Borsa İstanbul yeni yılın başından bu yana soluksuz yükseliyor. Yükseliş oranı yüzde 20'lere kadar ulaştı. Böylesine yüksek oranlı yukarı hareket açıkçası piyasa aktörlerinin büyük çoğunluğu tarafından beklenmiyordu.
Borsa İstanbul geçen yıl finans jargonuna göre "ayı piyasası" olarak tanımlanmıştı. Dow Teorisine göre uzun süreli düşüşler Ayı Piyasası, uzun süreli yükselişler ise Boğa Piyasası olarak adlandırılıyor. Kısaca bu yakıştırmaların nedenine değinelim; Ayı pençesini kullanarak rakibine saldırıyor ve pençelerini yukarıdan aşağıya doğru savuruyor. Buna karşın boğa ise boynuzlarını aşağıdan yukarı doğru hareketle kullanıyor. İşte bu yüzden düşen piyasalar ayı, yükselen piyasalar boğa diye tanımlanıyor.
BIST'in ayı piyasasının sonralarına gelmesi ve yeni yılda tepki ve fırsat alımlarıyla yönünü yeniden yukarı çevirmesi beklenen bir durumdu. Çünkü BIST 100'ün geçen yılki değer kaybı yüzde 26'lar civarına ulaşıyordu. 2018 Ocak sonunda 120.845'lerde iken tam bir yıl sonra 87.399'a inmişti.
NEDEN YÜKSELDİ?
Böylesine keskin kaybın telafisi her konjonktürde oluyor. Hatta 2008 küresel krizinde yüzde 52 gibi yüksek kaybı sonrasında fazlasıyla geri almıştı.
2018 Ocak ayının sonlarında BIST 100 endeksi 120.845 seviyelerinde idi. Yıl içinde tam anlamıyla ayı piyasasına dönüştü. Yıl içinde dönemsel çıkışlar yaptı. Yani boğa tuzağı olarak adlandırdığımız "artık düşüşün sonu geldi, yükselişler başlıyor" algısı yaratmıştı.
BIST 100 Endeksinin kısa sürede yaptığı rallinin iki nedeni var. Birincisi şu; Bankacılık Endeksi lokomotif rolü üstlendi ve borsayı yukarı taşıdı.
Peki, Bankacılık Endeksi neden yükseldi?
Çünkü 2 yıllık gösterge tahvil faiz oranlarının zirveden sonra düşüşe geçeceği tahmin ediliyordu. Dolayısıyla tahvil faiz oranları düşünce banka aktifindeki tahviller değer kazandılar. Aynı zamanda tahvil getirilerinin düşüşü alternatif yatırım aracı olan hisse senetlerinin cazibesini arttırdı.
İkinci neden ise Sınai Endeksi'nin de Bankacılık Endeksi gibi itici güç misyonu üstlenmesiydi. Bu endekste yer alan hisse senetlerinin belli kısmının betası yüksek. Daha açık bir ifadeyle piyasa risk göstergesi olan ve sistematik risk olarak kabul edilen beta, hisse senetlerinin borsa getirilerine olan duyarlılığını yansıtıyor. Örneğin betası 2 olan bir hisse senedi, endeksin 1 birim yükselmesi durumunda 2 birim yükselebiliyor.
HENÜZ ERKEN!
Borsanın boğa piyasası hareketine başlaması sonucu betası yüksek hisse senetleri daha keskin yukarı hareket yaparak arkalarından endeksi de taşıdılar.
İki temel nedeni açıkladıktan sonra şu tespiti yapabiliriz.
BIST 100 Endeksindeki yükselme borsa geneline yayılmayan bir yükselme. Dolayısıyla iki sektörün duraklaması Borasının yukarı hareketine ara vermesi için yeterli olabilir. Yine de geçen yıl bıraktığı 120 seviyelerine kadar bir marj mevcut. 105.500 ve 106.200 seviyelerinde direnç görünüyor. Endeks bu direnç noktalarını kırarsa 108 binlere gelebilir. Aksi takdirde 104.500, 104.100 ve 103.600 seviyeleri düşüşü frenletecek destek noktaları olacak.
Sözün özü Borsa İstanbul'un boğa piyasasında yıl içinde yukarı yönlü hareket izleyeceği tanısını koymamız için henüz erken olduğunu, büyük olasılıkla iniş ve çıkışların yoğun olacağı bir yıl yaşanabileceğini düşünüyorum. Özellikle hisse bazında karar verirken piyasalarca yaratılan ılık rüzgârlara kapılmamanızı naçizane öneriyorum.
