Araştırmalar ve üniversite tercihleri

Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) açıklandı. Milyonlarca gencimiz tercih için heyecanlı günler geçiriyor. Verilere göre bu yıl 1 milyon 58 bin 345 kontenjan bulunuyor. Üniversite adayları 2 ağustosa kadar tercihlerini yapacak. Gençler tercih yaparken nelere dikkat edecek? Hangi meslekleri seçerlerse iş bulabilir? Hangi meslekler yüksek kazanç getirebilir? gibi pek çok soru bu sıralar adayların ve ailelerin kafalarını karıştırıyor.
Gençler hangi mesleği seçerlerse seçsinler, işte uzmanlaşana kadar öğrenme süreci geçirecek. "Çırağı olmadığın bir işin ustası olamazsın" demiş atalarımız.
Tercih yaparken iki önemli hususa dikkat çekmek istiyorum. Birincisi ilgi ve yetenekler ikincisi dünyanın gittiği yön ve bu doğrultuda öne çıkan meslekler. Gençler tercih yaparken ilgi ve yeteneklerini göz önünde bulundurarak karar vermelidir.
Çünkü bu, mutlu bir iş hayatının temel koşuludur. Maalesef ülkemizde milyonlarca kişi mezun olduğu bölümlerden farklı işlerde çalışmakta ve bu durum verimsiz ve mutsuz bir iş ortamının temel nedenini oluşturmaktadır. Gençler: "ben nelerden hoşlanıyorum, hangi konular bana heyecan katıyor? İlgimi işe ve kazanca nasıl dönüştürebilirim? Kaç yıl bu işte çalışabilirim? gibi basit ve bir o kadar etkili soruları yazarak cevaplamalıdır. Diğer taraftan dünya nereye gidiyor? Hangi meslekler öne çıkıyor? Bu meslekler ile güçlü yönlerimi nasıl örtüştürebilirim? gibi sorusuna cevap verilmelidir.

FIRSATLARA HAZIRLIK ÖNEMLİ
Günümüzde dijital dönüşümü hızla gelişmektedir ve tüm meslekler dijitalle iç içe geçmektedir. Dünya Ekonomik Forum'un (WEF), MCKinsey &Company, Deloitte, OECD, Gartner, Forbes, Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) gibi kurumların;
İşin Geleceği, Geleceğin İşgücü, En iyi Stratejik Teknoloji Trendleri gibi araştırmaları incelendiğinde iş dünyasının ve gelecekteki iş kollarının tamamiyle teknolojinin merkezinde olacağını söyleyebiliriz.
Güncel hayattan örnek vermek gerekirse otomotiv sektöründe gömülü sistemlerin, yapay zeka teknolojilerinin, giderek yaygınlaşması, bir İnsan Kaynakları uzmanının mülakat yaparken yapay zekadan yararlanarak işe alım yapması, bir doktorun sanal gerçeklikle uzaktan ameliyat yapması gibi teknolojik çalışmalar her iş kolunda giderek yaygınlaşmaktadır.
YÖK'de bu kapsamda bu yıl pek çok yeni bölüm açtı. Dünyanın değişim ve dönüşüm geçirdiği, uluslararası sınırların kalktığı, ticari ilişkilerin artış gösterdiği bir çağda gençlerin yetkinliklerini bu çerçevede geliştirmesi çok önemlidir. Fırsatlara hazırlıklı olanlar şansı yakalar.

GENÇLERE DESTEK OLMALI
Dikkatimi çeken ve gençlere bütüncül bakış açısı kazandıracak birkaç araştırmayı paylaşmak istiyorum. PwC'nin "Workforce of the Future" raporu, gelecekte iş gücünü şekillendirecek dört farklı senaryo sunuyor.
Dijital Uzaylar yani teknoloji odaklı çalışma alanlarının artması, Yeşil Ekonomi ile çevre dostu ve sürdürülebilir iş modellerinin benimsenmesi, Sosyal Kapitalizm ile toplumsal faydayı ön plana çıkaran iş modellerinin gelişmesi, Bireyselcilik ile bireylerin yeteneklerini ön plana çıkaran ve esnek çalışma modellerini destekleyen iş yapılarının artması, Beceri Gelişimi ile teknolojiye dayalı beceriler, yaratıcılık ve uyum yeteneğinin önem kazanması gibi beceriler öne çıkıyor. Diğer bir güzel araştırma ise OECD'nin "Employment Outlook" raporu, küresel iş gücü trendlerini ve istihdamdaki değişiklikleri analiz ediyor. İşgücü Dinamikleri ile demografik değişiklikleri, göç ve küresel ekonomik değişimlerin iş gücü üzerindeki etkileri, Becerilerin Yeniden Tanımlanması ile eğitim sistemlerinin ve mesleki eğitim programlarının geleceğe uyum sağlaması, Politika Önerileri ile iş gücünü desteklemek için politika yapıcılara öneriler sunuyor. Politika yapıcılar demişken, gençlerin kaygısız bir üniversite hayatı ve güçlü bir geleceği için devlet ve toplumsal olarak hepimize büyük görev düşüyor. Özellikle geçen yıl hayat pahalılığı ve barınma sorunu nedeniyle okuyamayan gençlerimiz oldu.
Bu kapsamda YÖK ile iş birliği yapacak gençlere yol açacak kurumların artması önemli. Mesela TOBB gibi özel sektör çatı kuruluşları ile STK'larının il bazında yurt ve barınma desteği, sağlaması, gençler için özel fonların oluşturulması toplumsal seferberlik ruhu ile gençlere destek olmamız güçlü bir ülke için önemlidir.