hiç fırsat gelmiyor. Oysa ölümcül hastalarız, insanca yaşamak için çabalıyoruz. Bu toplumda biz de varız" diye sürdürüyor konuşmasını.
Şimdiye kadar akciğer nakli ülkemizden 18 kişiye yapılmış. Şu anda 14'ünün hayatta olduğunu söylüyor. İki ameliyat İstanbul Süreyya Paşa ve Ege Üniversitesi'nde diğerleri yurt dışında gerçekleştirilmiş. "Maliyeti yüksek" diyor. 40 bin euro. Emekli sandığı karşılıyor. SSK karşılamıyor. "Ben SSK'lıyım. Evimi sattım. Paramı Avrupa Organ Nakli Kurumu'na yatırdım. Uygun organ bulununca ameliyat olup kurtuldum. Ama Bursalı Filiz Sayıncan parayı temin edemeyince öldü."
Kamil Hamidullah, bu hastalığın milyonda 15 görüldüğünü söylüyor. Pulmoner hipertansiyon hastalarına yardımcı olmak amacıyla internetten ulaşabilecekleri bir de adres veriyor: (www.phdernegi.org.tr. Derneğin telefonu: 533-705 77 24.
THY'NİN YANLIŞI
Uzun zamandır tercihimiz olan THY, son yolculuğumuzda yanlış yaptı. Perşembe günkü 15.05 İstanbul- Antalya seferinde business yolcularını uçuşa 45 dakika kala son çağrı diyerek uçağa çağırdı. Bindiğimizde daha ekonomi yolcuları gelmemişti. Uçağın içi cehennem gibi sıcaktı. On dakika sonra ekonomi yolcularının bir bölümü geldi. Uçuşa on dakika kala da son bölümü. Şikayet ettim. "İleteceğiz" dediler. Ama ben bu sütunlardan da sormak istiyorum. "Böyle bir yanlışlık nasıl yapılıyor. Aralarında iletişim kurmak bu kadar mı zor? THY'na hiç yakışmıyor.
