İçinde bulunduğumuz çağda; çevresel sorunlar, güvenli gıdaya erişimde yaşanan güçlükler, tarım ürünlerinde kullanılan zirai ilaçlar, etiğe aykırılık, suistimaller, ticarette kayıt dışı gibi etkenler toplumsal yapının bozulmasına yol açıyor. Bu kötü değişimlere rağmen her ne kadar devletler sürdürülebilir kalkınma ilkeleri, yeşil mutabakat eylem planı gibi tedbir ve iyileştirmelere yönelik çalışmalar yapsa da bu negatiflikler karşısında tam olarak yeterli gelmiyor.
Geleceğimiz için daha fazlasına ve daha çok duyarlılığa ihtiyaç var.
DOĞADAN İNSANA MESAJ
Bu değişkenler karşısında son yıllarda ekolojik zeka kavramı dikkat çekmeye başladı. Dünya genelinde Çoklu Zeka Kuramı biliniyor. Çoklu Zeka Kuramı; insan zekasının çok yönlü olduğunu bu nedenle farklı zeka türlerine sahip olduğumuzu vurguluyor. Örneğin görsel-uzamsal, sosyal, sözel, mantıksal- matematiksel, bedensel kinestetik, müziksel ritmik, doğasal ve içsel zeka gibi çeşitleri bulunuyor. Dünyada genelinde çevresel sorunların, küresel iklim değişikliği gibi temel etkenlerden ötürü ekolojik zeka kavramı yayılmaya başladı. Peki nedir bu ekolojik zeka?
Mantığı; insanların doğa ile uyumlu olmasını, doğayı dinlemesini ve ilham almasını, doğadan öğrenmesini ve ders çıkarmasını istiyor. Sürdürülebilir Odaklı Düşünme Yeteneği olarak da tanımlanıyor. Çünkü doğa insanoğluna çok büyük mesajlar gönderiyor. Bilim insanlarının doğadan yola çıkarak devrimler yaptığını unutmamak gerekir.
Tıpkı suyun kaldırma kuvvetini bulan Arşimed gibi. Bu alanda çalışan pek çok uzman var. En bilineni "Ekolojik Zekâ: Doğada Kendimizi Yeniden Keşfetmek" kitabını yazan McCallum ile "Ekolojik Zekâ: Satın Aldığımız Her Şeyin Hayatımızı Nasıl Değiştirebileceğinin Altında Yatan Etmenler" başlıklı kitabın yazarı Daniel Goleman.
Yazarlara göre ekolojik zeki olmak; küresel çapta doğa değişimlerine karşı duyarlı olmak, bunlara reaksiyon ve çözüm üretme becerisine sahip olmak anlamına geliyor. Hayata bütüncül bakmak, zincirin tüm halkalarının birbirini etkileyeceği yaklaşımı gibi.
HAYATIN HER ALANINA YAYILACAK
Peki ekolojik zekayı artırmanın yolu nedir? Elbette temelinde eğitim yatıyor. Hem okulların hem de tüm kurumların eğitimlerle ekolojik zekayı üzerine bilgiler ve içerikler öğretilmeli.
En yalın haliyle bir çocuk, bir şehirde meydana gelen çevresel etkilerin diğer şehirleri nasıl etkileyeceğini bilerek yetiştirilmelidir. Bu bilgiler ile ekolojik okuryazarlık kazanan çocuk çevresel sorunlar çıkmadan çözüm üretmek için çabalayacaktır. Ekolojik zeka; yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği, sürdürülebilir tarım, çevre dostu ulaşım çözümleri gibi hayatın her alanında daha yaygın hale gelecek.
Böylece doğadan insana geçen zararlar büyük ölçüde önlenmesini, ekolojik dengenin korunmasını, aynı alandaki toplumsal gücün önemini destekleyecek. Özetle ekolojik zeka hayatın her alanına yayılacak. Ekolojik Zeka kavramının 2012'de Time Dergisi tarafından 'Dünyayı Değiştirecek 10 Fikirden Birisi' olarak belirlendiğini, konunun önemi için eklemekte yarar var. Ekolojik zekanın öncülüğü ile etik, insan odaklı, doğaya saygılı, sağlıklı, temiz nefes aldığımız, sürdürülebilir yaşam alanları mümkün olacak...
